Η
ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΣΤΟΝ ΑΙΩΝΑ ΜΑΣ
Λεων.Μαργαρίτης
Εισήγηση μου στο 7ο
Πανελλήνιο Συνέδριο Πολυτέκνων στο Ηράκλειο Κρήτης
Η οικογένεια είναι βασικός θεσμός από αρχαιοτάτων χρόνων . Είναι ο
ακρογωνιαίος λίθος του κοινωνικού οικοδομήματος και το πρωταρχικό κύτταρο στο
σώμα της κοινωνίας. Ένας θεσμός καταξιωμένος από τη ζωή και την ιστορία των
ανθρώπων και των λαών. Σύμφωνα με την
ορθόδοξη χριστιανική διδασκαλία είναι θεσμός θεοϊδρυτος αφού στηρίζεται στο
δημιουργικό ρόλο του Θεού και αποτελεί διαιώνιο και καθολικό νόμο. « Αρσεν και
θήλυ εποίησε αυτούς ..» και ευλόγησε αυτούς λέγοντας «Αυξάνεστε και πληθύνεσθε
και κατακυριεύσατε τη γη».
Είναι ο νόμος ο οποίος ισχύει και εφαρμόζεται απαρέγκλιτα από αιώνες και
φυσικά ούτε να αλλοιώνεται πρέπει ούτε και
να παραβιάζεται. Όταν μάλιστα συμβαίνει να παραβιάζεται ο ίδιος ο νόμος
αυτός εκδικείται.
Η
οικογένεια στηρίζεται στη δημιουργική έλξη και ενότητα του άνδρα και της
γυναίκας ενώ με την πάροδο των αιώνων έλαβε πρωταρχική και ιερή θέση μέσα στη
συνείδηση των ανθρώπων.
Πέρα
από τη φυσική της κατάσταση θεωρήθηκε ιδιαίτερη ευλογία του Θεού, κι
αναγνωρίσθηκε σα θεία συνάφεια που κρύβει στο βάθος το μεγάλο μυστήριο της
δημιουργίας και του πολλαπλασιασμού των ανθρώπων.
Γι΄
αυτό και όλοι οι άνθρωποι πίστευαν ότι η οικογένεια δεν είναι σύνηθες
φαινόμενο, όπως εμφανίζεται στο ζωικό βασίλειο αλλά αποτελεί ιδιαίτερη ευλογία
του Θεού και βρίσκεται κάτω από τη δική του προστασία.
Την
αγίασε ο Θεάνθρωπος με την παρουσία του και η Εκκλησία του την ευλογεί και την
αγιάζει με το Ιερό Μυστήριο του γάμου το οποίο είναι το Μέγα μυστήριο κατά τον Απόστολο των Εθνών
Παύλο.
O Θεσμός της Οικογένειας στη διαδρομή των αιώνων πέρασε
από πολλά στάδια, πέρασε από την Μητριαρχία στην Πατριαρχία και από την παραδοσιακή της μορφή στη σημερινή πυρηνική
οικογένεια.
Τα
τελευταία χρόνια στις διάφορες συζητήσεις αλλά και από δημοσιεύματα και μελέτες
διαφόρων ερευνητών διατυπώνεται η άποψη πως ο θεσμός διέρχεται κρίση.
Βέβαια το πρώτο ασφαλές συμπέρασμα μπορεί να μας δώσει η στατιστική.
Σε
ένα διεθνές συνέδριο που έγινε τελευταία στην Αθήνα παρουσιάσθηκαν τα εξής
αποκαλυπτικά στοιχεία σχετικά με τη βιωσιμότητα του γάμου και κατ΄ επέκταση του
θεσμού της οικογένειας.
Σε
σύνολο 100 γάμων στη Σουηδία είχαμε 66 διαζύγια, στις Η.Π.Α. και τη Δανία 50 διαζύγια, στη Ρωσία, Γερμανία
και Ουγγαρία 33 διαζύγια και στη χώρα μας μόνο 19 διαζύγια . Αυτό το γεγονός
υπογραμμίζει πως στη χώρα μας είναι βιώσιμοι 4 στους 5 γάμους.
Θα πρέπει να συνεκτιμήσουμε ακόμη
το γεγονός ότι σε σχετικά πρόσφατη έρευνα οι 94 στους 100 Έλληνες τάχθηκαν υπέρ
του θεσμού της οικογένειας πράγμα το
οποίο σημαίνει ότι και των διαζευγμένων Ελλήνων η άποψη στην πλειοψηφία τους
είναι υπέρ του γάμου και της οικογένειας.
Βέβαια αυτή η κρίση του θεσμού της οικογένειας και στο μιρκό μέγεθος που
παρουσιάζει στη χώρα μας έχει τις αιτίες της τις οποίες νοιώθουμε την ανάγκη να
σημειώσουμε περιληπτικά.
Σαν
πρώτη αιτία θεωρούμε τις διάφορες ψευδοιεδολογίες τους μοντερνισμούς και όσα ως πρότυπα παρουσιάζει η τηλεόραση, οι
οποίες σ΄ ένα βαθμό διέβρωσαν το ορθόδοξο και Ελληνικό ήθος των νέων μας και
τους έκαναν να έχουν αρνητική στάση
έναντι του μυστηρίου του γάμου .Σ ΄ αυτή την αρνητική στάση βοήθησε σε κάποιο βαθμό και η θέσπιση του πολιτικού γάμου, αν και τον
θεωρούμε αναγκαίο για τις περιπτώσεις
άθεων ή αλλόδοξων, που έδωσε στο
γάμο μορφή κύριας νομικής συμβατικής
διαδικασίας.
Μια δεύτερη αιτία σημειώνουμε την αναξιότητα μερίδας γονέων οι
οποίοι δεν δίδουν το κατάλληλο με τη ζωή
τους παράδειγμα παρέχουν στα παιδιά τους
εγωιστική ανατροφή, έτσι μεγαλώνουν εγωιστικά και εγωκεντρικά. Συνηθίζουν να
βλέπουν και να αντιμετωπίζουν τη ζωή και τις σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων τελείως ανταγωνιστικά, με αποτέλεσμα να
αποφεύγουν τη συζυγία, την οικογενειακή ζωή και τις ευθύνες της.
Μια τρίτη αιτία για την κρίση του θεσμού είναι ότι κατά την σύναψη του γάμου πρυτανεύουν οικονομικά
κυρίως ελατήρια ή και η σεξουαλική μόνο επιθυμία. Όταν το πρώτο εκλείψει ή στο δεύτερο υπάρξει ο κορεσμός τότε οδηγείται
ο γάμος στο τέρμα του.
Τέλος μια τέταρτη αιτία είναι η δημιουργία
εξώγαμων σχέσεων η οποία δυναμιτίζει τα θεμέλια της οικογένειας.
Σ΄ όλα αυτά τα αίτια πάντα υπάρχουν δυνατότητες να μειωθούν και να μην
επεκταθούν.
Όταν ο άνθρωπος δίδει την ανάλογη
αξία στο θεσμό και τον αποδέχεται ως ιερό ,αλλά και ως ευλογία του Θεού, για τη
δικαίωση του προσώπου μέσα στην κοινωνία, τότε ελευθερώνεται και καταστρέφει τον εγωκεντρισμό του και
μεταμορφώνεται σε ένα πραγματικό ενεργούμενο αγάπης.
Σ΄ αυτό το σημείο μεγάλη μπορεί να είναι η
συμβολή της οικογένειας και της Εκκλησίας.
Είναι αναγκαίος θεωρούμε ένας οικογενειακός προγραμματισμός που να
μεριμνά για την ψυχολογική, κοινωνική και οικονομική υποστήριξη της οικογένειας
σε διαρκή βάση και να προπαρασκευάζει την κοινή αντίληψη και συνείδηση για την
αποδοχή εκ μέρους της κοινωνίας τόσο της παραδοσιακής όπου υπάρχει οικογένειας
όσο και της σημερινής εξελισσόμενης μορφής της, ώστε η κοινωνία μας να μην
κλονίζεται από τα δράματα που ακολουθούν τις διαλυμένες οικογένειες.
Σ΄
αυτό το σημείο σημαντική θα πρέπει να είναι η συνεισφορά της πολιτείας με τη
δημιουργία Υπουργείου Οικογένειας.
Στη
σημερινή εποχή σ΄ αυτή τη χρονική συγκυρία που η χώρα μας είναι πλήρες και
ισότιμο μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αγωνιώδες προβάλει το ερώτημα για το
μέλλον της οικογένειας στην Ευρώπη όπως αυτή διαμορφώνεται στο νέο αιώνα.
Σε μια
Ευρώπη μιας ελεύθερης κοινωνίας, με ελεύθερα τα διάφορα φιλοσοφικά ρεύματα τις διάφορες επί μέρους θεωρήσεις αξιών και
πολιτισμών με ελεύθερη τη μετακίνηση ανθρώπων και λαών.
Η
Ευρωπαϊκή κοινωνία όπως διαμορφώθηκε και όπως θα συνεχίσει να διαμορφώνεται
είναι μια κοινωνία πολύ-πολιτισμική. Αυτό το πολύ-πολιτισμικό δίνει έμφαση και
στα κοινωνικά επί μέρους μορφώματα.
Ακούμε για παράδειγμα ότι σε πολλές χώρες θεσμοθετείται ο γάμος μεταξύ
ομοφυλοφίλων. Κι ακούσαμε ότι διαμαρτυρήθηκαν οι Ολλανδοί εταίροι μας για τις παρατηρήσεις που έκαναν
Ευρωπαϊκές Οργανώσεις ,για τις διαμαρτυρίες που έκαναν στο Ευρωπαϊκό
Κοινοβούλιο για εκείνη την ακαδημαϊκής βέβαια φύσεως απόφαση την οποία πήρε, η
οποία υπεραμύνονταν της υιοθεσίας παιδιών από μέρους ζευγαριών ομοφυλοφίλων.
Τα
φαινόμενα αυτά βέβαια για την Ελληνική κοινωνία είναι προκλήσεις και
παρεκκλίσεις .Αλλά νομίζω από όσα έχουμε πληροφορηθεί και για την
Ευρωπαϊκή κοινωνία στην πλειοψηφία της
αποτελούν εξίσου προκλήσεις και παρεκκλίσεις. Όχι βέβαια ότι κι αυτές οι
κατηγορίες πολιτών δεν μπορούν να εκφρασθούν και να κατοχυρώσουν δικαιώματα
ελεύθερης έκφρασης, όμως το ζητούμενο σ΄ αυτή τη πολύ-πολιτισμική κοινωνία
είναι ποία η κυρίαρχη αξιολογία. Εάν υπάρχει μια κυρίαρχη αξιολογία, αν
υπάρχουν κυρίαρχες αξίες ή όχι. Και οι κυρίαρχες αξίες πηγάζουν από την ίδια τη
λειτουργικότητα της κοινωνίας και φυσικά όταν λέμε λειτουργικότητα της
κοινωνίας εννοούμε πώς λειτουργεί η κοινωνία και πως προβάλλεται στο μέλλον.
Σήμερα
η οικογένεια στην παραδοσιακή της μορφή όπως την γνωρίσαμε εμείς, οι γονείς
μας, οι παππούδες μας και οι γονείς των παππούδων μας, στο παραδοσιακό της
μόρφωμα, το μόρφωμα της αγροτικής κοινωνίας βάλλεται από παντού. Και βάλλεται
γιατί έχουμε περάσει σε ένα άλλο μόρφωμα, το λεγόμενο της βιομηχανικής
κοινωνίας.
Το
πέρασμα από το σχήμα και τη φόρμα της παραδοσιακής κοινωνίας στη βιομηχανική
πρώτα απ΄ όλα στηρίζεται σε ένα συγκλονισμό του οικοσυστήματος από τα θεμέλια.
Είναι
το οικολογικό πρόβλημα, που σημαίνει την εναντίωση στην ίδια τη φύση, τη
διασπάθιση των πλουτοπαραγωνικών πόρων και πηγών της ανθρωπότητας, με την
υπερκατανάλωση που επιβάλλει το μόρφωμα της βιομηχανικής κοινωνίας.
Στην
παραδοσιακή κοινωνία το κυρίως ζήτημα ήταν η παραγωγή, μια κοινωνία που δεν
παρήγαγε πέθαινε (βλέπουμε την πείνα σε παραδοσιακές κοινωνίες όπως είναι η
Αφρική) Στη βιομηχανική κοινωνία, εάν δεν καταναλώσει πεθαίνει η κοινωνία.
Αυτή
λοιπόν η υπερκατανάλωση πρώτα απ΄ όλα είναι μια διασπάθιση πόρων που επιφέρει ο
τρόπος ζωής, η οργάνωση ζωής. Από τις πρώτες βαθμίδες, των πρώτων υλών , υπάρχει μια εναντίωση στη φύση
Και
έρχομαι στον τρόπο ζωής. Η στειρότητα που παρατηρείται και στους άνδρες και
στις γυναίκες στην εποχή μας είναι ακριβώς αποτέλεσμα της εναντίωσης του
ανθρώπου στους νόμους της φύσης .
Όταν
κάποιος είναι σε ηλικία 16 έως και 22 ετών έχει γονιμότητα. Όταν όμως στα 20-22
χρόνια του κάποιος είναι φοιτητής η σταδιοδρομία του προτάσσεται και συνεχώς
αναζητείται μια οικονομική εξασφάλιση τότε αναβάλλεται η τεκνοποιία,
αναστατώνεται ο οργανισμός και όταν θέλεις να κάνεις παιδιά, δεν μπορείς να
κάνεις.
Το
πρόβλημα έχει πολλές παραμέτρους η μια απ΄ αυτές αφορά την Ευρώπη αυτή καθ΄
εαυτή στο σύνολό της. Είναι προφανές ότι στο γενικό πρόβλημα της Ευρώπης
υπάρχει και το πρόβλημα που αντιμετωπίζει η Ελλάδα.
Αποτέλεσμα της βιομηχανικής κοινωνίας είναι και ο περιορισμός των
γεννήσεων
Η
μετάβαση από την αγροτική στη βιομηχανική κοινωνία συνοδεύτηκε με σοβαρές
μεταβολές και ήταν εκείνο κυρίως που άλλαξε την μορφή της παραδοσιακής
οικογένειας.
Στην αγροτική κοινωνία και κατ’ επέκταση
παραδοσιακή οικογένεια η παραγωγή γίνεται γύρω από την οικογένεια. Από τη
στιγμή όμως που εκβιομηχανίζεται η παραγωγή ,η παραγωγή συντελείται πλέον γύρω
από τη μηχανή στο εργοστάσιο.
Χωρίζεται
κατά συνέπεια ο τόπος της κατοικίας από τον τόπο εργασίας, εξέρχεται αρχικά ο
πατέρας και αργότερα η μητέρα στην εργασία, δημιουργείται πρόβλημα φύλαξης των
παιδιών και ο αριθμός των γεννήσεων μειώνεται.
Σ΄ αυτή
τη χρονική στιγμή παρουσιάζονται τρία βασικά χαρακτηριστικά, τα μέσα
αντισύλληψης και ο έλεγχος των γεννήσεων, το εξανθρωποποιημένο γάλα που
παράγουν και λανσάρουν διάφορες εταιρείες που είναι γάλα αγελάδας και οι
παιδικοί σταθμοί.
Είναι μάλιστα χαρακτηριστικό ότι ο πρώτος παιδικός σταθμός έγινε στο
Λονδίνο σε ένα εργοστάσιο ώστε να μπορούν οι γυναίκες να θηλάζουν τα μωρά τους
και να επιστρέφουν πάλι στις θέσεις εργασίας τους.
Με
βάση τα στοιχεία που προαναφέραμε μπορούμε να σχηματίσουμε τον κύκλο ζωής της
Ελληνικής Οικογένειας η οποία πλέον είναι μια Ευρωπαϊκή Οικογένεια.
Όταν
δύο άνθρωποι αποφασίζουν να ενώσουν τη ζωή τους, ο άνδρας είναι κατά μέσο όρο
27 ετών και η γυναίκα 22.Μετά από μια πρώτη προγονεϊκή περίοδο το ζευγάρι
αποκτά το πρώτο και κατόπιν το δεύτερο παιδί
Έχουμε λοιπόν μια πρώτη προγονεϊκή περίοδο η οποία στα τελευταία χρόνια
διαπιστώνουμε ότι επεκτείνεται. Λόγω της ανεργίας οι νέοι άνθρωποι αργούν
περισσότερο να αποκτήσουν παιδί.
Εάν
δεχθούμε ότι και για τα παιδιά της οικογένειας θα ισχύσουν οι ίδιοι μέσοι όροι
γάμου τα παιδιά θα παντρευτούν μετά από 30 περίπου χρόνια και έτσι έχουμε μια
δεύτερη φάση την γονεϊκή περίοδο στην οποία ζουν οι γονείς με τα παιδιά και η
οποία διαρκεί περίπου τριάντα χρόνια.
Όταν
παντρευτούν τα παιδιά ο άνδρας είναι 57
ετών και η γυναίκα κατά μέσο όρο 52. Τώρα αρχίζει μια νέα φάση η μεταγονεϊκή
περίοδος η οποία διαρκεί δεκατέσσερα χρόνια περίπου.
Δηλαδή ο μέσος όρος ελπιζόμενης ζωής για τον άνδρα είναι 72 σύμφωνα με νεώτερες μελέτες αναβιβάζεται
σε 79 έτη την ελπιζόμενη ζωή του άνδρα
και σε 82 για τη γυναίκα.
Αυτός
είναι ο κύκλος ζωής της οικογένειας μιας σύγχρονης οικογένειας με βάση τα
χαρακτηριστικά που προκύπτουν με βάσει τα στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας
της Ελλάδος
Εκείνο
που έχει σημασία για την εσωτερική λειτουργία της οικογένειας είναι αυτό που
στην ειδική ορολογία ονομάζεται «λειτουργική μετάθεση» δηλαδή η τάση που
παρουσιάζει η σύγχρονη οικογένεια να αφαιρεί λειτουργίες από τον εαυτό της και
να τις μεταθέτει στο κράτος.
Ως
τώρα στην παραδοσιακή οικογένεια τη φύλαξη των παιδιών την είχε αποκλειστικά
και μόνο η οικογένεια με τα μεγαλύτερα αδέλφια και τους άλλους συγγενείς, τη
γιαγιά κ. λ. π.
Σήμερα όλοι προσδοκούμε από το κράτος να δημιουργήσει βρεφονηπιακούς
σταθμούς γιατί η ζωή έχει οργανωθεί έτσι που πρέπει ένα μέρος των
υποχρεώσεων της οικογένειας να το
αναλάβει το κράτος.
Μια
άλλη επίσης τάση που παρουσιάζεται στη σύγχρονη πραγματικότητα είναι η
ενδοστρέφεια της οικογένειας.
Η
παλιά γειτονιά που λειτουργούσε σαν την Αγορά της αρχαίας Ελλάδας έχει
εξαφανιστεί. Δεν υπάρχει το εμείς της γειτονιάς και το πνεύμα αυτό έχει
επιδράσει ακόμη και στην ηθική διαμόρφωση, αλλά και στον τρόπο δράσης και της
λειτουργίας μας.
Τώρα
υπάρχει ένας προσωπικός οικογενειακός χώρος που λίγο πολύ είναι απαραβίαστος.
Για να επισκεφθείς, στο χώρο μου πρέπει
πρώτα να μου τηλεφωνήσεις και αφού μου τηλεφωνήσεις για να έρθεις πρέπει να κρατάς στα χέρια
σου και ένα δώρο.
Οι
σχέσεις με τον τρόπο αυτό τυποποιούνται, η οικογένεια απομονώνεται όλο και
περισσότερο και μπαίνουμε σε μια διαδικασία αποξένωσης, η οποία πραγματικά
θεωρώ ότι είναι λίγο-πολύ εγκληματική. Τελικά επειδή και οι οικονομικές
δυσκολίες δεν είναι ευκαταφρόνητες για να μην σου φέρω το δώρο, σου κάνω ένα τηλεφώνημα και περιορίζομαι σ΄ αυτό.
Μια νέα
τάση που εμφανίζεται επίσης είναι η μετατόπιση των κριτηρίων στην επιλογή του
συζύγου. Είναι μια βασική τάση, κατά την
οποία υποχωρούν βαθμιαία τα κριτήρια υλικοτεχνικού θα έλεγα χαρακτήρα και ο
γάμος βασίζεται στην αμοιβαιότητα των συζύγων και στην ψυχοσυναισθηματική τους
επικοινωνία.
Αυτό δεν
είναι βεβαίως κακό απεναντίας ,παίζει πολύ μεγάλη σημασία. Καθώς όμως έχει
χαθεί η εξωτερική ηθική, με την εγκατάλειψη της γειτονιάς αυτό που λέμε «τι θα
πει ο κόσμος» αυτό εννοώ εξωτερική ηθική, ο γάμος βασιζόμενος στη
ψυχοσυναισθηματική επικοινωνία, μια επικοινωνία εύθραυστη, γίνεται και ο ίδιος
εύθραυστος και έτσι έχουμε μια καλπάζουσα αύξηση των διαζυγίων.
Αποφεύγω να εμφανίσω καν ως τάση την ομοφυλοφιλική σχέση, γιατί νομίζω
και θέλω να πιστεύω ότι αποτελεί μια παρανοϊκή εξαίρεση που δεν θα
επιβεβαιωθεί ποτέ από τον κανόνα.
Πρέπει όμως να αναφέρω ότι η λεγόμενη σεξουαλική απελευθέρωση και ο
φιλελευθερισμός στο χώρο της οικογένειας, μας δίνει αριθμούς όλο και
μεγαλύτερους που αφορούν τα παιδιά χωρίς πατέρα, τα παιδιά που έρχονται χωρίς
γάμο.
Στην
κοινωνιολογία της οικογένειας κάνουμε διάκριση ανάμεσα σε δύο οικογένειες στις
οποίες ανήκει το έγγαμο άτομο. Την
οικογένεια από την οποία προέρχεται, που την ονομάζουμε οικογένεια
προσανατολισμού και έχει μεγάλη σημασία γιατί ονομάζεται προσανατολισμού και
την αναπαραγωγική οικογένεια που προκύπτει από το γάμο των παιδιών.
Εκείνο που είναι βασικό και καθορίζει την ποιότητα των σχέσεων που
αναπτύσσονται μέσα στην ίδια τη πυρηνική οικογένεια είναι οι σχέσεις που
διατηρούνται η δεν διατηρούνται ανάμεσα στην οικογένεια προσανατολισμού και τις
αναπαραγωγικές οικογένειες, τις οικογένειες δηλαδή που δημιουργούν τα παιδιά.
Αυτή η
σχέση στο Ευρωπαϊκό χώρο θεωρώ ότι γίνεται όλο και πιο χαλαρή και ότι τείνει να
εξαφανιστεί.
Στη
λογική της λειτουργικής μετάθεσης που αναφέραμε προηγουμένως και μέσα σε μια
διαδικασία καινοφανή το πρόσωπο άνθρωπος
αντικαθίσταται από το άτομο. Ο γονιός, ο πατέρας και η μητέρα είναι άτομα που
μεταφέρονται στους οίκους ευγηρίας η όπως αλλιώς ονομάζονται αυτά τα ιδρύματα,
τα οποία στον Ευρωπαϊκό χώρο τείνουν να γίνουν οι «παιδικοί σταθμοί» της τρίτης
ηλικίας.
Βέβαια
υποψιάζομαι ότι στις περιπτώσεις αυτές οι γονείς αυτοί εισπράττουν το τίμημα της δικής τους
συμπεριφοράς. Γιατί όταν είχαν παντρέψει τα παιδιά τους, διέκοψαν τους δεσμούς
και δεν τα στήριξαν ανάμεσα στην αναπαραγωγική οικογένεια και στην οικογένεια
προσανατολισμού,
Σε
πολλές περιπτώσεις οι δεσμοί ανάμεσα στους γονείς και τα παιδιά γίνονται
χαλαρές. Και όσο τα παιδιά είναι άγαμα αλλά ενήλικα εξακολουθούν να μένουν στο
σπίτι. Και αν μένουν σε πολλές περιπτώσεις στο πατρικό σπίτι, συμβαίνει να
πληρώνουν ενοίκιο. Υπάρχουν και τέτοιες
περιπτώσεις. Συνεπώς αυτή ακριβώς η νέα μορφή της εξατομίκευσης της ζωής οδηγεί
στο τελικό αυτό αποτέλεσμα.
Πρέπει να πούμε ότι και στη χώρα μας είδαμε μερικά τέτοια δημοσιογραφικά
τερατουργήματα. π. χ. Δημοσιογράφος που πρόβαλε στην τηλεόραση το γάμο μιας
υπερήλικης κυρίας με ένα υπερήλικο κύριο που έγινε σε γηροκομείο. Αυτό βεβαίως
αν ήταν στον Ευρωπαϊκό χώρο μέσα από τις συνθήκες που καταγράψαμε θα ήταν μια
φυσιολογική κατάσταση και μια λύση στην απόγνωση της μοναξιάς.
Η
μοναξιά του σύγχρονου ανθρώπου, εκεί όπου οι εσωτερικές σχέσεις στον
ενδοοικογενειακό χώρο τυποποιήθηκαν έφερε αυτή την μορφή της οικογένειας, μια συνάθροιση
προσώπων η που τείνει σε μια συνάθροιση
προσώπων, χωρίς εσωτερική συνοχή και χωρίς αυτό το βαθύτερο που χαρακτηρίζει
την οικογένεια.
Οι
προοπτικές για το θεσμό της οικογένειας σε μια κοινωνία γεμάτη εκπλήξεις είναι
δύσκολο να προβλεφθούν.
Η
δική μου προσωπική πρόβλεψη είναι ότι η οικογένεια είναι ένας φυσικός θεσμός
και συνάμα ιερός και ότι και να γίνει θα επιβιώσει και θα συνεχίσει να υπάρχει.
Εκείνο που μένει είναι τι περιεχόμενο και ποια μορφή θα πάρει η οικογένεια
στον αιώνα που διανύουμε, και αυτό είναι το ζητούμενο στην Ευρώπη.
Θέλω
να πιστεύω πως η μοναξιά του σύγχρονου ανθρώπου έχει κουράσει τόσο πολύ που θα
αναγκαστεί να επιστρέψει σε ένα εσωτερικό περιεχόμενο, όπου θα πάρει την
συνάθροιση των προσώπων κι απ΄ αυτή θα σχηματίσει μια ομάδα με εσωτερική συνοχή
και με ιδεολογικό περιεχόμενο
Θα
ήθελα ακόμη τελειώνοντας να αναφερθώ στο αίτημα των ομοσεξουαλικών ζευγαριών να
αποκτήσουν παιδιά. και να παρακαλέσω για ένα θέμα. Εμείς σεβόμαστε τις
αδυναμίες τους, ας σεβαστούν και εκείνοι το δικαίωμα του παιδιού να ζήσει μέσα
στη φυσική κατάσταση που το έφερε στον κόσμο.
Σας ευχαριστώ
