H ΦΙΛΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΤΩΝ ΤΕΣΣΑΡΩΝ

H ΦΙΛΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΤΩΝ ΤΕΣΣΑΡΩΝ

                                                              Λεωνίδα Γ. Μαργαρίτη Επιτ. Δικηγόρου
                                                              Προέδρου Εταιρείας Λογοτεχνών

Με τη συμπλήρωση διακοσίων χρόνων από την ίδρυση της Φιλικής Εταιρείας νοιώθουμε την ανάγκη και συνάμα την υποχρέωση να αποκαταστήσουμε τα πράγματα σχετικά με  το ποίοι σύμφωνα με την ιστορική πραγματικότητα και αλήθεια , υπήρξαν οι ιδρυτές της Φιλικής Εταιρείας που συνωμοτώντας πίσω από τις πλάτες των Οθωμανών,  οργάνωσαν τον ξεσηκωμό του γένους, με κορυφαία πράξη την επανάσταση του 1821.

Είναι γεγονός ότι από τα πανάρχαια χρόνια μερικοί αριθμοί προσέλκυαν την ιδιαίτερη  προσοχή των ανθρώπων. Οι  συνδυασμοί και οι συσχετίσεις  που συνδέθηκαν με τους αριθμούς αυτούς, έδωσαν αφορμή να εμπνευστούν οι άνθρωποι και να αναπτύξουν ένα είδος μυστικής λατρείας. γύρω από τους αριθμούς αυτούς, λατρείας που οριοθετεί ακόμη και σήμερα τη ζωή μας. Δεν είναι τυχαίο ότι η μυθολογία, η θρησκειολογία, η αποκρυφολογία, η μαγεία και η λαογραφία είναι πλημμυρισμένες από τον αριθμό τρία. Σκεφτήκατε γιατί τα αρχαία μυστήρια με τον συμβολισμό του αριθμού τρία κρύβουν όλη τους την υπόσταση ή γιατί όλες οι θρησκείες μιλούν για την τριαδικότητα του Θεού; Αυτά και δεκάδες άλλα ερωτήματα βρίσκουν την απάντησή και σχετίζονται με το γεγονός   ότι τόσο η Εκκλησία όσο και η πολιτεία έδωσε και δίνει ιδιαίτερη σημασία στον αριθμό τρία και σε ότι αυτός ο αριθμός συμβολίζει.

Στην Εκκλησία θα θυμίσουμε τους τρείς Ιεράρχες οι οποίοι στην ουσία ήταν πέντε η επτά, όμως η εκκλησία θέλοντας να δώσει ιδιαίτερη έμφαση στον εορτασμό  παρέλειψε τους υπόλοιπους εξίσου αξιόλογους ιεράρχες της ίδιας περιόδου του Χριστιανισμού. Aκόμη και  στις μέρες μας  οι  εμπνευστές και ιδρυτές της Φιλικής Εταιρείας περιορίσθηκαν στην νεώτερη ιστορία μας στους τρείς   και μόνον ιδρυτές οι οποίοι επί σειρά ετών μνημονεύονται και τιμώνται από τους νεοέλληνες. Όμως αποδεδειγμένα δεν ήταν τρείς, αλλά τέσσερες.

 Χρόνια τώρα από τα  μαθητικά μας  χρόνια μαθαίναμε πως  ιδρυτές της Φιλικής Εταιρείας υπήρξαν οι τρείς Έλληνες Πατριώτες  οι:  Αθανάσιος Τσακάλωφ, ο Νικόλαος Σκουφάς και ο Εμμανουήλ Ξάνθος.

Ακόμη και στο αναμνηστικό τεύχος με τον τίτλο: Η ΦΙΛΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ που εξέδωσε  η Ακαδημία Αθηνών με  την ευκαιρία των 150 χρόνων από την ίδρυσή της  το 1964 με την υπογραφή του Ε. Γ. Πρωτοψάλτη σημειώνονται τα εξής :

            «Περί τα μέσα του 1814 τρείς Έλληνες έμποροι της Οδησσού, συνδεόμενοι διά φιλικών δεσμών απεφάσισαν να συστήσωσι μιάν εταιρείαν, μυστικήν και να εισάξωσιν εις αυτήν, εί δυνατόν, όλους τους εκλεκτούς των ομογενών, δια να συνεργήσωσιν μόνοι των εκείνο ,το οποίον ματαίως προ πολλών χρόνων ήλπιζαν από τους Ευρωπαίους βασιλείς χριστιανούς»Οι φιλογενείς αυτοί έμποροι ήσαν ο Νικόλαος Σκουφάς, ο Αθανάσιος Τσακάλωφ και ο Εμμανουήλ Ξάνθος.
Θύμα του συμβολισμού αλλά και της σκοπιμότητας που εξυπηρετούσε ο αριθμός τρία υπήρξε  ένας ακόμη βασικός ιδρυτής της Φιλικής Εταιρείας η προσφορά του οποίου παραγνωρίστηκε και αποσιωπήθηκε. Αυτός δεν ήταν άλλος από τον συνιδρυτή της Φιλικής Εταιρείας Παναγιώτη Αναγνωστόπουλο από την Ανδρίτσαινα της Ολυμπίας.
            Πέρασαν πολλά χρόνια μέσα στη συσκότιση και την παραπληροφόρηση των νέων της πατρίδας μας. Γενιές ολόκληρες από την αποκατάσταση ελεύθερου πολιτικού βίου οι νέοι μας διδάσκονταν ότι ιδρυτές της Φιλικής Εταιρείας ήταν τρείς.

Χρειάστηκε να υποβληθεί από το Δήμο Ανδρίτσαινας  το έτος 1999 σχετικό αίτημα υπόμνημα στο Υπουργείο Παιδείας με πλήθος αποδεικτικά στοιχεία  της συμμετοχής του Παναγιώτη Αναγνωστόπουλου στην ίδρυση της Φιλικής Εταιρείας.

Το 2.000 το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο γνωστοποίησε  στο Δήμο Ανδρίτσαινας  ότι με απόφασή του  προστέθηκε στα σχολικά βιβλία της ιστορίας της Β΄ τάξεως Λυκείου παράγραφος που αποκαθιστούσε  ιστορικά τον Παναγιώτη Αναγνωστόπουλο σαν συνιδρυτή της Φιλικής Εταιρείας.

            Έτσι μετά από σχεδόν δύο αιώνες αποκαταστάθηκε και δικαιώθηκε ο συνιδρυτής της φιλικής Εταιρείας Παναγιώτης Αναγνωστόπουλος.
            Στη σελίδα 36 του Βιβλίου Ιστορίας της Β΄ τάξης 1^ου Κύκλου ΤΕΕ  του Υπουργείου Παιδείας σημειώνονται τα εξής:

«Ως  ιδρυτές της Φιλικής Εταιρείας αναφέρονται από τους παλαιοτέρους ιστορικούς ο Αθανάσιος Τσακάλωφ, ο Νικόλαος Σκουφάς και ο Εμμανουήλ Ξάνθος. Νεότερες έρευνες  έδειξαν ότι ένας εκ των ιδρυτών της Φιλικής Εταιρείας υπήρξε και ο Παναγιώτης Αναγνωστόπουλος. Ο αγωνιστής αυτός  καταγόταν από την Ανδρίτσαινα  Ολυμπίας και ήταν υπάλληλος του εμπορικού οίκου του Παναγιώτη Σέκερη, τον οποίο μύησε  από τους πρώτους στη Φιλική Εταιρεία.

 Ο πρωταγωνιστικός ρόλος του Π. Αναγνωστόπουλου στην ίδρυση της Φιλικής Εταιρείας δεν είχε γίνει ιδιαίτερα  γνωστός, ενώ είχε προβληθεί αντίστοιχα ο Εμμ. Ξάνθος ο οποίος σύμφωνα με μαρτυρίες του ιδίου του Αναγνωστόπουλου και τις αναφορές του Φιλήμονος και σχετική έκδοση της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας ,μυήθηκε αργότερα στην Εταιρεία. Ανεξάρτητα πάντως από το χρόνο μύησης  των Αναγνωστοπούλου και Ξάνθου, η εξαιρετική προσφορά και των δύο ανδρών στην υπόθεση του Αγώνα της Ανεξαρτησίας είναι αναμφισβήτητη».

Ευτυχώς που η ιστορία δικαιώνει τους αγωνιστές έστω και καθυστερημένα.