ΝΙΚΟΛΑΟΣ Π. ΓΚΟΥΡΒΕΛΟΣ (1925-2015)

ΝΙΚΟΛΑΟΣ Π. ΓΚΟΥΡΒΕΛΟΣ

(1925-2015)

 .

            Εκοιμήθη εν Κυρίω στις 21-5-2015, ανήμερα της Αναλήψεως, ένας "άγιος" άνθρωπος, ο αείμνηστος Νικόλαος Π. Γκουρβέλος. Κι αν ίσως μερικοί απορήσουν με τον χαρακτηρισμό αυτό, είναι δικαιολογημένοι γιατί δεν έτυχε να γνωρίσουν αυτή τη μεγάλη χριστιανική προσωπικότητα.

Φτωχό παιδί και μάλιστα ορφανό, ξεκίνησε από το Ξυλόκαστρο Κορινθίας για να σπουδάσει στην Αθήνα στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου. Γρήγορα τα βήματά του τον έφεραν κοντά στις μεγάλες μορφές της Χριστιανικής μας πίστης, στον Νικόλαο Βασιλειάδη, τον Παναγιώτη Τρεμπέλα, τον Αρχιμ. Χαράλαμπο Βασιλόπουλο, τον Ιωάννη Κολιτσάρα και άλλους πολλούς αστέρες της Ορθοδοξίας μας. Κοντά σ' αυτούς ο αείμνηστος Νικόλαος συμπλήρωσε ό,τι κενά και ελλείψεις είχε και έτοιμος πλέον άνοιξε τα φτερά του στην Πάτρα, όπου εγκαταστάθηκε πια μόνιμα, λόγω της εργασίας του στην Αγροτική Τράπεζα και έφτασε μέχρι το βαθμό του Υποδιευθυντή. Εδώ θέλησε να προσφέρει τον οβολόν του στη διαπαιδαγώγηση των νέων μέσα από τη ζεστασιά της φιλόξενης Χριστιανικής Στέγης Πατρών.

Πρέπει να ήταν χειμώνας του 1973 όταν μερικοί συμμαθητές μου στο Β΄ Γυμνάσιο της Πάτρας, μου είπαν ότι θα πήγαιναν κάπου να παίξουν επιτραπέζια παιχνίδια. Τους ακολούθησα από περιέργεια και πήγαμε σε ένα διώροφο κτίριο επί της οδού Ρήγα Φεραίου και Βότση, δίπλα από το σημερινό Ιδιωτικό Μαιευτήριο Πατρών. Εκεί, σε έναν ωραίο χώρο, χριστιανικά διακοσμημένο, βρήκα αρκετά παιδιά που έπαιζαν από σκάκι και γκρινιάρη, μέχρι πινγκ-πονγκ. Λίγο αργότερα, μαζεύτηκαν σε μια αίθουσα όπου τους ακολούθησα, και εκεί ένας γλυκύτατος κύριος ανέπτυξε ένα θέμα χριστιανικού περιεχομένου.

Αυτό ήταν. Από τότε και για πάνω από μια δεκαετία, τακτικά παρακολουθούσα τις παραδόσεις που με επιμέλεια προετοίμαζε ο αείμνηστος δάσκαλός μας, Νικόλαος Γκουρβέλος. Μάλιστα, για ένα διάστημα, ίσως τότε που η Χριστιανική Στέγη ετοίμαζε το δικό της κτίριο επί της οδού Παντανάσσης 61, τα μαθήματα αυτά εγίνοντο στο φιλόξενο σπίτι του δασκάλου μας. Εκεί γνώρισα την πάντα ευγενική και χαμογελαστή σύζυγό του κα Χριστίνα και τα πέντε μικρά παιδιά τους, που όλα σήμερα με τη βοήθεια του Θεού έχουν προκόψει και είναι επίλεκτα μέλη της πατραϊκής κοινωνίας: ο Πανοσιολογιώτατος Αρχιμανδρίτης π. Αμβρόσιος, Προϊστάμενος του Μητροπολιτικού Ναού Ευαγγελιστρίας Πατρών, ο Παναγιώτης, Θεολόγος Καθηγητής Μ.Ε., ο Βλάσιος, Οικονομολόγος, ο Σπύρος, Φιλόλογος και Θεολόγος και η Μαρία, Δασκάλα.

Ο καιρός πέρασε, έκανα οικογένεια, εργασία, υποχρεώσεις, η παρακολούθηση του Κύκλου σταμάτησε, αλλά ο καλός μου δάσκαλος πάντα ενδιαφερόταν για την πρόοδό μου και ρωτούσε για εμένα.

Ο αείμνηστος Νικόλαος Γκουρβέλος για χρόνια προσέφερε τις ανιδιοτελείς υπηρεσίες του στη Χριστιανική Στέγη, στον Ραδιοφωνικό Σταθμό της Ιεράς Μητροπόλεως Πατρών και εξοικονομούσε χρόνο για να συγγράψει και τρία βιβλία:

1) "Γεώργιος Ξ. Οικονόμου (1917-1993). Ένας κοσμοκαλόγερος του καιρού μας", Πάτρα 1994

2) "Το ζωντανό ποτάμι. Χρονικό της Χριστιανικής Κινήσεως Ξυλοκάστρου Κορινθίας (1921-2000)", Πάτρα 2001

3) "Ταξιδεύοντας απ' το χθες. Μικρό οδοιπορικό της ζωής μου", Πάτρα 2011.

Κλείνοντας τις λίγες γραμμές στη μνήμη της "αγίας" μορφής που ο Κύριος έστειλε στο διάβα μου, θέλω να σημειώσω ότι τέτοιους ανθρώπους δύσκολα συναντάς και θεωρώ ιδιαίτερη ευλογία τη γνωριμία μου μαζί του και μεγάλο το όφελος που έλαβα στο χτίσιμο της χριστιανικής προσωπικότητάς μου. Εγώ και όλοι οι πολυάριθμοι μαθητές του κλείνουμε ευλαβικά το γόνυ και τον ευχαριστούμε από τα βάθη της ψυχής μας για όσα ωφέλιμα μας έδωσε.

Από τις 21 Μαΐου 2015 ο καλός και σεβαστός μας Δάσκαλος πέρασε στην αθανασία και δοξολογεί εκ του σύνεγγυς πλέον τον Κύριό μας, Αυτόν που είχε τάξει να υπηρετεί σ' όλη του τη ζωή.

Η εξόδιος ακολουθία του αειμνήστου δασκάλου μας εψάλη στο Μητροπολιτικό Ναό της Ευαγγελιστρίας Πατρών, χοροστατούντος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Πατρών κ.κ. Χρυσοστόμου με την παρουσία πλήθους κληρικών και λαϊκών, η δε ταφή του έγινε στις 23 Μαΐου στο κοιμητήριο του Ι. Ν. Ευαγγελιστρίας Μερτικεΐκων Ξυλοκάστρου.

Αιωνία Σου η Μνήμη σεβαστέ και αγαπημένε μας δάσκαλε Νικόλαε Γκουρβέλε.

                                                                                                                 ΛΕΩΝΙΔΑΣ Κ. ΚΑΡΝΑΡΟΣ

H KATAΓΩΓΗ ΤΟΥ ΚΑΤΑΚΛΥΣΜΟΥ

H KATAΓΩΓΗ ΤΟΥ ΚΑΤΑΚΛΥΣΜΟΥ
Ο ΚΑΤΑΚΛΥΣΜΟΣ του Νώε.
Αντλεί ρίζες από τη «Γένεση», την Ελληνική Μυθολογία και την Κυπριακή Λαογραφία
Η τριήμερη γιορτή του Κατακλυσμού γιορτάζεται από θρησκευτικής πλευράς την Κυριακή της Πεντηκοστής και τη Δευτέρα του Αγίου Πνεύματος
Κορυφώνονται σήμερα οι εορτασμοί του Κατακλυσμού και όλες οι παράλιες πόλεις ετοιμάζουν σειρά εκδηλώσεων. Η γιορτή του Κατακλυσμού, αξίζει να αναφερθεί, είναι από τα παλιά τα χρόνια μια από τις πιο όμορφες λαϊκές γιορτές και χιλιάδες λαού, αδιακρίτως τάξεως, χαίρονται στις παραλιακές πόλεις τη θάλασσα με τα πλεούμενά της, με χορούς και τραγούδια. Η τριήμερη γιορτή του Κατακλυσμού γιορτάζεται από θρησκευτικής πλευράς την Κυριακή της Πεντηκοστής και τη Δευτέρα του Αγίου Πνεύματος. Σύμφωνα με την ιστορία, αντλεί τις ρίζες της από τη «Γένεση» της Παλαιάς Διαθήκης, από την Ελληνική Μυθολογία και την Κυπριακή Λαογραφία, που είναι συνδεδεμένη με τη Θεά Αφροδίτη, την αναδυόμενη θεά του έρωτα από τα δαντελένια ακρογιάλια της Πάφου.
Οι εκδοχές
Η πρώτη εκδοχή της γιορτής του Κατακλυσμού ανάγεται στο βιβλίο της Γένεσης, όπου η επιφάνεια της γης κατεκλύσθη από τεράστια καταρροή ομβρίων υδάτων και καταστράφηκε κάθε βλάστηση, με αποτέλεσμα να καταπνιγεί κάθε ζωή επί της γης. Αυτό γινόταν ως τιμωρία των ανθρώπων, επειδή ο Θεός είδε ότι επληθύνθησαν επί της γης οι αμαρτίες τους και απομακρύνθηκαν από τις εντολές Του. Από τη γενική καταστροφή διασώθηκε μόνον ο Νώε με την οικογένειά του, γιατί αυτός και η οικογένειά του έτυχαν της «θείας χάριτος». Σύμφωνα με την εν λόγω εκδοχή, κατ’ εντολήν του Θεού, ο Νώε κατασκεύασε ξύλινη κιβωτό, μήκους τριακοσίων πήχεων, πλάτους πεντήκοντα, ύψους τριάκοντα, στην οποία εισήλθε αυτός και η οικογένειά του, με αρκετά τρόφιμα και ανά ένα ζεύγος απ’ όλα τα ζώα και ερπετά της γης, αφού την ασφάλισε από μέσα και απ’ έξω.Για 150 μέρες συνέχισαν ραγδαίες βροχές που κάλυψαν την επιφάνεια της γης και κάθε ζωή επί της γης εξαφανίστηκε. Η κιβωτός επέπλεε πάνω στα νερά και όταν αυτά άρχισαν να υποχωρούν στις κοίτες τους, η κιβωτός κάθισε στο όρος Αραράτ. Αργότερα έστειλε έξω από την κιβωτό κόρακα, ο οποίος όμως δεν επανήλθε. Τότε έστειλε περιστέρα, η οποία, όμως, μη ευρούσα ξηρά ή δέντρο για να καθίσει, επανήλθε στην Κιβωτό. Έτσι ο Νώε αντιλήφθηκε ότι τα ύδατα δεν είχαν υποχωρήσει εντελώς. Μετά από λίγες μέρες ο Νώε έστειλε πάλι την περιστέρα, η οποία αυτήν τη φορά επανήλθε φέροντας στο ράμφος της κλάδον ελαίας και στα πόδια της λάσπη. Τότε ο Νώε αντιλήφθηκε ότι τα ύδατα αποσύρθηκαν τελείως από την επιφάνεια της γης και άνοιξε την Κιβωτό, από την οποία βγήκαν τα ζώα και τα ερπετά, καθώς και η οικογένειά του. Στον ουρανό φάνηκε ουράνιο τόξο, ως σημείο ότι δεν θα ξαναγινόταν άλλος κατακλυσμός.
Ο Κατακλυσμός του Δευκαλίωνα
Η δευτέρα εκδοχή για τον Κατακλυσμό είναι της ελληνικής Μυθολογίας, κατά την οποία έγιναν δύο κατακλυσμοί. Ο πρώτος, σύμφωνα με τον Ηρόδοτο και τον Απολλώνιο, κατέκλυσε τη γη από τα ύδατα και τα πάντα εξαφανίσθηκαν, πλην της θυγατρός του Ποσειδώνα, την οποίαν αργότερα γονιμοποίησε ο Θεός Ήλιος. Ο δεύτερος κατακλυσμός έγινε επί της εποχής του Δευκαλίωνα, γιου του Προμηθέα. Για να τιμωρήσει ο Ζευς τους ασεβείς επί της γης, απογόνους των Τιτάνων, αποφάσισε να τους εξολοθρεύσει με τη συγκατάθεση όλων των θεών του Ολύμπου. Από τον δεύτερο κατακλυσμό διασώθηκε μόνον ο Δευκαλίωνας με τη σύζυγό του Πύρρα, σε πλοίο που κατασκεύασαν κατά συμβουλήν του Προμηθέα.
Το πλοίο στάθμευσε επί τους όρους Άθω και κατ’ άλλους επί του όρους Όθρυς ή στον Παρνασσό. Μετά την αποχώρηση των υδάτων το ζεύγος Δευκαλίωνα βγήκε από το πλοίο και έκανε θυσίες, για να ευχαριστήσει τον Δία. Τότε ο Δίας έστειλε τον θεό Ερμή προς τον Δευκαλίωνα και τον ρώτησε τι επιθυμία είχε, η δε απάντηση ήταν «θέλω ανθρώπους». Τότε, ο Δίας, σύμφωνα με χρησμό του Μαντείου της Θέμιδος, συμβούλευσε τον Δευκαλίωνα και την Πύρρα να ρίχνουν πίσω τους λίθους ή τα οστά της μητέρας τους, που ήταν αυτή η ίδια Γη. Οι ριπτόμενοι από τον Δευκαλίωνα λίθοι γίνονταν άντρες και οι ριπτόμενοι από την Πύρρα γίνονταν γυναίκες. Έτσι κατοικήθηκε πάλιν η γη από το ανθρώπινο γένος.
Λατρεία της Αφροδίτης
Στην Κυπριακή Λαογραφία, το λαϊκό πανηγύρι του κατακλυσμού, ως έθιμο, έχει καθιερωθεί στην Κύπρο με τη λατρεία της θαλασσογέννητης Παφίας θεάς Αφροδίτης και του εραστή της Άδωνη. Οι εορτασμοί συμβόλιζαν την αναγέννηση της γης, τη γονιμότητά της και την καρποφορία της. Οι γιορτές πλαισιώνονταν με λουτρά του καθαρμού και με αθλητικούς αγώνες, με τραγούδια και με ποιητικούς και μουσικούς διαγωνισμούς, έθιμα που διασώθηκαν και διατηρούνται μέχρι σήμερα.
Οι εορτασμοί σήμερα
Σήμερα, ο Κατακλυσμός γιορτάζεται με τον πανηγυρισμό της Πεντηκοστής και του Αγίου Πνεύματος από παλιά, κυρίως στις παραλιακές πόλεις. Τη Δευτέρα του Αγίου Πνεύματος ή του Κατακλυσμού από το πρωί συνηθίζεται να καταβρέχει ο ένας τον άλλο με νερό, και όλοι γίνονται μούσκεμα, με γέλια και αστεία. Όλος ο κόσμος τρέχει προς την παραλία, άλλοι για να μπούνε μέσα σε βάρκες, βαποράκια και μαούνες για θαλάσσιο περίπατο, άλλοι για θαλάσσια μπάνια και άλλοι για να παρακολουθήσουν ναυτικούς αγώνες, ιστιοπλοΐες, κωπηλασίες και να διασκεδάσουν με το αγώνισμα του ολισθηρού ιστού. Το λαϊκό τούτο πανάρχαιο έθιμο συμβολίζει τον αγιασμό της ψυχής και του σώματος, όπως και την ανανέωση της ζωής με τον εμβαπτισμό του ανθρώπου στην καθαρτήρια δύναμη του «ζώντος ύδατος», που οι αρχαίοι το θεωρούσαν στοιχείο θεϊκό