ΤΟ ΣΠΙΤΙ ΠΑΛΑΜΑ ΚΑΙ Ο ΘΟΡΥΒΟΣ... ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΛΟΓΟΤΕΧΝΩΝ Ν. Δ. ΕΛΛΑΔΟΣ ΓΡΑΦΕΙΑ: ΚΑΝΑΡΗ 46 26222 ΤΗΛ-FAX.:2610 322.901-e-mail:leomargaritis@gmail.com ΠΑΤΡΑ                                                                                     Πάτρα   11-11-2013              Προς την Δ/νση της Εφημερίδας             «ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ»               Ενταύθα                Αγαπητέ μου κ.Δ/ντά                Στο φύλλο της εφημερίδας  της περασμένης Παρασκευής (8/11) στη στήλη «Λοξές  Ματιές» που γράφει και επιμελείται ο εκλεκτός Δημοσιογράφος Δημήτρης Σ. Αβραμίδης είδε το φως της δημοσιότητας κείμενο με τον τίτλο: H KATOIΚΙΑ ΤΟΥ ΠΑΛΑΜΑ ΣΤΗΝ ΠΑΤΡΑ και με υπότιτλο Το σπίτι που γεννήθηκε. Στο κείμενο αυτό διατυπώνονται  απόψεις  σχετικά με το ζήτημα που βρίσκεται και πάλι στη  επικαιρότητα με το πωλητήριο που έχει αναρτηθεί στο σπίτι που γεννήθηκε ο Εθνικός μας ποιητής. Ο κ. Αβραμίδης προβληματίζεται με την υπόθεση: Eάν ο Δήμος  αύριο αποκτήσει το σπίτι  τι  θα το κάνει; Στη συνέχεια παραθέτει μια επιχειρηματολογία ίδια περίπου με εκείνη  που μας παρέθεσε και ο σημερινός πρωθυπουργός στο παρελθόν ως  Υπουργός Πολιτισμού.  Υπάρχουν  πολλές κατοικίες που έζησε ο Παλαμάς, ενώ στην Αθήνα στην  οδό Ασκληπιού αριθ.3 που έζησε τα περισσότερα χρόνια, στεγάζεται και λειτουργεί το Ίδρυμα Κωστή Παλαμά, το οποίο έχει συγκεντρώσει  χειρόγραφα, κειμήλια και άλλα αντικείμενα που ανήκουν στην ποιητή. Θεωρεί συνεπώς ο συντάκτης σας πως τα περιθώρια ενός δεύτερου Μουσείου Παλαμά στην πόλη μας είναι μάλλον μικρά. Πέραν αυτών αναφέρεται και στο καθ' αυτό κτήριο το οποίο χαρακτηρίζει ,ως αρχιτεκτονικό οίκημα, ως μια συνήθη ιδιωτική κατοικία που δεν προσφέρεται για ανάπτυξη ιδιαιτέρων δραστηριοτήτων. Τέλος, ως  ειδικός  ψυχολόγος ανατέμνει την ψυχολογία και ψυχοσύνθεση των πολιτών που ζητούν την απόκτηση και αποφαίνεται με γνωμάτευση ότι το αίτημα των πατρινών για την απόκτηση της κατοικίας είναι κάτι που συγκινεί διαχρονικά και μάλιστα η συγκίνηση αυτή προκύπτει ανεξάρτητα από τη χρήση της. Τέλος καταλήγει πως «Το σπίτι που γεννήθηκε ο Παλαμάς , πρέπει να το αποκτήσει ο Δήμος κι ας μην το κάνει τίποτα».    Ενώ δεν είχε στεγνώσει ακόμη το μελάνι του κειμένου του αγαπητού μας κ. Αβραμίδη ήρθε κι ένα άλλο κείμενο στο φύλλο της περασμένης  Κυριακής (10/11) στο ένθετο ΠΙΝΑΚΟΘΗΚΗ  και  με τον   τίτλο: «Θόρυβος προς τη λάθος κατεύθυνση» -Αγωγός ανάδειξης «άλλων»  προβλημάτων της συντάκτου σας  Ευτυχίας Μεσίσκλη  φιλοξενούνται απόψεις του Μουσειολόγου Ξενοφώντος Παπαευθυμίου οι οποίες συνεπικουρούν τις απόψεις του κ. Αβραμίδη. Επιπροσθέτως ο κος Παπαευθυμίου καταλογίζει  ιδιοτέλεια στο αίτημα της απόκτησης του σπιτιού Παλαμά από το Σύλλογο Πατρινών Καλλιτεχνών και για τους λοιπούς που αξιώνουν την μετατροπή του σπιτιού αυτού σε Πνευματική Εστία-Μουσείο Ενθυμημάτων Κωστή Παλαμά χαρακτηρίζει ανόητες τις αξιώσεις τους.   Επειδή η Εταιρεία Λογοτεχνών, χρόνια τώρα και προς την κατεύθυνση του Υπουργείου Πολιτισμού έχει κινήσει τις δραστηριότητες  της για την απόκτηση του σπιτιού Παλαμά και για την μετατροπή του σε Πνευματική Εστία-Μουσείο Ενθυμημάτων Κωστή Παλαμά θα θέλαμε μέσω τις εφημερίδας σας να σημειώσουμε τα παρακάτω:    Kατ' αρχάς θα θέλαμε να σημειώσουμε ότι το αίτημα απόκτησης του σπιτιού Παλαμά αποτελεί πάνδημο αξίωση της πόλεως των Πατρών και τούτο προκύπτει τόσο από την από 3-3-1997  παμψηφεί απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου Δήμου Πατρέων όσο και από την  από 21/3/2005  παμψηφεί απόφαση  του Νομαρχιακού Συμβουλίου Αχαΐας αλλά και από το υπόμνημα ΑΙΤΗΣΗ-ΕΚΚΛΗΣΗ των εκπροσώπων λαού και Εκκλησίας προς τον Υπουργό Πολιτισμού Αντώνη Σαμαρά από το Μάρτη του 2009. Το ότι το Υπουργείο Πολιτικού καθ' ύλη αρμόδιο για το ζήτημα δεν έπραξε τίποτε, τότε οι συμπολίτες μας άρχισαν να αξιώνουν την απόκτηση της οικίας Παλαμά από το Δήμο. Πρέπει να σημειώσουμε πως  την αίτηση- έκκληση προς τον Υπουργό Πολιτισμού το Μάρτη του 2009 υπέγραψε και ο συντάκτης σας  Δημήτριος Αβραμίδης που σήμερα με το κείμενό του αρνείται τον εαυτό του, αντίθετα ο μουσειολόγος Παπαευθυμίου διατηρεί συνέπεια των  λόγων του   καθώς  είναι από εκείνους που δεν υπέγραψαν την έκκληση προς τον Υπουργό για την απόκτηση του σπιτιού του Παλαμά.    Πριν από κάθε άποψη της Εταιρείας Λογοτεχνών η οποία βεβαίως έχει πλείστες φορές  γίνει γνωστή για το ενδιαφέρον της και τις πιέσεις που έχει ασκήσει προς το Υπουργείο Πολιτισμού, μια και ο Δήμος Πατρέων ως νομικό πρόσωπο ουδέποτε επέδειξε ενδιαφέρον, ούτε υπήρξε ποτέ η πολιτική βούληση για απόκτηση από το Δήμου του σπιτιού του Εθνικού μας ποιητή, θα θέλαμε να ακούσετε τι λέγει ο ίδιος ο ποιητής μας για το σπίτι που γεννήθηκε και για το οποίο οι σημερινοί ιδιοκτήτες ανάρτησαν  πωλητήριο.                                           «Το σπίτι που γεννήθηκα κι ας το πατούν οι ξένοι, στοιχειό είναι, και με προσκαλεί, ψυχή και με προσμένει.»  Σ΄ αυτό το σπίτι της  οδού Κορίνθου των Πατρών  και στον αριθμό 241 «γεννήθηκα,  μας λέγει ο ίδιος ο ποιητής , στα 1859, πέμπτη απομεσήμερο, στις δύο η ώρα, 13 του Γενάρη. Το σπίτι μας  το πατρικό δίπατο. Στο δρόμο η πρόσοψή του  είχε  καμαρωτές κολώνες καθώς το συνήθιζαν τότε τα πατρινά τα σπίτια»  Έτσι αρχίζει ο Εθνικός μας  ποιητής   την αυτοβιογραφία του στο βιβλίο  «Τα χρόνια μου και τα χαρτιά μου» Σ' αυτό το σπίτι  που ακόμη δεν το γκρέμισαν οι μπουλντόζες του    χαλαστή πολιτισμού μας, είδε το φως της ζωής  η πιο μεγάλη πνευματική φυσιογνωμία που ανέδειξε  η χώρα μας  στο μισό  του 20ου αιώνα.           Το σπίτι αυτό    περιγράφει ο μεγαλύτερος αδελφός του ποιητή Χρηστάκης, στο Ακαδημαϊκό Ημερολόγιο   του έτους   1918. Το είχε αγοράσει το 1857, ο πατέρας τους Πρωτοδίκης Πατρών,  Μιχαήλ Παλαμάς από τον   ιδιοκτήτη του Τριανταφυλλόπουλο.                        Οι ανάγκες όμως , διατροφής  και σπουδών των ανηλίκων τότε παιδιών της οικογένειας Παλαμά, Κωστή και Νίκου, υποχρέωσαν το μεγαλύτερο αδελφό τους Χρηστάκη  να προχωρήσει στην εκποίησή του  με απόφαση του Πρωτοδικείου Πατρών.           Ο Παλαμάς θα τραγουδήσει με  λυρικούς στίχους, τις παιδικές του αναμνήσεις στην Πάτρα αλλά και   το σπίτι που γεννήθηκε. στις συλλογές   του  «Πολιτεία και Μοναξιά» και  «Ασάλευτη Ζωή».              Μέσα από τα έργα του θα υμνήσει και   θα αποθανατίσει   το σπίτι που γεννήθηκε. «Το σπίτι που γεννήθηκα ίδιο στην ίδια στράτα Στα μάτια μου όλο υψώνεται και μ' όλα του τα νιάτα. Το σπίτι, ας του νοθέψανε το σχήμα και το χρώμα και ανόθευτο και αχάλαστο, και με προσμένει ακόμα.» ..................... Το σπίτι που γεννήθηκα κι ας το πατούν οι ξένοι, στοιχειό, και σαν απάτητο ,με ζει και με προσμένει.» Όταν ο ποιητής  συνθέτει  το ποίημα  για το σπίτι που γεννήθηκε ήδη βρισκότανε σε ξένα χέρια. Όμως η ψυχή  του ποιητή  καρτερεί την ώρα και τη στιγμή που  θα επιστρέψει στο πατρικό του. Ελπίζει και αναμένει. «Στοιχειό και σαν απάτητο με ζει και με προσμένει.»  Εάν ο Παλαμάς είχε την οικονομική δυνατότητα ίσως να είχε ξαναγοράσει το σπίτι αυτό, αφού τόσες μνήμες  του ζωντάνευε. Αυτή τη ζωηρή επιθυμία του ποιητή να ξαναζήσει στο πατρικό του σπίτι έστω και μεταθανάτια όπου θα μπορούσε να εγκατασταθεί πνευματικά για πάντα τη διατύπωσε για πρώτη φορά σε μια συντροφιά πνευματικών ανθρώπων της Πάτρας ο  πατρινός διανοούμενος Δημήτρης Π. Συναδινός στο επίσημο μνημόσυνο  του ποιητή  λίγο μετά το θάνατό του και όλοι τότε ασπάσθηκαν την ιδέα να γίνει το σπίτι αυτό  η «ΠΑΛΑΜΑΙΑ ΣΤΕΓΗ ΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΠΑΤΡΑΣ» Την σκέψη  αυτή ο Συναδινός διατύπωσε για πρώτη φορά έγγραφα και δημόσια στο περιοδικό  «ΑΧΑΪΚΑ»  στο αναμνηστικό τεύχος του Ιουνίου 1943 που εκδόθηκε για το θάνατο του ποιητή  πλην κατασχέθηκε από τις Γερμανικές  αρχές κατοχής. Σ' αυτό έγγραφε  μεταξύ των άλλων:  «Το σπίτι που γεννήθηκε ο ποιητής πρέπει ν΄ απαλλοτριωθεί για να γίνει  ένας τόπος πνευματικού προσκυνήματος στις ερχόμενες γενιές» Την πρόταση αυτή ο Δημήτρης Συναδινός επανέλαβε στην πόλη μας σε διαλέξεις του για τον ποιητή το Φεβρουάριο του 1946,και του 1948. Τον Οκτώβριο του ιδίου χρόνου η πρόταση αυτή έγινε με επίσημο έγγραφο των Λαϊκών Αναγνωστήριων των Πατρών προς το Υπουργείο Παιδείας και την Ακαδημία Αθηνών.           Το θέμα  επανήλθε με την ευκαιρία των αποκαλυπτηρίων της  προτομής του Παλαμά στα Ψηλά Αλώνια το 1952. Μάλιστα με την αφορμή αυτή  ο Ακαδημαϊκός Ηλίας Βενέζης έγραψε στην εφημερίδα «ΒΗΜΑ»  σχετική επιφυλλίδα.  Από τότε και μέχρι σήμερα έχουν γίνει ανάλογες προτάσεις. Τόσο από τον τότε Πρόεδρο του Πολιτιστικού Κέντρου Πατρών Σοφοκλή Κολαϊτη, όσο και από τον υπογράφοντα  τότε Δημοτικό Σύμβουλο Πατρέων  ο οποίος επανέφερε την πρόταση προ της τελέσεως των Ολυμπιακών Αγώνων  στην Αθήνα στον τότε Υπουργό Πολιτισμού. Σε ένα κείμενό μου επ' ευκαιρία των Ολυμπιακών αγώνων έγραφα τα εξής : «Ελπίζω κάποια στιγμή να συνεννοηθούμε  όλοι μας    και να συναποφασίσουμε πως θα πρέπει να ικανοποιήσουμε την επιθυμία του μεγάλου μας ποιητή το έργο του οποίου ξεπέρασε τα όρια της Ελληνικής Επικράτειας κι έγινε παγκόσμια κληρονομιά, να επιστρέψει μεταθανάτια στο σπίτι που γεννήθηκε,. Θεωρώ επιβεβλημένο να  ενεργήσουμε  άμεσα ώστε  να πάψουν πατάνε   ξένοι,  στο σπίτι του ποιητή  για τα ηρεμήσει επί τέλους και η ψυχή του. Να ζητήσουμε την δρομολόγηση των διαδικασιών απαλλοτρίωσης  της οικίας Παλαμά και υλοποίησης  της  μεγάλης επιθυμίας  του Εθνικού μας    ποιητή με την μετατροπή της σε Μουσείο Ενθυμημάτων της ζωής και του έργου του». Για όσα σημείωσαν οι κ.κ. Αβραμίδης και Παπαευθυμίου θα επιθυμούσα να τονίσω πως αποτελεί προσβολή και ανευλάβεια προς τον ίδιο τον ποιητή να σημειώνεται πως και εάν το αποκτήσει ο Δήμος ή το Υπουργείο Πολιτισμού δεν ξέρουν τι να το κάνουν. Μάλιστα ο χαρακτηρισμός ως ανόητων των σκέψεων για σχεδιασμό μουσείου στο σπίτι που γεννήθηκε ο Παλαμάς όταν μάλιστα λέγονται από ένα μουσειολόγο έχουν βαρύτητα και πριν εκστομισθούν θα πρέπει να επεξεργάζονται πιο μελετημένα. Είναι γνωστό ότι στην Αθήνα λειτουργεί στον τέταρτο όροφο και σε χώρο 120 τετραγωνικών μέτρων,  πολυκατοικίας  της οδού Ασκληπιού  3    Μουσείο Ενθυμημάτων Κωστή Παλαμά από το Ίδρυμα Παλαμά. Αυτό δεν έχει καμιά αξία, έστω κι αν ο Παλαμάς έζησε σε εκείνο το σημείο τα περισσότερα χρόνια της ζωής του. Το Μουσείο αυτό στεγάζεται σε μια απρόσωπη πολυκατοικία  που αγοράσθηκε τμηματικά από το Ίδρυμα Παλαμά γι' αυτό το σκοπό , ενώ το σπίτι που γεννήθηκε ο εθνικός μας ποιητής στην Πάτρα έχει άλλη αξία και σημασία τόσο για τον Εθνικό μας ποιητή όσο και για την Πάτρα. Ο Δήμος Πατρέων όταν είχε τη πολιτική βούληση και τη διάθεση αγόρασε τα χαλάσματα-ερείπια της Χαρτοποιίας Λαδοπούλου, διαπραγματεύονταν την αγορά του Κινηματογράφου ΙΝΤΕΑΛ ,του Θεάτρου ΕΠΙΚΕΝΤΡΟ, αναπαλαίωσε  ξένα κτήρια και άφησε τα δικά του να ερειπώνουν, έκανε ένα θέατρο τέχνης προσβάλλοντας την τέχνη ενώ για το σπίτι του Παλαμά δεν υπήρξε ποτέ σχεδιασμός και πρόθεση απόκτησης. Αλήθεια για ποιητές θα μιλάμε σήμερα. Αυτά τα ολίγα σαν τελική απάντηση στο θόρυβο των τελευταίων ημερών που απλώς σαν θόρυβος κάποια στιγμή καλύπτεται από άλλους θορύβους εντονότερους όταν μάλιστα τα συμφέροντα  είναι ακόμη μεγαλύτερα. Με κάθε τιμή Για την Εταιρεία Λογοτεχνών Ο  πρόεδρος Λεωνίδας Γ. Μαργαρίτης