ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΙΣΙΝΗΣ Ο ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΗΣ ΤΗΣ ΓΑΣΤΟΥΝΗΣ

 

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΙΣΙΝΗΣ  Ο ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΗΣ ΤΗΣ ΓΑΣΤΟΥΝΗΣ

 


(Ομιλία μου που δόθηκε μετά από πρόσκληση του τότε Μητροπολίτη Ηλείας Μακαριστού Αθανασίου(Βασιλοπούλου) στην αίθουσα  του  Εκκλησιαστικού  Πνευματικού Κέντρου Γαστούνης την Κυριακή και ώρα 11 της 27ης Μαρτίου 1976)

 

 


Κάθε φορά που η καμπύλη του χρόνου μας ξαναγυρίζει στις 25 του Μάρτη, κάθε φορά που η γαλανή μας Πατρίδα, ανθοστόλιστη και μυρωμένη από τις ανοιξιάτικες αύρες, φαντάζει χιλιοπλούμιστη κάτω από τον ολόλαμπρο ήλιο της, κάθε φορά που οι καμπάνες ηχούν χαρμόσυνα αντιβοώντας πέρα στις βουνοπλαγιές, στις χαράδρες και στις νερομάνες, το κοσμοσωτήριο μήνυμα του Γαβριήλ  στην Κεχαριτωμένη Μαρία, ανασαλεύει μέσα μας και αναπλάθεται η γιγάντια προσπάθεια του Έθνους να απαλλαγεί από τον Τουρκικό ζυγό- η Εποποιία του Εικοσιένα.

Η Εθνική μας μνήμη, νοερός ανατόμος του χρόνου, νοερή γέφυρα πάνω από τα κατάθολα νερά και τις καταχνιές του παρόντος μας πάει πίσω στις κρυστάλλινες πηγές του παρελθόντος που αναβλύζουν απ’ τις Ολύμπιες κορφές της φυλής, για να πιούμε απ’ το αθάνατο νερό τους.

Μας ξαναγυρίζει στο ιστορημένο  εθνικό μας παρελθόν-στη ρίζα, πίσω στις πανάρχαιες μήτρες της φυλής, και μας αντιπαραθέτει προς αυτό.

Γιατί, χωρίς μια τέτοια αντιπαράθεση δεν μπορεί να νοηθεί το παρόν, και να ανακαλύψει αν συγγενεύει με το παρελθόν.

Δεν μπορεί αλλιώς να αποκτήσει συνείδηση για τον εαυτό του αν δεν πάει πέρα από τη στιγμή, αν δεν απλωθεί στο παρελθόν.

Η σύγκριση και η εξαγωγή θάρρους και ενδυνάμωσης, σήμερα είναι ακόμη πιο αναγκαία, δεδομένου ότι έχουμε και σήμερα τον ίδιο επίβουλο εχθρό να έχει καταπατήσει με το βρώμικο πόδι του Αττίλα τη μισή Μαρτυρική και Ηρωική μας Κύπρο και να στέκεται προ των πυλών κραδαίνων μαχαίρι και φωτιά και να απειλεί να καταλύσει το καθεστώς του Ελληνικότατου Αιγαίου και των ματωβαμένων από τους ίδιους ,νησιών μας.

Είναι υποχρέωση μας να αποδώσουμε τιμή στους προγόνους μας που αγωνίστηκαν, που δεν υπολόγισαν τη ζωή τους, την περιουσία τους ,την άνεσή τους, προκειμένου να χαρίσουν σε μας ένα τόπο λεύτερο.

Ευχαριστώ θερμότατα το Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη μας τον ακούραστο εργάτη του Ευαγγελίου και της Αγάπης που είχε την καλοσύνη και την πρωτοβουλία να οργανώσει τη σημερινή εκδήλωση.


 

Ευχαριστώ και σας, κυρίες και κύριοι, πού είχατε την καλοσύνη να βρεθείτε κοντά μας  και να παρακολουθήσετε τη διάλεξή μου.

Το θέμα της ομιλίας μου είναι Ιστορικό, παρμένο από χίλιες δύο πηγές, ιστορικών κειμένων, απομνημονευμάτων, επιστολών,  και εφημερίδων του Αγώνα.

Οι αγωνιστές  του 21 για τους πολλούς περιορίζονται συνήθως στον Κολοκοτρώνη, τον Καραϊσκάκη, τον Αθανάσιο Διάκο, τον Ανδρούτσο, Κανάρη, Μιαούλη, Μπουμπουλίνα και Υψηλάντη.

Τους διαφεύγουν, φυσικά  τα ονόματα αρκετών αγωνιστών των οποίων το μερίδιο στη συμμετοχή της διεξαγωγής του Αγώνα είναι εξ’ ίσου τεράστιο,  ώστε φθάνουμε να πούμε ότι ο Κολοκοτρώνης δεν θα πετύχαινε τίποτε στα Δερνεβάκια, στους Μύλους και στα άλλα πεδία των μαχών, εάν δεν υπήρχε η Γαστούνη, που τότε Γαστούνη σήμαινε Γεώργιος Σισίνης  και Γεώργιος Σισίνης σήμαινε, ΣΤΡΑΤΗΓΟΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΗΣ-ΤΡΟΦΟΔΟΤΗΣ  του ελληνικού Στρατεύματος.

 

Κατά τα προεπαναστατικά χρόνια τα πιο αξιόλογα Ελληνικά κέντρα στον κάμπο της Ηλείας  ήταν ο Πύργος και η Γαστούνη. Η Γαστούνη ,όμως ήταν πιο μεγάλη απ΄τον Πύργο, τόσο γιατί σ’ αυτόν υπαγόντουσαν Διοικητικά και τα άλλα  χωριά της πεδινής Ηλείας, όσο και από το γεγονός ότι στα χρόνια της Φραγκοκρατίας υπήρξε αξιόλογο φέουδο.

Εκτός των ανωτέρω η Γαστούνη ήκμαζε εμπορικά και οικονομικά και κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας τόσο δε ήταν μεγάλη η φήμη της που όταν μιλούσαν για τον Πύργο, έλεγαν: o  «Πύργος της Γαστούνης».

Η Γαστούνη κατά τα χρόνια της Επαναστάσεως ήταν πρωτεύουσα της Επαρχίας και συγκέντρωνε πολλές οικογένειες Τούρκων. Ο Φιλήμων γράφει σχετικά: «Εν τη πατρίδι του-εννοεί τον Σισίνη-ενεφόλευον υπέρ τας τριακοσίας οικογένειαι Τουρκικαί. Αλλ’ επί του τραχήλου και της μίας και της άλλης των δύο τούτων πόλεων-επαρχιών επέκειντο κακόν δεινότερον οι Λαλαίοι (μάχιμοι και φανατικοί ως άπαντες οι εξωμόται Τούρκοι).Εν γένει δε ,της μεν Γαστούνης πολιτικό κέντρο ήτο ο Γεώργιος Σισίνης, πολλού πνεύματος, πατριωτισμού και δραστηριότητος ανήρ, του δε Πύργου , ο Χαράλαμπος Βιλαέτης.

Σχετικά με τον πληθυσμό της Γαστούνης αναφέρω από  ένα στατιστικό πίνακα που μας δίνει ο RANK σε μετάφραση Π. Καλιγά ο οποίος δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Πανδώρα» το έτος 1862 (τόμος ΙΒ και ΙΓ) συγκριτικά προς την πόλιν των Πατρών είχε 16.847 και αι Πάτραι 11.918.

Το ότι η Γαστούνη ήταν  πολυπληθεστέρα  του Πύργου προκύπτει και από το γεγονός ότι η μεν Γαστούνη κατέβαλε κάθε χρόνο 4.443 χαράτσια, ενώ ο Πύργος μόλις 632.

Φυσικά ήταν αυτή η αξιόλογη πόλη να παρακολουθείται εντατικά στις κινήσεις της και να επιβλέπεται πολυειδώς και πολυτρόπως και μάλιστα από τις πιο  πλούσιες και επιφανέστερες οικογένειες των Τούρκων της περιοχής.

Ο  πληθυσμός της Γαστούνης κατά τους χρόνους της εξέγερσης απετελείτο από Χριστιανούς και Τούρκους. Τη φρούρηση των Τούρκων που κατ’ άλλους συγχρόνους περιηγητές, ανήρχοντο σε 1.200 οικογένειες είχαν αναλάβει 200 επίλεκτοι άνδρες της Τούρκικης Στρατιωτικής Δύναμης. Για το σκοπό αυτό κυρίως, διωρίζετο εκάστοτε Διοικητικής της Γαστούνης ανώτερος εν ενεργεία αξιωματικός του Τουρκικού  Στρατού, ο οποίος επιλεγότανε και ετοποθετείτο από τον πανίσχυρο Πασά της Τριπολιτσάς.

Το μόνο παρηγορητικό στοιχείο για τους Έλληνες της περιοχής ήταν ότι οι Τούρκοι της Γαστούνης, για προσωπικές τους διαφορές, δεν διέκειντο φιλικώς προς τους Τουρκαλβανούς του Λάλα οι οποίοι αποτελούσαν πανίσχυρο και επικίνδυνη στρατιωτική δύναμη και ενομίζετο μάλιστα ,ότι σε περίπτωση εξέγερσης των κατοίκων της πεδινής Ηλείας δεν θα έσπευδαν εις βοήθεια τους, αν και τελικώς οι προβλέψεις τους δεν επαληθεύτηκαν.

Στα προεπαναστατικά χρόνια λάμψανε σημαντικές μορφές στη Ηλεία, όπως ο Λυκούργος Κρεστενίτης, ο Γεώργιος  Μήτσος, οι Αυγερινοί, ο Χαράλαμπος Βιλαέτης, ο Θαλής Θεοδωρίδης που υπήρξε και ιδιαίτερος γραμματέας του Γεωργίου Σισίνη και που φυσικά η πιο εξέχουσα φυσιογνωμία του αγώνα της Ηλείας, ο Επαναστάτης Στρατηγός Γεώργιος Σισίνης.

Η οικογένεια Σισίνη, από τους αρχαίους χρόνους είχε τις ρίζες της στη Γαστούνη. Κάποιος απόγονός τους κατά τον μεσαίωνα εγκατέλειψε την γενέτειρα του και εγκαταστάθηκε στην Ενετία όπου ασχολήθηκε ευδόκιμα  στο εμπόριο και τιμήθηκε μάλιστα από την Ενετική Δημοκρατία με τίτλο ευγενείας, διέθετε οικόσημο και σφραγίδα.

Απογόνους  του Σισίνη συναντάμε ένα διάσημο Ιεράρχη της Κωνσταντινουπόλεως καθώς επίσης και ένα στρατηγό στο Ρωσικό Στρατό.

Ο πατέρας του στρατηγού Σισίνη ονομάζονταν Χρύσανθος και είχε λάβει για σύζυγο του μια Γαλλίδα με το όνομα Βικτωρία, καθολική το θρήσκευμα. Από το γάμο του με τη Βικτωρία απέκτησε τέσσερες γιούς τον Νικόλαο, τον Πέτρο, τον Μιχαήλ και τον Γεώργιο και μια θυγατέρα την οποία έλαβε για σύζυγο του ο Σωτήρης Χαραλάμπης από τα Καλάβρυτα.

Ο Γεώργιος γεννήθηκε το έτος 1766 ήταν δε προικισμένος με πολλές αρετές, με ευφυΐα, με ευρεία για την εποχή του μόρφωση και υπήρξε άριστος στους τρόπους, δεν άργησε μάλιστα να διακριθεί μεταξύ των συμπολιτών του και να γίνει προεστός.

Από πολλούς θεωρείτο για γιατρός και ειδικότερα από τους Τούρκους κατοίκους της περιοχής.

Στην πραγματικότητα όμως ο Σισίνης δεν είχε σπουδάσει ιατρική ούτε είχε λάβει δίπλωμα φυσικά, παρ’ όλα αυτά θεωρείτο σπουδαίος γιατρός.

Ίσως επειδή είχε πατέρα ιατρό και τρεις αδελφούς ιατρούς, με πλούσια βιβλιοθήκη στη διάθεσή του με ευρωπαϊκή εμφάνιση έδινε την εντύπωση γιατρού, πέρα από το γεγονός ότι η φιλομάθειά του και η ευφυΐα του τον είχαν κάνει κατά το ήμισυ τουλάχιστον ιατρό.

Ο Γεώργιος Σισίνης κληρονόμησε από τον πατέρα του τεράστια περιουσία αλλά δεν επαναπαύθηκες  σ’ αυτό αλλά και ο ίδιος εργάζονταν.

Τόσο πριν από την επανάσταση όσο και κατά τη διάρκεια αυτής, ο Σισίνης ζούσε ηγεμονικά. Ο  Φίνλεϊ ο οποίος ως γνωστό άλλωστε δεν διεκρίνετο για τον φιλελληνισμό του αναφέρει τα εξής για τη ζωή του Σισίνη:  «Ούτως εκληρονόμησεν το αγέρωχον και πολλά ελαττώματα των Τούρκων. Διετήρει τον οίκον του μετά μεγάλης επιδείξεως. Εν μεν τοις σταύλοις είχε πάντοτε καλούς ίππους της ιππασίας,  πολυτελώς επισεσαγασμένους εν δε τη αυλή του πολλούς οπλισμένους. Ουδέποτε εξήρχετο της οικίας του άνευ εφίππου τε και πεζής συνοδείας οπλισμένης μάλιστα διά Περσικών όπλων. Απεκαλείτο Μπέης».

Ο Aμερικανός Σαμουέλ Χάου γράφει για το Σισίνη:  «Είναι λίαν επιδέξιος, ευγενής τους τρόπους και ευγενέστερος την φιλοξενίαν ήν επιδαψιλεύει τοις ξένοις, αγαπάει περιπαθώς τα συγγράμματα και σαν Προεστός της Πελοποννήσου προξενεί θαυμασμό διά των γνώσεων  του εκ  της εξωτερικής φιλολογίας»

Μολονότι ο Γεώργιος Σισίνης ζούσε πλούσια και άνετα όπως μας πληροφορούν διάφοροι συγγραφείς, τον φλόγιζε η αγάπη και η πίστη για την απελευθέρωση της πατρίδας του.

Είναι από τους πρώτους που υπέγραψε την αναφορά προς τον Μεγάλο Ναπολέοντα με την οποία οι Έλληνες ζητούσαν την συνδρομή του για την απελευθέρωση της Ελλάδος.

Το 1819 ο Σισίνης κατηχήθηκε στα μυστικά της Φιλικής Εταιρείας και έγινε μέλος της.

Στις αρχές του 1820 πολλοί μυημένοι αρχιερείς και προύχοντες μεταξύ των οποίων και ο Σισίνης μετά από σύσκεψη απεφάσισαν και έστειλαν τον Παπαρηγόπουλο στην Κωνσταντινούπολη, στις  Ηγεμονίες Μολδοβλαχίας και στη Ρωσία για να οργανώσει τον αγώνα και να ζητήσει  βοήθεια για αυτόν.

Όταν οι Τούρκοι της Τριπολιτσάς άρχισαν να υποπτεύονται τις κινήσεις των Ελλήνων ο  Πασάς της Τριπολιτσάς κάλεσε τους προύχοντες της Πελοποννήσου και μεταξύ αυτών και το Σισίνη να πάνε στην Τρίπολη με πρόθεση να τους χρησιμοποιήσει για ομήρους σε περίπτωση ξεσηκωμού.

Ο Σισίνης με αρκετές προσποιήσεις απέφευγε προφασιζόμενος αρρώστια, μα τελικά απεφάσισε να πάει κι αυτός   μια και δεν μπορούσε πλέον να αναβάλει μήπως κινήσει περισσότερες υποψίες στον Πασά. Όταν έμαθε την απόφαση του Σισίνη ο Παλαιών Πατρών Γερμανός, έστειλε τον Πρωτοσύγκελο του Βησσαρίωνα, μαζί με τον Επίσκοπο Κερνίτσης  Προκόπιο στη Γαστούνη, με τους οποίους έστειλε στο Σισίνη μια επιστολή στην οποία έγραφε μόνο δύο λέξεις: «που υπάγεις;»

΄Ετσι μ’ αυτή την επιστολή ο Σισίνης απέφυγε όσα υπέφεραν οι άλλοι προύχοντες της Πελοποννήσου που αναγκάστηκαν να πάνε στην Τρίπολη.

Έτσι ο Σισίνης μπόρεσε με μεγαλύτερη ευκολία και ευχέρεια να προετοιμαστεί δραστήρια για την έναρξη του αγώνα. Και όταν η περιπόθητος ημέρα της εξέγερσης πλησίαζε τότε άρχισαν οι εντατικές προπαρασκευές για την κήρυξή της. Αμέσως τα μοναστήρια της πεδινής Ηλείας μεταβάλλονται σε επαναστατικούς πυρήνες και τα κελιά τους γεμίζουν μπαρουτόβολα, τσακμακόπετρες και στουπιά.

Ο Σισίνης έχει ετοιμάσει τα πάντα και περιμένει να δοθεί το σύνθημα της εξέγερσης και να ακουστεί  η εθνεγερτήρια σάλπιγγα.

Επί τέλους στις 27 Μαρτίου 1821 φθάνει εις τα ορεινότερα μέρη της Ηλείας το κήρυγμα του αγώνα και στις 29 διαδίδεται μέχρι τον κάμπο της Ηλείας.

Το χαρμόσυνο τούτο άγγελμα μεταφέρεται από χωριό σε χωριό και από άνθρωπο σε άνθρωπο. Οι πρώτες  χαρμόσυνες  κραυγές δονούν την Ηλειακή ατμόσφαιρα. Τότε ο Γεώργιος Σισίνης μαζί με τον συγγενή του Ιωάννη και τον Επίσκοπο Κερνίτσης Προκόπιο, υψώνουν υπερήφανοι και ατρόμητοι τη σημαία της Επαναστάσεως στο Μοναστήρι τότε , της Παναγίας της Καθολικής , όπως ονομάζεται.

Στις διαταγές του τρέχουν ολοπρόθυμοι οι Βαρθολομαίοι με τον Κοτσάφτη, οι Ανδραβιδαίοι με τον Καπετάν Κωνσταντή  Δημητρόπουλο και οι Κελεβαίοι με τον Γεώργιο Παπαχαραλαμπόπουλο. Κοντά σ’ αυτούς προσέρχονται απτόητοι και αποφασιστικοί και οι άλλοι κάτοικοι της Πεδινής Ηλείας κατά  μικρές ομάδες με διάφορους καπετανέους με την στερά απόφαση να πεθάνουν η να ελευθερωθούν.

Αφού έδιωξε τους Τούρκους της Γαστούνης, οι οποίοι άλλοι έφυγαν για το Κάστρο του Χλεμούτσι και άλλοι για το Λάλα, όπλισε αμέσως 300  άνδρες και έφυγε για τη Μανωλάδα να καθαρίσει ολοκληρωτικά την πεδινή Ηλεία από του Τούρκους. Οι 300 οπλίτες του Σισίνη   έγιναν από τη φήμη 1000 και οι Τούρκοι της Ηλείας πανικόβλητοι  φεύγουν για να προστατευτούν στα ισχυρότερα  τότε κάστρα που βρίσκονταν στα χέρια των Τούρκων.

 

Να πως περιγράφει σχετικά το γεγονός ο ιστορικός Κόκκινος: Oι 300 οπλίτες του Σισίνη φθάνουν στο  Χλεμούτσι μαζί με το Χαράλαμπο Βιλαέτη από τον Πύργου οδηγούντα 217 συμπολίτες του, συμπράττουν και οι χωρικοί της Ηλείας. Το Χλεμούτσι πολιορκείτε. Οι Τούρκοι προσπαθούν να κάνουν έξοδο διά να διαλύσουν  τους πολιορκητές. Κατακόβονται. Φονεύεται ο Αβδά-Αγάς εκ των Τούρκων αρχηγών και αι χανούμισσες αρχίζουν τον θρήνον: Αλλάχ,  Αλλάχ πως σκοτώνουν τους εφεντάδες  των τα σκυλιά οι ραγιάδες.

   O  Γερμανός από τας   Πάτρας παρακαλεί το Σισίνη δι’ επιστολής του, να κρατήσει ακόμη την Πολιορκία διά να κατορθωθεί η άλωσις του Φρουρίου των Πατρών» Μάλιστα «Ο Γερμανός έστειλε και βοήθεια τον οπλαρχηγό Σαγιά. Αλλά ενώ οι Τούρκοι του Χλουμουτσίου ήσαν έτοιμοι να παραδοθούν, αγγέλλεται ότι καταφθάνουν 400 ένοπλοι Τούρκοι Λαλαίοι. Τα πράγματα μεταβάλλονται αμέσως. Συντονίζεται η επίθεσις των Λαλαίων και η έξοδος των πολιορκουμένων και το Ελληνικό σώμα διαλύεται. Ο Σισίνης παρ’ όλα αυτά δεν πτοείται, δεν  το βάζει κάτω, ανασυντάσσει τις δυνάμεις του και καταφεύγει στη Μανωλάδα όπου υποδέχεται το Σώμα των Επτανησίων με  τους Ανδρέα και Κωνσταντίνο Μεταξά.

΄Ετσι ουσιαστικά μετά τη λύση της πολιορκίας του Χλουμουτσίου οι Τούρκοι αποχώρησαν από την περιοχή της Γαστούνης και έφυγαν άλλοι για το Λάλα και άλλοι για την Πάτρα.

Στην πεδινή Ηλεία δεν παρέμεινε καμιά εχθρική δύναμη αλλά ούτε ήταν δυνατόν να παραμείνει διότι η αναμέτρηση με τους ηρωικούς Ηλείους με τον Γεώργιο Σισίνη θα απόβαινε σε βάρος τους.

Ο Γεώργιος Σισίνης  πρωτοστάτησε επίσης στις μάχες κατά των Λαλέων Τούρκων. Συγκεκριμένα χαρακτηριστικό είναι το εξής: Προτού επιτεθούν οι Έλληνες κατά του Λάλα, έστειλαν με τον Παναγή Μεσάρη από το Αργοστόλι ένα τελεσίγραφο. Μάλιστα ο Μεσάρης πήγε επιδεικτικά οπλισμένος, επίσημα με λευκή σημαία μεταξωτή για να δείξουν οργανωμένο Ελληνικό στρατό και κράτος. Στο τελεσίγραφο έγραφαν: «Από εμάς τους αρχηγούς των Ελλήνων σε σας αγάδες του Λάλα. Να φύγετε. Αν μείνετε θα χαθείτε. Το κρίμα στο λαιμό σας» Οι Λαλαίοι απάντησαν: «Τα Εφτάνησα είναι στην Αγγλία τη φίλη μας. Αν ο Θεός εσήκωσε τα κεφάλια των ραγιάδων να σηκώσουν κεφάλι, θα φάνε το κεφάλι τους. Νησιώτες, να τραβηχτήτε. Μην ακούτε τα ψέματα του ψευτο -Γιώργη  του Σισίνη, τ’Αυγερινού και του παλιο -Μοσχούλα, που θα πάρουν και τους ραγιάδες και σας τους Νησιώτες στο λαιμό τους…»

Ο Παλαιών Πατρών Γερμανός στα απομνημονεύματά του γράφει: « Από τη Γαστούνη εξεστράτευσεν κατ’ αυτών-των Λαλαίων, ο Γεώργιος Σισίνης, με τους στρατιώτες της Γαστούνης και Πύργου, μετά των οποίων συνεστράτευσαν και οι Κεφαληναίοι, τριακόσιοι περίπου με τέσσερα κανόνια. Μετά το ξεκαθάρισμα της φωλιάς εκείνης των Τούρκων Λαλαίων στις νικηφόρες μάχες του Πούσι ο Γεώργιος Σισίνης εξεστράτευσε εις Πάτρας» και ο Γερμανός συνεχίζων τα απομνημονεύματα του γράφει : «…διασκορπισθέντων των άλλων έμεινεν  εις την πολιορκία των Πατρών ο Ανδρέας  Ζαΐμης με μερικούς στρατιώτας τοποθετημένους εις Πριναρόκαστρον και ο Γεώργιος Σισίνης τοποθετημένος εις το Μετόχι του Ομπλού…Διασκορπισθέντων δε των λοιπών στρατιωτών ολίγον έλειψε να αιχμαλωτίσουν και τον Σισίνη φεύγοντα.»

΄Ετσι ο Σισίνης ασχολούμενος αποκλειστικά σαν Επαναστάτης-Πολέμαρχος εξηγείται γιατί δεν έλαβε μέρος ούτε στη Συνέλευση των Καλτετζών ούτε στην Εθνοσυνέλευση της Επιδαύρου και μόνο στην τελευταία μνημονεύεται από τον Μαμούκα σα μέλος του Βουλευτικού Σώματος. Μα και στην Εθνοσυνέλευση του Αστρους δεν έλαβε σπουδαίο μέρος, απλά αναφέρεται σ’ αυτήν σαν πληρεξούσιος.

Ο Σισίνης με το δαιμόνιο μυαλό που διέθετε έβλεπε ότι ο αγώνας των Ελλήνων θα έπαιρνε χρόνο και διαπίστωνε ότι θα απαιτούσε ακόμη μεγαλύτερες θυσίες και μάλιστα οικονομικές. Γι’ αυτό κατέληξε στη  σκέψη να κατασκευάσει τούρκικα νομίσματα. Έτσι έκανε πράξη τη σκέψη του, αφού προμηθεύτηκε μηχανές και υλικό. Άρχισε να κατασκευάζει νομίσματα όχι ολωσδιόλου κίβδηλα ,αλλά με μικρότερη του κανονικού αναλογία πολυτίμου μετάλλου. Αυτή η δουλειά του απέφερε τεράστιο κέρδος. Τα νομίσματα αυτά έστελνε στο Τουρκικό Κράτος και προμηθεύονταν διάφορα καταναλωτικά αγαθά και ιδίως πολεμοφόδια γιατί θα  πρέπει να σημειωθεί ότι ο ίδιος συντηρούσε τα πολεμικά σώματα τόσο τα δικά του όσο και των γιών του.

Ίσως θεωρηθεί υπερβολή εάν αναφέρομαι ότι όλη η τροφή για τους αγωνιστές προέρχονταν από το Σισίνη.

Συγκεκριμένα ο Αρχιστράτηγος της Πελοποννήσου Θεόδωρος Κολοκοτρώνης στις διηγήσεις του περί των συμβάντων της Ελληνικής φυλής προς τον Γεώργιο Τερτσέτη ο οποίος έγραψε καθ’ υπαγόρευση του, αναφέρει: «  Η τροφή όλου του στρατεύματος ήρχετο από Γαστούνη. Τόσον τακτική ήταν η ζωοτροφία, τέσσερες χιλιάδες σφαχτά, ογδοήκοντα κεφάλια γελάδια, ψωμί από την Γαστούνη. Η Γαστούνη ήτο μελίσσι άτρυγο και μας τα έστελνε όλα ο Σισίνης. Όσα ετρώγαμε την εβδομάδα μας τα έμβαζαν οπίσω και ήτο πάντοτε οι τέσσερες χιλιάδες».

Η πράξη της κοπής κίβδηλων νομισμάτων από το Σισίνη ίσως θεωρηθεί κατακριτέα, αλλά μπροστά στην προσφορά του,την τόσο μεγάλη άλλωστε ,όπως μας  μαρτυράει ο ίδιος ο Κολοκοτρώνης, νομίζουμε ότι πράξη του υπήρξε εθνωφελής.

Η πράξη της κιβδηλοποιίας του Σισίνη κατά τη διάρκεια του αγώνα έδωσε αφορμή στο συντάκτη των «Ελληνικών Χρονικών» του Μεσολογγίου να γράψει διάφορα πικρά άρθρα κατά του Σισίνη.

Νομίζω όμως ότι ο αρθογράφος δεν θα τολμούσε να γράψει λίβελους κατά του Σισίνη αν γνώριζε καλά τι έκανε για την πατρίδα και τον αγώνα ο επαναστάτης Σισίνης.

Πικρά λόγια για το Σισίνη έγραψε και ο Γόρδων ο οποίος αναφέρει ότι ο Λόντος και ο Σισίνης εισέπραττον τα εισοδήματα των επαρχιών των επί τη προφάσει να μεταχειρισθώσι ταύτα εν τη πολιορκία των Πατρών.

Ο πρώτος μάλιστα προσθέτει έλαβε προς τούτο και εκ του Δημοσίου εις είδη και εις χρήματα 2.000.000 γροσίων. Αλλά εάν κάτι τέτοιο δεχθούμε ότι αληθεύει δεν θα κατέληγαν να πεθάνουν φτωχοί και ο πρώτος μάλιστα καταχρεωμένος.

Ο Σισίνης δεν ανεμείχθη καθόλου στην προπαρασκευή του εμφυλίου πολέμου, μόλις όμως  εξερράγη εκηρύχθηκε αντάρτης. Πολλοί Πελοποννήσιοι εκινήθηκαν εναντίον του, περισσότερο από φθόνο, αλλά ο Σισίνης με τους δικούς του τους έδιωξε.

Όταν όμως εισέβαλλον οι Στερεοελλαδίτες στην Πελοπόννησο ο Σισίνης διέφυγε στη Ζάκυνθο και από  εκεί παραδόθηκε στα χέρια της νέας Κυβέρνησης η οποία τον έστειλε στη Ύδρα. Στην Ύδρα εστάλη και ο γιος του Χρύσανθος.

Τότε όλη η περιουσία του Σισίνη και η πλούσια βιβλιοθήκη  του, καθώς και το νομισματοκοπείο ελεηλατήθηκαν. Το μεγαλύτερο μαράζι του Σισίνη από  αυτή τη συμφορά ήταν η  καταστροφή της βιβλιοθήκης του.

Μετά την χορηγηθείσα αμνηστία  ο Σισίνης ελευθερώθηκε από την Ύδρα και έτρεξε να συμπράξει μετά των άλλων στρατηγών για να αποκρούσει τον Ιμπραήμ και να σώσει την Πατρίδα.

Θα τον βρούμε στα Δερβενάκια επικεφαλής των Ηλείων και σ’ όλες τις  μάχες σχεδόν κατά του Ιμπραήμ.

Η δραστηριότητα του Σισίνη καταφαίνεται και από την παρατιθέμενη επιστολή του προς τον Κολοκοτρώνη:

«Εκλαμπρότατε αρχηγέ Κύριε Θ. Κολοκοτρώνη,

Διά της παρούσης  ημών αναφοράς αναφέρω προς την Εκλαμπρότητά σας ότι από διάφορα γράμματα μου είσθε πληροφορημένος τα εδώ, ήδη δε τη λέγω ότι ημείς δεν λείπομεν από του να πολεμώμεν με τους εις Πάτρας εχθρούς σχεδόν καθημερινώς ,οι οποίοι και δεν λείπουν από την Κάτω Αχαΐαν πότε 500 πότε 800 και πότε 1000 και να μετακομίζουν τα ξύλα και τα κεραμίδια των οσπιτιών εις τας Παλ. Πάτρας. Αρχηγέ ημείς έχομεν χρείαν από έξη κανόνια κάμπου….

Εκ Γαστούνης τη 13 Σεπτεμβρίου 1825.

 Ο Πρόθυμος των Επιταγών

Γεώργιος Σισίνης.

και άλλη,

Εξοχώτατε στρατηγέ Κολοκοτρώνη

Ημείς ολημερινώς έχομεν πόλεμον με τους Τούρκους και προχτές εβγήκα και επήγα εις Παλαιόπολιν να συστήσωμεν στρατόπεδον, και πάλιν από διάφορα αίτια εγύρισα οπίσω, μας λείπουν όλα τα αναγκαία και καμμίαν προκοπήν δεν κάμνομεν, και πως έχει να γένη δεν ηξεύρω…

Τη 14 Οκτωβρίου 1825

 Γαστούνη ο αδελφός σου Γεώργιος Σισίνης.

Ο Σισίνης όταν αργότερα συνήλθε στο Αστρος η Εθνοσυνέλευσις εξελέγη μέλος της Κυβερνητικής Επιτροπής.

Με την Κυβέρνηση Ζαΐμη εργάστηκε πρόθυμα για την απόκρουση του εχθρού αλλά και για την σύγκληση της διακοπείσης τρίτης Εθνοσυνέλευσης.

Ως  Πρόεδρος της Κυβερνητικής Επιτροπής με μερικά μέλη της Επιτροπής πήγαν στην Αίγινα και προσκάλεσαν εκεί τους πληρεξουσίους. Ο Σισίνης πήγε στην Ερμιόνη. Πολλοί ακολούθησαν το Σισίνη και τον εξέλεξαν Πρόεδρο. Τελικά επήλθε συμφωνία στις δύο παρατάξεις. Σπουδαίο ρόλο μεσολαβητικό  έπαιξε ο Σισίνης και η Εθνοσυνέλευση πραγματοποιήθηκε τελικά  στην Τροιζήνα. Τα δύο αντιμαχόμενα μέρη εξέλεξαν το Σισίνη οριστικό Πρόεδρο της Εθνοσυνέλευσης.

Στην Προεδρία του Σισίνη εψηφίσθηκαν τα σπουδαιότερα από τα ζητήματα, όπως η αίτηση μεσολάβησης της Αγγλίας προς την Υψηλήν Πύλη, η εκλογή του Καποδιστρίου ως Κυβερνήτη της Ελλάδος, η αρχιναυαρχία του Κόχραν και η αρχιστρατηγία του Τζούρτζ.

Στην Προεδρία του Σισίνη συνέβησαν και αρκετά δυσάρεστα του αγώνα. Έπεσα στο πεδίο της μάχης ο άριστος των Στρατηγών της Ελλάδος ο Καραϊσκάκης και αποδεκατίσθηκε το άνθος του Ελληνικού Στρατού στην Αττική.

Σ’ όλα αυτά τα γεγονότα ο Πρόεδρος της Εθνοσυνελεύσεως Σισίνης έδειξε έμφυτη σύνεση, μετριοπάθεια, αφοβία και γενναιότητα.

Περιστατικά, γραμματείς του.

Αντιδικία στρατιωτών για ένα σπαθί με ασημένια λαβή και θήκη.

Ο Σισίνης φημιζότανε για τη φιλοξενία του ιδίως των ξένων και ειδικότερα των φιλελλήνων. Όταν μάλιστα ήρθε εις την Ελλάδα ο Στρατηγός Ροζαρέλη ο οποίος διοργάνωσε τακτικό στρατό υπό τον Ιωακείμ Ναπολέοντα, ο Σισίνης τόσο ενθουσιάσθηκε για τον ερχομό του επισήμου εκείνου ξένου, που κατά τα «Ελληνικά Χρονικά» έστειλε για προϋπάντηση του τον γενναίο στρατηγόν υιόν του κ. Χρύσανθο και άλλους γενναίους  και ευγενείς νέους με τους οποίους  έως την Γαστούνη εσυνωδεύθη όπου από τον ρηθέντα κύριον Σισίνη έλαβεν όλα τα σημεία μιας  γενναίας  και καθαράς φιλοξενίας .Ο Στρατηγός Ροζαρέλη υποσχεθείς να διδάξει την πολεμικήν τούτους τους πολεμικούς νέους, έκαμε να κατασκευασθώσι πεντακόσιαι λόγχαι διά το ιππικόν. Ο ίδιος ούτος στρατηγός δεν γνωρίζει με ποιους λόγους  να εξηγήσει την ευχαρίστησή του, βλέπων το τόσον αγχίνουν των Ελλήνων, μάλιστα των Κυρίων Χρυσάνθου και Μιχαήλου υιών του πανευγενεστάτου Κυρίου Σισίνη μετά τινών άλλων ευγενών νέων  ώστε με δέκα ημερών διδασκαλίαν και γύμνασιν κατά το ιππικόν έμαθον και εκείνο του συντάγματος, δι ού εσυνήθισαν και οι ίπποι των να ενεργούν και εκείνο της Κυβερνήσεως της λόγχης και του σπαθιού τα οποία αποκαθιστούν την δύναμιν του ιππικού… «Ελληνικά Χρονικά» Τόμος Β .έκδοση  Β .

Τον  Φεβρουάριο του 1822 ο Κολοκοτρώνης ερχόμενος προς την Πάτρα έγινε με ενθουσιασμό δεκτός στη Γαστούνη όπου ο Σισίνης του επεφύλαξε εγκάρδιο υποδοχή και του παρέθεσε γεύμα διοργανώσας μάλιστα ολόκληρη γιορτή με σφαχτά και κρασιά, με χορούς και τραγούδια.

Ο Σισίνης υποστήριξε πάρα πολύ την εκλογή του Καποδιστρίου ως Κυβερνήτου και τον θεώρησε ως άγκυρα σωτηρίας της πατρίδος από την αναρχία, τον υποδέχθηκε με ευχαρίστηση και ειλικρίνεια και διορίστηκε μάλιστα και μέλος του Πανελληνίου.

Όταν όμως ήλθε το ζήτημα της εκλογής οριστικού  ηγεμόνα της Ελλάδος και μάλιστα του Λεοπόλδου, ο Σισίνης ενόμισε ότι ο Καποδίστριας κρυφά αντιτασσότανε πράγμα που έκανε το Σισίνη να βρεθεί αντίπαλος του Καποδίστρια.

Παρ’ όλα αυτά όμως ο Σισίνης δεν αναμείχθηκε σε καμιά  αντεθνική πράξη, τιμούσε και σεβότανε τον Καποδίστρια για τις σπάνιες και πολλές αρετές του.

Επειδή όμως διαφώνησε με την πολιτική του ο Σισίνης αποσύρθηκε στη Γαστούνη και ιδιώτευε. Εκεί αρρώστηκε από ένα οξύ φλογιστικό νόσημα και πέθανε στις 27 Σεπτεμβρίου 1829 δεκατέσσαρες  μέρες δηλαδή μετά το τραγικό τέλος του Κυβερνήτη.

Όταν έφτασε στο Σισίνη η είδηση για το θάνατο του Καποδίστρια ακούστηκε να λέει: «Δυσαρεστούμαι μεγάλως διά τον θάνατον τοιούτου μεγάλου ανδρός, εγώ  δεν επεθύμουν τον θάνατον του Καποδίστριου αλλά μόνον την περιστολήν  της απολύτου πορείας του. Κακόν τούτο και ολέθριον. Ας είδωμεν πως και που θέλομεν καταντήσει.»

Πιστεύω ότι  θα ήταν άσκοπο να σας διαβάσω και μερικά δημοτικά ποιήματα-τραγούδια που η Λαϊκή-Δημοτική μούσα συνέθεσε για την αίγλη και την αντριωσύνη των Σισιναίων και λέω των Σισιναίων, γιατί εκτός από τον Γεώργιο Σισίνη,μαζί του  πολέμησε ο  συγγενής του Ιωάννης,  και οι γιοί του Χρύσανθος και Μιχαήλ. Μάλιστα ο πρώτος αναδείχθηκε άξιος στρατηγός ενδόξου πατρός και ο δεύτερος επί Καποδιστρίου κατατάχθηκε   Ίλαρχος του Ιππικού.

 

 

 

 

ΔΗΜΗΤΡΗ ΜΟΥΣΑ ΩΔΗ ΣΤΗΝ ΗΛΕΙΑ

 

                        ΩΔΗ ΣΤΗΝ ΗΛΕΙΑ

 


Ώριμο μήλο  ο ουρανός σου

γη μου που απ’ τη μήτρα σου βλάστησα

Ηλεία μάννα.

Καθάριες λαμπερές οι μέρες σου

χιονοστεφάνωτες οι κορφές των βουνών σου.

τα κάστρα σου γύρω στεφάνι ατίμητο

κι οι λόφοι σου ήμεροι

κατρακυλάνε στη θάλασσα.

συντροφεύοντας στο πανάρχαιο τραγούδι τους

τον Αλφειό ,τον Κλάδεο τον Ερύμανθο,

τον Πηνειό, το Ενιπέα

στην ειρηνική  ροή τους στη γαλήνια θάλασσα

ανασκαλεύοντας ιστορικές πανάρχαιες μνήμες

ανιστορώντας τη ρίζα και τη μοίρα σου,

απ’ τον Αέθλιο το Διογέννητο

τον εραστή της Σελήνης Ενδυμίωνα,

αναπλάθοντας τη βασιλεία

της φύτρας του Επειού

κι ύστερα του εγγονού του Ηλείου

δίπλα στα πεύκα του Κρονίου

τον κότινο της Ολυμπίας

κάτω από το βλέμμα του Ολυμπίου Δία.

‘Ηλις η Διός γείτων…

Στην Ολυμπιακή  αύρα

φλυαρούν τα πεύκα του Κρονίου

ανασταίνουν μνήμες

απ’ των αιώνων τα βάθη.

Μιλάνε για τη Μεγάλη ΄Ηλιδα

την Πισσάτιδα,  την Ολυμπία και  τη Φειά,

την Μύρσινον εσχατόωσαν τους  Λετρίνους την Ηράκλεια

μιλάνε για τις Ιωνιάδες νύμφες

τον Πέλοπα και τον Οινόμαο,

τον Αυγεία

για τις ιέρειες του Δία και της ΄Ηρας

στον  ιερό χώρο της ΄Αλτις

για τους Κένταυρους της Φολόης

μιλάμε για τους αγώνες των Πανελλήνων

τον κότινο, στεφάνι ατίμητο

Τα εφηβικά κορμιά τα χαλκόγλυπτα

στην ευγενική άμιλλα της άϋλης δοξας

της Πανελλήνιας

για την ιερή εκκεχειρία

για το φώς της Ολυμπίας

το φως της Ειρήνης.

Ανιστορούνε οράματα θεϊκές μνήμες

μορφές ηρώων, διόσταλτους ημίθεους

εδώ γαλουχήθηκε η πανανθρώπινη ιδέα

της ευγενικιάς άμιλλας

της άμοιρης πολιτικής σκοπιμότητας

η ανιδιοτελής ομορφιά

του γυμνού ωραίου

κι’  αντρώθηκε από το άϋλο φως

και  τη θεϊκή συγκατάβαση

του Κρόνιου Δία.

Στη θαλασσινή αύρα του Ιονίου

φλυαρούν τα κοχύλια

ιστορικές μνήμες ξεθωριασμένες

στα βάθη  ιστορικής μυθολογίας

για  τους Καύκωνες  τους Λέλεγες,

τους Πελασγούς, τους Δρύοπες

τους Αρκάδες, τους Κρήτες

τους Αχαιούς, τους Επειούς

σε μια φυλετική κοσμογονία

στη γόνιμη γή σου.

Στις κορφές τ’Αστρά

παιγνιδίζουν σ΄ αιώνια χιόνια

χρυσαφιές ηλιακτίδες

στη βαθύσκιωτη Κάπελη

τη μυθική Φολόη

αντηχούν απόηχοι

μεθυσμένων Κενταύρων…

Πανώριο στεφάνι ατίμητο

τα ρημαγμένα απ’ το χρόνο κάστρα σου

μαρμαρωμένα θαρρείς

διαλαλούν την ιστορία σου

την ιστορική απαντοχή σου

για την αλώβητη πορεία σου

στις συμπληγάδες του χρόνου

χαίρε μητέρα, χαίρε καλή

χαίρε Ηλεία γενέθλια γη.

Διαμαντόπετρες στο πανώριο στέμμα σου

τα πανάρχαια μοναστήρια σου

στην ιστορική περφάνεια τους

ανασκαλεύει η μνήμη

τη δόξα σου.

Την αδούλωτη μορφή σου

στην ιστορική σου πορεία

ως σέρνεται στο χείμαρρο της μνήμης

στην αέναη πορεία του χρόνου

που στάθηκε ανήμπορος

να τη νικήσει.

Στους θαλάσσιους κόρφους

η  μαρμαρυγή των ηλιακτίδων

σμίγει σ’ έρωτικό τρέμουλο

με τη γυμνή αγνότητά του πελάγου σου

θάλασσα της Ηλείας

βιβλίο άσωστο

μακραίωνης Ιστορίας

της ρίζας και της μοίρας σου

διογέννητων ημιθέων

ηρώων ρηγάδων

χαίρε της φυλετικής μου μοίρας

ανοικτέ πάπυρε

χαίρε της ιστορικής μου πείρας

τόμε ακένωτε.

Ο λογισμός κι η σκέψη

σταίνουνε ξέφρενο χορό

με τις νεράϊδες και τα στοιχειά

στις ακροποταμιές και  τα ρουμάνια σου

το κλέφτικο αφουγκράζονται τραγούδι

των πολέμαρχων του ξεσηκωμού

ηρώων  π’ ώργωσαν τη γή σου

σπέρνοντας τη λευτεριά.

Κινούν ευλαβικά δοξαστικές προσευχές

τα χείλη μουρμουρίζοντας

στο στοργικό βλέμμα μπροστά της Παναγιάς

των περίλαμπρων μοναστηριών σου

λιβανωτούς ικεσίας τους πικρούς λογισμούς

καιμε λαμπάδα στη χάρι της

στη Φραγκαβίλα,τη Βλαχέρνα,

τη Νίκοβα, τη  Σοδιώτισα

και παίρνει φτερά η ψυχή μας

κι η καρδιά μας αγνότητα

απ’ το ουράνιο βλέμμα

σαν αυγινή δροσιά,

Ηλεία μάννα γη των προγόνων μου

γη καρπερή καταπράσινη

που θήλασες στους παρθενικούς κόρφους Σου

τις ψυχές μας

γαλουχώντας τες με μνήμες

και ιστορικές νοσταλγίες

που στα σπλάχνα σου

θέριεψαν φυλές και τράνεψαν

σμιλεύοντας την πέτρα

οργώνοντας τη γή σου

απιθώνοντας τη λεβεντιά

στ’ αργαστήρι του μόχθου

Ηλεία, Ηλεία χώρα των θρύλων.

 

               ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΟΥΣΑΣ

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΒΙΒΛΙΟΥ ΑΠΟ ΤΟ ΕΠΙΤ.ΔΙΚΗΓΟΡΟ ΛΕΩΝΙΔΑ Γ.ΜΑΡΓΑΡΙΤΗ τ. Υφυπουργού Παιδείας κ. ΒΑΣΙΛΗ Μ. ΜΠΕΚΙΡΗ

 

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΒΙΒΛΙΟΥ ΑΠΟ ΤΟ ΕΠΙΤ.ΔΙΚΗΓΟΡΟ ΛΕΩΝΙΔΑ Γ.ΜΑΡΓΑΡΙΤΗ





τ. Υφυπουργού Παιδείας κ.  ΒΑΣΙΛΗ Μ. ΜΠΕΚΙΡΗ

με τίτλο: «ΠΩΣ ΦΘΑΣΑΜΕ ΣΤΗΝ 21Η ΑΠΡΙΛΙΟΥ 1967»

Εκδόσεις: «Περί Τεχνών».Πάτρα 2008

                                     **********************

 

Διακίδειος Σχολή - Παρασκευή 8-5-2009

 

 

                      Kυρίες και Κύριοι,

 

Θα ήθελα αρχικώς  να ευχαριστήσω  τον αγαπητό φίλο και παλιό συνάδελφο στην υπηρεσία της Θέμιδος, στην ενεργό Δικηγορία, στην Μεγάλη της Πάτρας Σχολή, τη   Χαρτοποιία Λαδοπούλου αλλά και   στο Νομαρχιακό Συμβούλιο,  που μου  ζήτησε να  διατυπώσω κι εγώ  τις απόψεις μου για το τελευταίο  του βιβλίο.

 

Θα θελα  επίσης να  καταθέσω μερικά από   τα  στοιχεία  που με συνδέουν με τον Βασίλη  Μπεκίρη, αφού όπως  είναι γνωστό άλλωστε πολιτευόμαστε σε   αντίθετα πολιτικά στρατόπεδα.

 

Πρώτα-πρώτα ο Βασίλης  είναι κι αυτός  αυτοδημιούργητος.   Την επιτυχημένη  πορεία του στη ζωή και  στην πολιτική  δεν την  οφείλει σε  κληρονομική διαδοχή.(Αυτό φυσικά δεν αποτελεί  αιχμή για κανένα.)

           Υπήρξε εργαζόμενος φοιτητής στη Χαρτοποιία Λαδοπούλου. Σπουδάσαμε   στα ίδια Πανεπιστήμια και τον ίδιο κύκλο σπουδών. Ασκήσαμε μαχόμενη   Δικηγορία στην πόλη μας σε δικό μας γραφείο. Υπήρξε και υπήρξα  μπροστάρης  του  φοιτητικού  κινήματος   κι αργότερα  στους αγώνες  για την Ελευθερία και τη Δημοκρατία. Συμπαραστάτης  των εξεγερμένων φοιτητών και ιδρυτικό μέλος   της Επιτροπής αποκατάστασης της Δημοκρατικής  Νομιμότητας.

Ο  Βασίλης όμως είχε και συνέπειες    φυλακίσθηκε το Μάη του 68 και τον Νοέμβριο του 73  για την αντιδικτατορική του δραστηριότητα ενώ παράλληλα παραπέμφθηκε   να δικαστεί  στο Στρατοδικείο.

 Μετά την αποκατάσταση της Δημοκρατίας ζητάει  την ψήφο των  Συμπολιτών του τον Νοέμβρη του 1974 και την  λαμβάνει   ενώ επάξια    διατηρεί  αμείωτη την εμπιστοσύνη τους πάνω από είκοσι χρόνια. Η δικτατορία  τον βρίσκει  Δ/ντή του Πολιτικού Γραφείου του  Πρωθυπουργού Παναγιώτη Κανελλόπουλου.

 Το Βασίλη   γνώρισα μέσω κοινού  φίλου στο τέλος του   πρώτου έτους  της Δικτατορίας όταν ακόμη σπούδαζε. Συμμεριζόμουν τις ανησυχίες του και τον αγώνα που έκανε για την ανατροπή της Δικτατορίας και  αποκατάσταση της Δημοκρατικής  νομιμότητας. Διατηρώ ακόμη  στο αρχείο μου φωτογραφίες του Κανελλόπουλου  που είχε κυκλοφορήσει  με  συνθήματα πάνω  τους στις     για  Ελευθερία  και  Δημοκρατία. 

 Σαν  Βουλευτής εκλέχτηκε   μέλος της Κεντρικής Επιτροπής  του κόμματός του  Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος  και Υφυπουργός Παιδείας ενώ εισηγήθηκε πολλά νομοσχέδια στη Βουλή , κυρίως σε θέματα Παιδείας Γεωργίας και Δικαιοσύνης.

          Τόσο κατά τη διάρκεια της   Βουλευτικής του Θητεία αλλά και μετά απ’ αυτή  ανάπτυξε πλούσια   συγγραφική δραστηριότητα  και συνεργάσθηκε όπως  συνεργάζεται και σήμερα, με  τοπικές εφημερίδες και περιοδικά.

           Τη  συγγραφική του δραστηριότητα και ειδικότερα  την τακτική του αρθρογραφία συνέχισε εντονότατα  κατά  την  διάρκεια της θητείας του  ως επικεφαλής της  μείζονος  αντιπολιτεύσεως στο Νομαρχιακό Συμβούλιο αλλά και σήμερα. Προϊόν αυτής της συγγραφικής του  παραγωγής   είναι  τα   τέσσαρα   βιβλία του που έχουν κυκλοφορήσει   με τους εξής τίτλους:

- «Ο Πολιτικός Παναγιώτης Κανελλόπουλος»

-«¨Η Πατριωτική δράση του Π. Κανελλόπουλου στο Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο και τον εμφύλιο σπαραγμό»

- «Πολιτικής …Παρεπόμενα» και το τελευταίo  για το οποίο γίνεται λόγος σήμερα : «Πως φτάσαμε στην 21η Απριλίου 1967».

  Τούτο το  βιβλίο   αποτελεί ένα ιστορικό ντοκουμέντο μίας συγκεκριμένης εποχής,  που καταλαμβάνει την περίοδο  προ και αμέσως μετά  τη Δικτατορία. Συγκεκριμένα αρχίζει να καταγράφει με σαφήνεια,  απλή και  κατανοητή γλώσσα στον απλό πολίτη  τα γεγονότα που διαδραματίζονται από την αποχώρηση  του αείμνηστου Κων/νου Καραμανλή από τη χώρα και την πολιτική, μέχρι την ημέρα του πραξικοπήματος  και την κήρυξη της  έναρξης του αντιστασιακού αγώνα κατά της Δικτατορίας   με την ιστορική συνέντευξή του Παναγιώτη Κανελλοπούλου  στους ξένους ανταποκριτές.

          Ο συγγραφέας  του Βιβλίου  με  την ιδιότητα του Δ/ντού του Πολιτικού Γραφείου του  Κανελλόπουλου, είχε άμεση σε μεγάλο  βαθμό πληροφόρηση για πρόσωπα, συμβάντα,   πολιτικές πράξεις, ,συναντήσεις , συνεννοήσεις και συμφωνίες ενώ  πολλές φορές υπήρξε  και αυτήκοος των όσων  διαμείφθηκαν  σε συζητήσεις   παραγόντων του Δημόσιου και  Πολιτικού βίου. Τα όσα  κείμενα περιέχονται στο  βιβλίο  έχουν  δημοσιευθεί  σε συνέχειες , με την μορφή άρθρων  στον τοπικό τύπο. Στο δεύτερο  μέρος του βιβλίου  αφορά το    κείμενο   μιας  συνέντευξης που έδωσε  τον Ιανουάριο του 2007  στο δημοσιογράφο Στέλιο Κούλογλου  ο συγγραφέας σχετικά με τα πολιτικά γεγονότα που προηγήθηκαν της 21ης Απριλίου 1967.

   Ο Β.Μ. με την πολιτική οξυδέρκεια που  τον διακρίνει  αποτυπώνει με ενάργεια, ακρίβεια  και  παραστατικότητα  τα γεγονότα και καταγράφει όπως εκείνος αντιλαμβάνεται τα όσα συμβαίνουν παρουσία του ή και  πληροφορείται από πρώτη πηγή.

    Οι εκτιμήσεις και οι αξιολογήσεις  του για τα όσα συνέβησαν   είτε πριν από το πραξικόπημα είτε μετά  και κατά την διάρκεια της επταετίας έχουν τον ανάλογο επηρεασμό από τα πολιτικό-ιδεολογικά και -κομματικά   του  πιστεύω. Είναι προφανές  ότι  το να παραθέτεις γεγονότα είναι άλλο πράγμα  και άλλο πράγμα  να κάνεις εκτιμήσεις και αναλύσεις   των γεγονότων.

    Η ιστορία   έχει καθιερωθεί να λέμε  πως  γράφεται από τους νικητές, όμως  η πρακτική των τελευταίων  ετών  ανατρέπει αυτόν τον κανόνα  αφού οι ηττημένοι ήδη  άρχισαν  γράφουν τη δική τους  ιστορία  και παραθέτουν πλήθος στοιχείων  για να τεκμηριώσουν τη δική τους  ιστορική  αλήθεια.

Ο ιστορικός του μέλλοντος στα έργα αυτά  τα πρωτογενή των πρωταγωνιστών όπως και στο έργο του Β. Μ. θα αναζητήσει  και θα αντλήσει  στοιχεία  για να συνθέσει την δική του αντικειμενική αλήθεια. Και σ’ αυτό βοηθάει πολύ το έργο του Β. Μ. ΄Όλοι μα όλοι είτε νικητές είτε νικημένοι είτε μετέχοντες στα γεγονότα είτε  αμέτοχοι και ουδέτεροι γράφουν   τμήματα της ιστορίας  όπως εκείνοι την αντιλαμβάνονται και μέσα από τη δική τους ιδεολογικά οπτική γωνία.

  Πολλά  γεγονότα  που αναφέρονται στο βιβλίο είναι  σε κάποιο βαθμό γνωστά κυρίως σε όσους τα έζησαν αλλά και σε  νεώτερους που δεν τα έχουν ζήσει,  έχουν όμως  μελετήσει ανάλογα  ιστορικά κείμενα  Εξαίρεση αποτελούν  κάποιες μυστικές συναντήσεις και συμφωνίες μεταξύ  των  πρωταγωνιστών  της εποχής που ίσως για πρώτη φορά βλέπουν το φως της δημοσιότητας. Αυτά τα στοιχεία  είναι   τα πλέον σημαντικά  που  προσφέρει ο Β. Μ. με το  βιβλίο του.

   Βέβαια ο Β. Μ. ξεκινάει την έρευνά του και την καταγραφή των γεγονότων ,από  τότε που ο αρχηγός της Ε. Ρ. Ε   Κ.Κ. αποχωρεί από την πολιτική .

 ΄Όμως κατά την προσωπική μας εκτίμηση τα γεγονότα  που συνετέλεσαν στη δημιουργία των προϋποθέσεων για να  εξυφανθεί  και να ισχυροποιηθεί  και τελικά να επιτύχει η συνωμοσία κατά των Δημοκρατικών Ελευθεριών θα  πρέπει να τα αναζητήσουμε  πολύ  ενωρίτερα. Στον πολυκομματισμό της πολιτικής ζωής  μετά τον εμφύλιο, Στην προσπάθεια της  νικήτριας παράταξης  να οργανωθεί και να επικρατήσει στον πολιτικό ορίζοντα. Στις  δολοπλοκίες των ανακτόρων  να έχουν κύριο λόγο στα πολιτικά πράγματα του τόπου. Στις  προθέσεις των  αρχηγών των δύο μεγάλων κομμάτων για επικράτηση και πολιτική κυριαρχία  με την ψήφιση  διαφόρων  εκλογικών  συστημάτων με τα οποία    επεδίωκαν να εγκλωβίσουν το λαό  σε κάποιας μορφής επίπλαστων  πλειοψηφιών  σε συνδυασμό με την αγωνία τους  για τη  διασφάλιση   ομαλής πολιτικής ζωής και κοινωνικής   ηρεμίας .΄Όλα αυτά  συνετέλεσαν στο να  ξεπηδήσουν νέες πολιτικές  εκρήξεις.

 Η αντιλαϊκή  και αντισυνταγματική συμπεριφορά του Παλατιού   και τα καλπονονευτικά εκλογικά συστήματα που εφαρμόσθηκαν δείχνουν την αγωνία των πολιτικών  αλλά και την περιφρόνηση της πλειοψηφίας του Ελληνικού Λαού. Θα αναφέρω ένα  χαρακτηριστικό παράδειγμα  για να γίνει κατανοητή αυτή η άποψη. Στις εκλογές του 1956    η Δ. Ε. έλαβε  1.613.286 ψήφους και η Ε.Ρ.Ε. του Κ.Κ. 1.482.688,δηλαδή έλαβε λιγότερους ψήφους κατά  130.598.

 Παρότι η Δ. Ε. είχε την πλειοψηφία στο λαό   η Ε.Ρ.Ε.  είχε την πλειοψηφία στο Κοινοβούλιο αφού με το ισχύον τότε εκλογικό σύστημα κέρδισε 161 έδρες ενώ αντίθετα το κόμμα που είχε την πλειοψηφία του λαού κέρδισε μόνο 139 έδρες.

           Με γνώση αυτών των δεδομένων, σε  συνδυασμό με την ανασφάλεια που  διακατείχε τους τότε κυβερνώντες οι οποίοι  αποτελούσαν τη μειοψηφία του Ελληνικού Λαού άρχισε να οικοδομείται εμφανώς ένα κράτος     δύο κατηγοριών πολιτών  με   την  καθιέρωση του πιστοποιητικού κοινωνικών φρονημάτων. Των Εθνικοφρόνων  από την μια μεριά και των Κομουνιστών και συνοδοιπόρων από την άλλη. ΄Ήταν πλέον   εμφανής ο διαχωρισμός αυτός  και η δημιουργία  ενός  παρακράτους που  λειτουργούσε  εν πολλοίς  εν αγνοία   του τότε Πρωθυπουργού Κ.Κ.. Μάλιστα ο Κ.Κ. πάνω στον εκνευρισμό του, το θυμό του  και την αγανάκτησή  του είπε την εξής χαρακτηριστική και παροιμιώδη φράση  διερωτώμενος  όταν του γνωστοποιήθηκε  η δολοφονία του Λαμπράκη    :   « επί τέλους ποίος κυβερνά αυτή τη χώρα;». Και πράγματι την εξουσία φαινομενικά  ασκούσε η Κυβέρνηση και ο Πρωθυπουργός,  ουσιαστικά κυβερνούσαν  τα Ανάκτορα και το Παρακράτος.To παλάτι και το παρακράτος ήταν   εκείνοι    που καθόριζαν με τις ενέργειές τους ή τις παραλήψεις τους τις εξελίξεις. Το παρακράτος  είχε  διαβρώσει    το σώμα της  Αστυνομίας και της Χωροφυλακής, και είχε συνεργασία μαζί του  με τους χαφιέδες της   και την αποκαλυφθείσα στη Θεσσαλονίκη  οργάνωση της Καρφίτσας. Αποτέλεσμα της έλλειψης ψυχραιμίας  του παρακράτους υπήρξε και η δολοφονία του Βουλευτή της Ε.Δ.Α. Γρηγόρη Λαμπράκη και θα  μου επιτραπεί  να διαφωνήσω με τον τίτλο  του  σχετικού  κεφαλαίου  του βιβλίου του Β.Μ. , που φέρει  τον τίτλο: «Απόπειρα κατά Λαμπράκη»   διόλου δεν επρόκειτο περί  απόπειρας δολοφονίας αλλά  για  δολοφονία. Τότε σημειώνει ο Β.Μ.  ο Γ. Παπανδρέου κατηγόρησε  τον Κ. Καραμανλή ως ηθικό αυτουργό της δολοφονίας Λαμπράκη.   Ο Κ.Κ. λέγοντας την περιβόητη φράση ποιος Κυβερνά αυτή τη χώρα στην ουσία αν δεν αναγνώριζε το  παρακράτος  συναισθανόταν  την ύπαρξή του.

   ΄Όταν  από τη  χώρα   απουσιάζουν     οι συνθήκες εκείνες που   διασφαλίζουν   στους εκπροσώπους του Λαού  τη δυνατότητα  να διατυπώνουν τις απόψεις τους ,ανεμπόδιστα και  με ασφάλεια  τότε την πολιτική και ηθική ευθύνη γι’ αυτή την κατάσταση τη  φέρει και βαρύνει την    εκάστοτε Κυβέρνηση και τον Ηγέτη της.

    Για την   ανυπαρξία   ελέγχου στις ένοπλες δυνάμεις και στα σώματα ασφαλείας      αποκλειστική ευθύνη  έφερε   η Κυβέρνηση ,όμως για τα γεγονότα της εποχής εκείνης  ο Κ.Κ. έχει εν μέρει ευθύνη την κυρία και   μεγάλη ευθύνη έφερε  ο κύριος μοχλός της ανωμαλίας της πολιτικής ζωής,  ο ανεύθυνος άρχοντας ,το παλάτι όπως άλλωστε τονίζει και ο Β.Μ. στο βιβλίο του.

 Αποδείχθηκε με το πραξικόπημα των Συνταγματαρχών ότι η Κυβέρνηση δεν είχε τον έλεγχο του Στρατού και των Σωμάτων Ασφαλείας αφού από την πορεία των γεγονότων  προκύπτει ότι δεν είχε αντιληφθεί το παραμικρό για το κίνημα των Συνταγματαρχών. Το μόνο που φαίνεται να γνώριζε ήταν  κάποια κίνηση των Αντιστράτηγων τους οποίους πρόλαβαν  οι Συνταγματάρχες.  Το παρακράτος και οι συνωμότες ανδρώθηκαν σε μια  περίοδο ανώμαλου πολιτικού βίου. ΄Όταν ο υπεύθυνος Πρωθυπουργός δεν ήταν σωστά  ενημερωμένος από τις αρχές ασφαλείας  της χώρας ή όταν  αυτές ήταν  διαβρωμένες από ντόπιες  αλλά  και  ξένες μυστικές υπηρεσίες  τότε υπάρχει πρόβλημα και βεβαίως η  πολιτική ευθύνη βαρύνει τον εκάστοτε ηγέτη.  Όταν οι μυστικές υπηρεσίες  αντί να ενημερώνουν  σωστά  την Πολιτική Ηγεσία   μετέφεραν   αβάσιμες ή παραποιημένες  πληροφορίες στον τότε  Πρωθυπουργό  Παναγιώτη Κανελλόπουλο όπως σημειώνει στο βιβλίο του ο Β.Μ. είναι εύλογο  και επόμενο ότι  μ’ αυτές τον παγίδεψαν   και οι αποφάσεις   είχαν  λάθος  κατεύθυνση.

Είναι όντως θλιβερό και προκαλεί αλγεινή εντύπωση το περιστατικό της σύλληψης   ενός  Πνευματικού αναστήματος όπως του τότε    Πρωθυπουργού της χώρας  από κάποιους λοχαγούς ,το οποίο περιγράφει ο Β.Μ. στο βιβλίο του ,οι  οποίοι  τον έθεσαν  υπό περιορισμό.

Είναι  αυτό το περιστατικό για τον Παναγιώτη Κανελλόπουλο  όπως περιγράφεται στο βιβλίο του Β.Μ. το πλέον μελανό  κομμάτι της πολιτικής του διαδρομής. Υπήρξε στη ζωή του Πατριώτης και Εθνικό Κεφάλαιο  και δεν του ταίριαζε ούτε του άξιζε αυτή την  τύχη που του επεφύλαξαν οι Δικτάτορες .Έμελλε να καταλήξει, ο Πρωθυπουργός της χώρας  δέσμιος  στα χέρια των  παρανοϊκών δικτατόρων. Εάν ο Κανελλόπουλος ήταν  αρχηγός του Κ.Κ.Ε. θα μπορούσαν ίσως  να δικαιολογήσουν την συμπεριφορά τους στα μάτια των ομοϊδεατών τους και στο λαό , επικαλούμενοι όπως και έπραξαν τον κομουνιστικό κίνδυνο.

΄Όμως ο Π.Κ. ήταν   από την παράταξη  του  χώρου των  νικητών του εμφυλίου.  Η παράταξη αυτή στο σύνολό της  δεν είχε καταφέρει κάτω από το πλέγμα της ψυχολογίας του φόβου    και του κομουνιστικού  κινδύνου  να παγιώσει  ένα αίσθημα ασφαλείας  όχι μόνο στο λαό αλλά ούτε στους ίδιους τους ηγέτες της. Έβλεπαν εφιάλτες ή και δημιουργούσαν την αίσθηση αυτή για τους υπόλοιπους. Αιτία της αντικομουνιστικής υστερίας υπήρξαν,   πέραν των γνωστών  γεγονότων του Εμφυλίου που ήσαν ακόμη νωπά,  τα αποτελέσματα  των εκλογών της  11ης Μαΐου 1958 όταν  η Ε.Δ.Α. το κόμμα που εξέφραζε τις απόψεις  του παράνομου    Κ.Κ.Ε., έγινε αξιωματική αντιπολίτευση   με ποσοστό 24,42 % και    ενώ  το Κόμμα των Φιλελευθέρων  ήρθε τρίτο με ποσοστό 20,67%.

Ακολούθησαν οι εκλογές της 29ης Οκτωβρίου  1961 οι οποίες χαρακτηρίστηκαν εκλογές βίας και νοθείας. Η Ε.Ρ.Ε. συγκέντρωσε 176 βουλευτές στους 300 δηλαδή το 60% της Βουλής ενώ το εκλογικό σώμα το ποσοστό ψήφων που έλαβε μόλις πλησίαζε το 50% Αρχίζει ο πρώτος ανένδοτος αγώνας της Ε. Κ.

Το Μάρτη του 1963 ανακοινώθηκε η πρόθεση της Κυβερνήσεως Καραμανλή για αναθεώρηση του Συντάγματος, όμως τον Απρίλη του ιδίου χρόνου εγκαταλείπεται η πρόταση αυτή, μια και δεν συγκέντρωσε τον  αναγκαίο αριθμό βουλευτών.

   Η ανασφάλεια επιτείνεται και  οι μηχανισμοί νόμιμοι και παράνομοι άρχισαν να λειτουργούν  πιο εντατικά και χωρίς ψυχραιμία. ΄Έτσι όταν το 1963 όπως γράφει ο Β. Μ. ουδείς εξήλθε νικητής των εκλογών αφού η Ε. Κ. με ποσοστό 42,04% και 138 έδρες δεν μπορούσε να σχηματίσει Κυβέρνηση ο Κ.Κ. πρότεινε στο Βασιλιά να μη δώσει εντολή σχηματισμού Κυβέρνησης στον Γ. Π. αλλά να προπαρασκευασθεί το έδαφος και να γίνει νέα προσφυγή στις κάλπες. Ο Βασιλιάς δεν άκουσε όπως σημειώνει ο Β. Μ. την πρόταση Κ.Κ. και εκείνος χολωθείς έλαβε την απόφαση να αποχωρήσει από την πολιτική και από την Ελλάδα και να μείνει για χρόνια αυτοεξόριστος στο Παρίσι. Η τακτική του παλατιού και τα διάφορα εκλογικά συστήματα(ενισχυμένη αναλογική, πλειοψηφικό, στενές και ευρείες περιφέρειες είχαν ουσιαστικά αποσαθρώσει τη συνοχή του πολιτικού κόσμου   ακόμη και  μέσα στα ίδια τους τα κόμματα. Η ρήξη του Καραμανλή με τα Ανάκτορα με την απόφαση της Βασιλικής Οικογένειας να πραγματοποιήσει το ταξίδι στο Λονδίνο παρά τις αντίθετη αιτιολογημένη εισήγηση του Καραμανλή, είχε συνέχεια τη ρήξη του Γ.Π. με τα ανάκτορα όταν το Παλάτι και ο νεαρός βασιλιάς Κων/νος επέδειξε  προσβλητική  έλλειψη  εμπιστοσύνης στο υπεύθυνο ηγέτη της χώρας ο ανεύθυνος και ενώ ήταν  ο λαοπρόβλητος ηγέτης του  52,72%  δεν του αναγνωρίζονταν  το δικαίωμα να ορίσει τον εαυτό του Υπουργό Εθνικής Αμύνης με το  πρόσχημα ότι  από τη θέση εκείνη θα επεδίωκε  να συγκαλύψει τις ευθύνες του γιου του για την συμμετοχή του δήθεν στην οργάνωση ΑΣΠΙΔΑ.. Βέβαια η συνέχεια απέδειξε  την έλλειψη σοβαρότητας των υποτιθεμένων συμμέτοχων στην οργάνωση και  φερομένου ως εγχειρήματος των.

    Από την επομένη της νίκης της Ε.Κ. και μετά την ενεργό ανάμιξη του Α.Π. στα Κυβερνητικά πράγματα ως Υπουργός Προεδρίας ανεφύησαν ζητήματα αντιζηλίας και ανταγωνισμών μεταξύ των  Δελφίνων όπως θα λέγαμε με την σημερινή ορολογία και ειδικότερα μεταξύ του  μεγαλοδελφίνου Κων/νου Μητσοτάκη  ο οποίος έβλεπε στο πρόσωπο του Ανδρέα Παπανδρέου  τον άνθρωπο που  αποτελούσε φραγμό  στις  προσωπικές του φιλοδοξίες. Αυτή η αντιδικία έλαβε μεγαλύτερες διαστάσεις τόσο πριν όσο και μετά την αποστασία με την πολεμική που άσκησε η εφημερίδα του Πάνου Κόκα «ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ»  της οποίας ιθύνων νους υπήρξε ο Κων/νος Μητσοτάκης.

 Έτσι αμέσως   άρχισαν οι   κλυδωνισμοί εντός του κόμματος της Ε.Κ. , αν μάλιστα αναλογισθούμε ότι στο κόμμα αυτό  δεν υπήρχε ιδεολογική ομοιογένεια που θα μπορούσε  να αποτρέπει τους αυτοσχεδιασμούς και τις ομαδοποιήσεις. Στα πλαίσια της πολεμικής της αντιπολιτεύσεως προβλήθηκε το ζήτημα της δήθεν εκκολαπτόμενης οργάνωσης εντός του στρατεύματος. Στο  ζήτημα  αυτό εστιάσθηκε η πολεμική της αντιπολιτεύσεως και έπεσαν οι προβολείς  της δημοσιότητας και του γενικότερου ενδιαφέροντος της κοινής γνώμης. Οι υπονομευτές του πολιτεύματος άρχισαν να σκηνοθετούν δολιοφθορές σε μονάδες του στρατού και μάλιστα στα βόρια σύνορα της χώρας  που όπως αποδείχθηκε μετά ταύτα  ήταν σαμποτάζ του Παπαδόπουλου  στα άρματα μάχης(ζάχαρη στα ρεζερβουάρ) ,προκειμένου να αποδείξουν την ύπαρξη κομουνιστικού κινδύνου και  πείσουν την  πολιτική ηγεσία αλλά και τους νομιμόφρονες πολίτες ότι διατρέχουν άμεσο  κίνδυνο.

    Με την παραπληροφόρηση  και με τους συμβουλάτορες του Βασιλιά προετοίμασαν τη ρήξη του με τον  Παπανδρέου και την εν συνεχεία αποστασία.

΄Όλα αυτά τα πολιτικά τερτίπια είχαν στόχο να κρατηθεί στην επικαιρότητα ο φόβος,  το στοιχείο εκείνο που συντηρεί τις  όποιες εξουσίες και κυρίως τις αυταρχικές.

   Ενώ υπήρχε η παραστρατιωτική οργάνωση ο ΙΔΕΑ, υπήρχαν οι Αντιστράτηγοι οι οποίοι ήταν έτοιμοι να επέμβουν στη δεδομένη στιγμή, υπήρχαν οι συνταγματάρχες με ηγεσία τους τη γνωστή πλέον μια τριανδρία , με  κανόνες  μυστικής οργάνωσης συντηρούσαν τη συνωμοσία , τότε βρέθηκε   και ο  Εισαγγελέας να ζητήσει την παραπομπή  σε δίκη του Α. Παπανδρέου.

   Είναι χαρακτηριστικό το κείμενο του βιβλίου με τίτλο: «ΤΟ ΠΡΟΦΗΤΙΚΟ ΥΠΟΜΝΗΜΑ ΤΟΥ Π. ΚΑΝΕΛΛΟΠΟΥΛΟΥ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΒΑΣΙΛΕΑ». Το υπόμνημα  εκείνο έχει μεγάλη ιστορική αξία γιατί εκεί ο Κανελλόπουλος ξεκαθαρίζει τις θέσεις του για όλα τα ζητήματα της εποχής και με παρρησία και θάρρος επεσήμανε τις πράξεις, τις παραλείψεις και τα λάθη των πρωταγωνιστών της εποχής που έγιναν η αιτία και έδωσαν την αφορμή να οδηγηθεί η χώρα στην επτάχρονη τυραννία της 21ης Απριλίου.

    Αρκετά διαφωτιστικό και το κεφάλαιο  για το Βασιλικό Πραξικόπημα της 15-7-1965  με το οποίο μεθοδεύτηκε η αποστασία και η σαλαμοποίηση του κόμματος της Ενώσεως Κέντρου που βγήκε ενισχυμένο  και  μεγάλη λαϊκή στήριξη ,με ποσοστό 52,73% από τις εκλογές της 16ης Φεβρουαρίου 1964.

   Δεν είχε  παρά μόνο ένα χρόνο στην Κυβέρνηση η Ε. Κ. και  με το πρόσχημα της αναμίξεως του Α.Π. στην Κυβέρνηση άρχισαν οι αναταράξεις και η πολεμική εκ των ένδον. Βρήκε τότε και ο ανεύθυνος άρχοντας  την ευκαιρία να αντιμετωπίσει προσβλητικά τον Ηγέτη του Θριάμβου των Εκλογών με τις περιβόητες επιστολές, για τις οποίες σε τελευταία του συνέντευξη δήλωσε ότι θα ήταν καλό να μην είχαν  συνταχθεί και αποσταλεί. Το πραξικόπημα του Βασιλιά και την  αποστασία ακολούθησαν λαϊκές και σε ημερήσια βάση  κινητοποιήσεις στις οποίες  ως φοιτητής τότε είχα λάβει μέρος, μάλιστα κατά το  θανάσιμο τραυματισμό του Σωτήρη Πέτρουλα  από βλήμα καπνογόνου-δακρυγόνου ήμουν  λίγο πιο πίσω. Η ενέργεια του Βασιλιά πρόσβαλε τη φιλότιμο και το γόητρο του λαού και οι αντιδράσεις ήταν έντονες και συνεχείς.

  Οι διαδοχικές εντολές σχηματισμού Κυβερνήσεων σε στελέχη της Ενώσεως Κέντρου απέδειξαν την έλλειψη κομματικής συνοχής και ιδεολογικής  ομοιογένειας του κόμματος. Ο Βασιλιάς δεν δίστασε να δώσει την εντολή σχηματισμού Κυβερνήσεως στον Ηλία Τσιριμώκο  τον οποίο είχε απορρίψει ως υποψήφιο για την ανάληψη του Υπουργείου Εσωτερικών και τον οποίο εαμοβούλγαρο τον ανέβαζαν εκδοροσφαγέα τον κατέβαζαν τα  έντυπα  της αντιπολιτεύσεως και τα στηριζόμενα από το Παλάτι.

    Οι αντιφάσεις στις πολιτικές επιλογές των δύο πρωταγωνιστών της τότε πολιτικής του Γ. Π. και του Π. Κ. που πότε δεν δέχονταν ο ένας τον άλλον να  διενεργήσει εκλογές και πότε ο άλλος δεν δέχονταν την εντολή σημάδεψαν την πορεία προς την εκτροπή.

  Οι συναντήσεις των πρωταγωνιστών και οι συμφωνίες μεταξύ των ,κυρίως μυστικές τελικά δεν απέδωσαν το προσδοκώμενο αποτέλεσμα.

  Οι συνεχείς λαϊκές κινητοποιήσεις, η έντονη με βαρύτατους χαρακτηρισμούς αρθρογραφία των εφημερίδων, οι αντεγκλήσεις και αι ύβρεις που εξαπολύονταν στη Βουλή μεταξύ των  πιστών στον αρχηγό της Ε.Κ. το Γέρο της Δημοκρατίας όπως καθιερώθηκε, και των αποστατών είχε δημιουργήσει το κατάλληλο κλίμα για να υπάρχει ανεκτικότητα του λαού σε όποια  εκτροπή σωτηρίας.

  ΄Όμως όλα αυτά είχαν μεθοδευτεί από τους συνωμότες, τις μυστικές υπηρεσίες και το παλάτι  που ενεργούσε ως εντολοδόχος και λειτούργησαν  ως τάπητας για να κυλήσουν χωρίς θόρυβο  οι ερπύστριες  των Συνταγματαρχών στην καρδιά της Αθήνας και της χώρας η οποία με την επέμβαση αυτή  έζησε  μια  επτάχρονη νύκτα. 

  Δεν θα αναφερθώ στα όσα ορθά και με αντικειμενική ακρίβεια αναφέρονται στο βιβλίο για τις συνθήκες  κατάληψης του πενταγώνου, την εισβολή  στο σπίτι του πρωθυπουργού, και στα όσα ακολούθησαν.

 

Θεωρώ με τις αναφορές μου αυτό ότι το βιβλίο του Βασίλη Μπεκίρη «Πως φθάσαμε στην 21η Απριλίου 1967» αποτελεί μια προσπάθεια να εντοπισθούν οι αιτίες, τα κίνητρα, οι υπαίτιοι, οι συνθήκες και τη ήταν εκείνο που συνετέλεσε στο να μπει η χώρα στο γύψο και στο σκοτάδι για μια επταετία.

   Σε ένα μεγάλο βαθμό το επιτυγχάνει. Είναι μια σοβαρή προσπάθεια καταγραφής εκείνης της περιόδου και βεβαίως θα αποτελέσει μια από τις πηγές του ιστορικού του μέλλοντος ο οποίος θα καταπιαστεί να γράψει την αντικειμενική ιστορία μέσα από τη βάσανο της έρευνας και της αντιπαραβολής και αντιπαράθεσης των διαφόρων πολλές φορές αντικρουόμενων αλλά και αντιφατικών πληροφοριών που θα έχει στη διάθεσή του.

  Το Βιβλίο  του κ. Μπεκίρη  που σήμερα παρουσιάζεται έχει σημαντική αξία γιατί καταγράφει και περισώζει περιστατικά μυστικών συναντήσεων των πρωταγωνιστών της προ της Δικτατορίας πολιτικής  ζωής  (Κανελλόπουλου-Παπανδρέου, Κανελλοπούλου - Βασιλιά, Παπανδρέου –Βασιλιά) κι ακόμη πληροφορίες για το περιεχόμενο των συνομιλιών των συναντήσεων.

Επειδή η ιστορία δεν γράφεται με  υποθέσεις αλλά με πραγματικά περιστατικά και  με  ακριβή γεγονότα δεν είναι δυνατό να κάνουμε εκ του ασφαλούς εκτιμήσεις τι θα συνέβαινε εάν ο  Παπανδρέου  δέχονταν την πρόταση να διενεργήσει εκλογές  με  Κυβέρνηση Κανελλοπούλου   και γιατί ο Κανελλόπουλος δεν δέχθηκε να το πράξει όταν ο Παπανδρέου είπε το ναι σ’ αυτή την πρόταση. ΄Όμως αυτή η περιπέτεια στην οποία  έριξαν τη χώρα μας η Συνταγματάρχες είχε μακροχρόνιες συνέπειες για τον τόπο.

  Πάντως το βέβαιο είναι  ότι μετά την περιπέτεια του Εμφυλίου υπήρχε τύποις Δημοκρατία και αυτό είχε σαν αποτέλεσμα  στο καθεστώς  το  οποίο είχε η χώρα να επιτρέψει στο φίδι του ολοκληρωτισμού να γεννήσει χωρίς προβλήματα τα αυγά του και να  επωασθούν  στη συνέχεια πολλά φίδια που έπνιξαν το λαιμό της Ελευθερίας και της Δημοκρατίας.

  Με τη σταθεροποίηση των  Δημοκρατικών Θεσμών που εξασφάλισε  ο Κων/νος Καραμανλής μετά την επιστροφή του από την αυτοεξορία του αλλά και ο Ανδρέας Παπανδρέου στη συνέχεια θεωρώ πως οι δημοκρατικοί θεσμοί  δεν διατρέχουν κανένα κίνδυνο από Συνταγματάρχες και Αντιστράτηγους. Μόνο που θα πρέπει άπαντες να προσέξουμε είναι να μην την υπονομεύουμε με τις πράξεις μας .Να αναγνωρίζουμε να δικαιώματά μας αλλά να μην ξεχνάμε και τις υποχρεώσεις μας προς το κοινωνικό σύνολο που απαρτίζει την Ελλάδα μας. Ευχαριστώ