ΠΩΣ ΕΥΤΕΛΙΣΤΗΚΕ ΤΟΔΗΜΟΨΗΦΙΣΜΑ                                                        Λεωνίδα Γ.Μαργαρίτη Επιτ. Δικηγόρου                                                        Προέδρου Εταιρείας Λογοτεχνών Δημοψήφισμα  είναι  μια  διαδικασία άμεσης,  ολοκλήρου του εκλογικού σώματος , προκειμένου να επικυρωθεί ή να απορριφθεί μια πρόταση που έχει ιδιαίτερη σημασία για ένα κράτος. Δημοψηφίσματα διοργανώνονται συνήθως για σημαντικά ζητήματα, όπως για την υιοθέτηση νέου Συντάγματος , την επικύρωση νέας Συνθήκης, κ.λπ. Σε πολλές χώρες τα δημοψηφίσματα αποτελούν συνήθη πρακτική, διοργανώνονται εύκολα, με πρόταση βουλευτών ή συλλογή υπογραφών, σε τοπικό ή εθνικό επίπεδο. Στη χώρα μας σύμφωνα με το εν ισχύει σύνταγμα, δημοψήφισμα μπορεί να διεξαχθεί από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας με διάταγμα (άρθρο 44) για κρίσιμα εθνικά θέματα  ύστερα από απόφαση της απόλυτης πλειοψηφίας του όλου αριθμού  των βουλευτών που λαμβάνεται με πρόταση του Υπουργικού Συμβουλίου. Στη νεότερη πολιτική μας ιστορία διεξήχθησαν  τα παρακάτω δημοψηφίσματα:   22ας Νοεμβρίου 1920 Μεσούσης της Μικρασιατικής Εκστρατείας, ο Δημητρίος Ράλλης προκήρυξε δημοψήφισμα «περί επανόδου της Α.Μ. του Βασιλέως Κωνσταντίνου εις την Πατρίδαν». Στο δημοψήφισμα της 22ας Νοεμβρίου το ψηφοδέλτιο που ανέγραφε «Κωνσταντίνος» συγκέντρωσε το 98,97% των έγκυρων ψήφων και το «ΟΧΙ» το 1,03%.  13ης Απριλίου 1924 Στις 25 Μαρτίου του 1924 η Βουλή ενέκρινε ψήφισμα «περί εκπτώσεως της Δυναστείας και ανακηρύξεως της Δημοκρατίας». Το ψήφισμα της Βουλής τέθηκε σε δημοψήφισμα, το οποίο διενεργήθηκε στις 13 Απριλίου. Το «Ναι» συγκέντρωσε το 69,78% των εγκύρων ψήφων και το «Όχι» το 30,02%..  3ης Νοεμβρίου 1935 Μετά το στρατιωτικό κίνημα της 10ης Οκτωβρίου 1935, εγκρίνεται ψήφισμα, με το οποίο καταργείται η Αβασίλευτη Δημοκρατία και ορίζεται η διενέργεια δημοψηφίσματος για την 3η Νοεμβρίου 1935 «περί εγκρίσεως της δια του από 10 Οκτωβρίου ε.ε. ψηφίσματος της Ε' Εθνικής Συνελεύσεως των Ελλήνων επελθούσης μεταβολής του Πολιτεύματος εις Βασιλευομένην Κοινοβουλευτικήν Δημοκρατίαν». Στο δημοψήφισμα της 3ης Νοεμβρίου, το «Ναι» συγκέντρωσε το 97,87% των εγκύρων ψήφων και το «Όχι» το 2,13%.  1ης Σεπτεμβρίου 1946   Η  κυβέρνηση του Ντίνου Τσαλδάρη διενήργησε  δημοψήφισμα την 1η Σεπτεμβρίου για την επάνοδο του Βασιλιά Γεωργίου Β' .Υπέρ της επανόδου του βασιλιά ψήφισε το 68,40%, ενώ το λευκό συγκέντρωσε το 31,60% των έγκυρων ψήφων. 29ης Σεπτεμβρίου 1968 Η  δικτατορία προκηρύσσει δημοψήφισμα για την επικύρωση του νέου Συντάγματος, που είχε συντάξει επιτροπή υπό τον  Χαρίλαο Μητρέλια και είχε εγκριθεί από το υπουργικό συμβούλιο. Το «Ναι» συγκέντρωσε το 92,10% των έγκυρων ψηφοδελτίων και το «Όχι» 7,89%.  29ης Ιουλίου 1973  Μετά την αποτυχία του βασιλικού κινήματος  (Μάιος 1973), η στρατιωτική κυβέρνηση αποφασίζει την κατάργηση της μοναρχίας και την εγκαθίδρυση Προεδρικής  Δημοκρατίας. Παράλληλα, προβαίνει και σε τροποποιήσεις του Συντάγματος του 1968.  το οποίο αποφασίζεται να τεθεί στην κρίση του ελληνικού λαού δια δημοψηφίσματος. «ΝΑΙ» ψηφίζει το 78,4% του εκλογικού σώματος και «ΟΧΙ» το 21,6%.  8ης Δεκεμβρίου 1974 Μετά την επάνοδο της Δημοκρατίας στην Ελλάδα (23 Ιουλίου 1974)  ο πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Γ. Καραμανλής προκηρύσσει δημοψήφισμα για την οριστική λύση του Πολιτειακού Ζητήματος. Στο δημοψήφισμα της 8ης Δεκεμβρίου, υπέρ της Αβασίλευτης Δημοκρατίας καταμετρήθηκε το 69,2% των έγκυρων ψήφων και υπέρ της Βασιλευομένης Δημοκρατίας το 30,8%.  5ης Ιουλίου 2015 Στίς  27 Ιουνίου 2015 ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας ανακοίνωσε τη διενέργεια δημοψηφίσματος για τις 5 Ιουλίου, μετά την αποτυχία των διαπραγματεύσεων με τους «θεσμούς» (Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, Διεθνές Νομισματικό Ταμείο). Το εκλογικό σώμα κλήθηκε να απαντήσει αν εγκρίνει ή απορρίπτει την πρόταση των δανειστών της 25ης Ιουνίου 2015, η οποία προκάλεσε και την αποχώρηση της κυβέρνησης από τις διαπραγματεύσεις. Το κείμενο που αναγραφόταν επί του ψηφοδελτίου ήταν το ακόλουθο: Πρέπει να γίνει αποδεκτό το σχέδιο συμφωνίας, το οποίο κατέθεσαν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο στο Eurogroup της 25.06.2015 και αποτελείται από δύο μέρη, τα οποία συγκροτούν την ενιαία πρότασή τους; Το πρώτο έγγραφο τιτλοφορείται «Reforms for the completion of the Current Programm and Beyond» («Μεταρρυθμίσεις για την ολοκλήρωση του τρέχοντος προγράμματος και πέραν αυτού») και το δεύτερο «Preliminary Debt sustainability analysis» («Προκαταρκτική ανάλυση βιωσιμότητας χρέους»). Όσοι από τους πολίτες της χώρας απορρίπτουν την πρόταση των τριών θεσμών ψηφίζουν: ΔΕΝ ΕΓΚΡΙΝΕΤΑΙ/ΟΧΙ. Όσοι από τους πολίτες της χώρας συμφωνούν με την πρόταση των τριών θεσμών ψηφίζουν: ΕΓΚΡΙΝΕΤΑΙ/ΝΑΙ. Οι  πολίτες οδηγήθηκαν στις κάλπες την Κυριακή 5 Ιουλίου,  Το «ΟΧΙ» επικράτησε συντριπτικά με το 61,31% των ψήφων, έναντι 38,69%  που έλαβε το «ΝΑΙ».Mε μόνη τη διαφορά πως το αποτέλεσμα του ΟΧΙ  η κυβέρνηση του Αλέξη Τσίπρα μετέτρεψε  με τους χειρισμούς της σε ΝΑΙ και αυτό υπήρξε το μεγάλο φιάσκο της νεότερης πολιτικής μας ιστορίας. Πρόσφατα ο Γεώργιος Παπανδρέου βρήκε σωστό το χρόνο να μας θυμίσει το εγχείρημά του να αποφασίσει τη διενέργεια δημοψηφίσματος ακριβώς μετά την εμφάνισή του στο Καστελόριζο  την υπογραφή και το μάντρωμα της χώρας μας με  την ψήφιση από τον ίδιο και την Κυβέρνησή του του πρώτου Μνημονίου. Βέβαια διαφεύγει της προσοχής του άλλωστε πρωθυπουργού του 44% ότι όφειλε πρώτα να ρωτήσει τον ελληνικό λαό και μετά να υπογράψει το ξεπούλημα της χώρας.  Έτσι με την εξαγγελία δημοψηφίσματος σε χρόνο εντελώς άσχετο, μετά το δικό μου εγχείρημα πέτυχε   την αρχή της κατηφόρας τόσο του ιδίου όσο και της χώρας  μας. Με αυτά τα δεδομένα ο ένας εκπαραθυρώθηκε μη προκηρύσσοντας έγκαιρα δημοψήφισμα και ό άλλος  εξέπεσε της υπολήψεως και της εμπιστοσύνης του λαού με τον εκφυλισμό του δημοψηφίσματος που ο ίδιος προκήρυξε με το να μετατρέψει το αποτέλεσμα του ΟΧΙ  σε ΝΑΙ… Αυτά θα τα βλέπει  η Αγγλία και να γελά…