Φιλολογικό Μνημόσυνο του Παύλου Μαρινάκη



ΠΑΥΛΟΥ ΜΑΡΙΝΑΚΗ: “ΝΕΚΥΙΑ”
Λίγα λόγια από την εκτενή ανάλυση του έργου «ΝΕΚΥΙΑ» στο Φιλολογικό Μνημόσυνο του Παύλου Μαρινάκη

18-12-2017
Λεωνίδα Γ.Μαργαρίτη  Προέδρου Εταιρείας Λογοτεχνών

Το τελευταίο βιβλίο που κυκλοφόρησε στην πόλη μας  του αείμνηστου Δικηγόρου και συγγραφέα  Παύλου Μαρινάκη,ήταν με τον τίτλο ΝΕΚΥΙΑ
Το βιβλίο είναι αφιερωμένο στους : Ευθύμιο και Χρήστο Παρνασά, Δημήτρη Καλύβα, Κώστα Παπαμακάριο και Πέτρο Ζαφειρόπουλο , Επονίτες συναγωνιστές του που εκτελέσθηκαν από τους Γερμανούς τα χαράματα της 19ης Νοεμβρίου 1943 μαζί με άλλους επτά στην έπαυλη Λυμπεροπούλου.
Στην ενδέκατη Ραψωδία της ¨Οδύσσειας , η οποία έλαβε από τους μετέπειτα μελετητές το όνομα ΝΕΚΥΙΑ ο Όμηρος περιγράφει τη συνομιλία του Οδυσσέα στα πρόθυρα του Άδη με τις σκιές των νεκρών συντρόφων του.
Mε τη βοήθεια της σύγχρονης Κίρκης, της δημοσιογραφίας ο Οδυσσέας ο κ. Μαρινάκης εραστής της από τα χρόνια της φοιτητικής του ζωής, κατέβηκε στον Άδη διασχίζοντας τον Αχέροντα και ο «Πυλάρτης» Πλούτων του επέτρεψε να ανασύρει από τη χώρα των σκιών τις μορφές των συντρόφων του.
Με το έργο του αυτό «ΝΕΚΥΙΑ» ο κ. Μαρινάκης ακριβώς αυτή την μαγική τελετή εκτελεί. Τελετή που εκτελούσαν στην αρχαιότητα ειδικοί άνδρες προκειμένου να αναβιβάσουν από τον ΄Άδη το πνεύμα κάποιου προσφιλούς προσώπου και να το ερωτήσουν για τα μελλούμενα.
Ο Μαρινάκης δεν ανακαλεί μόνο τις σκιές των συντρόφων του, δεν ζητάει απ’ αυτούς να μάθει τα μελλούμενα αλλά επαναφέρει κοντά μας σημαντικές προσωπικότητες τις οποίες αφηρωποιεί. Αφηρωποιεί τους νεκρούς συντρόφους του και μας παρουσιάζει μέσα από τα κείμενά του τις μορφές που κυριάρχησαν είτε στην πολιτική είτε στα γράμματα, είτε στη φιλοσοφία είτε στους εθνικούς και κοινωνικούς αγώνες.
Θα λέγαμε πως κάνει γι’ αυτούς με θρησκευτικούς όρους ένα ιερό μνημόσυνο, ή ένα τρισάγιο είτε με αρχαιοελληνικούς όρους μια θυσία ρίχνει στους τάφους μέλι μαζί με γάλα, γλυκό κρασί, νερό και αλεύρι κριθαριού λευκό, σφάζει και θυσιάζει γελάδες και κριάρια για τους νεκρούς συντρόφους του.
Σ’ αυτή του τη μυστηριακή θυσία σ’ αυτό το μνημόσυνο κάνει την πρώτη του αναφορά σε δυο σημαντικούς πνευματικούς δημιουργούς των νεωτέρων χρόνων τους Φίλιππο Ηλιού και Ρένο Αποστολίδη.
Προσωπικότητες όπως γράφει, διαφορετικές. Διανοούμενοι με αλλά ο ένας από τον άλλον ενδιαφέροντα. Δημιουργοί σε ξεχωριστούς τομείς, αλλά με την ίδια ηθική και πνευματική ποιότητα.
Τον Φίλιππο Ηλιού θα θυμούνται πάντα όσοι ευτύχησαν να τον γνωρίσουν. Θα θυμούνται την ευψυχία και το ακμαίο φρόνημα του, την οξύτητα της κρίσης του και τη γοητεία του χαμόγελού του, τη φλόγα του πάθους του και τη νηφαλιότητα του νου του την άκρα ανιδιοτέλεια και τη βαθιά σεμνότητά του, τη σταθερότητα με την οποία ακολούθησε σ’ όλη του τη ζωή τη δύσκολη πορεία που είχε χαράξει για τον εαυτό του από τα μαθητικά του ήδη χρόνια, την άρνησή του να κάνει παραχωρήσεις και την επιμονή του να ζωογονεί την επιστήμη του με τις ιδέες του.
Για το Ρένο Αποστολίτη γράφει:
Ιδιοσυγκρασιακά αναρχικός και αιρετικός διανοούμενος από πατέρα και από κούνια, μοντερνιστής, ενάντια σε κάθε μορφή εξουσίας από θέση και στάση ζωής.
Ο επόμενος Ήρωας του τον οποίο ανασύρει από τον ΄Αδη και τον Ηρωοποιεί κάνοντας του ταυτόχρονα το μνημόσυνό του και την προσωπογραφία του είναι ο Πολιτικός, Ιστορικός, φιλόσοφος, δοκιμιογράφος και ποιητής Παναγιώτης Κανελλόπουλος.
Για τον σημαντικό αυτόν Πατρινό Διανοούμενο πολιτικό ο Μαρινάκης στο βιβλίο του κάνει συνολικά πέντε αναφορές. Στην πρώτη αναφέρεται στην προσφορά τους ως πνευματικού δημιουργού, στη δεύτερη και Τρίτη αναφέρεται στο χρέος της πόλεως των Πατρών που παραμένει ανεξόφλητο, στην τέταρτη αναφορά του κάνει λόγο για το ρόλο του συμφιλιωτή τον οποίο θαυμάσια αξιοποίησε κατά την περίοδο της απελευθέρωσης το 1944 σαν εντολοδόχος της Κυβερνήσεως.
Στην Πέμπτη αναφορά κάνει μια αποτίμηση του έργου του και επαναφέρει πρότασή του για απόδοση τιμής από την πόλη που τον γέννησε με ένα ανδριάντα και ένα πνευματικό κέντρο στην Πλατεία Αγίου Γεωργίου όπου το σπίτι που γεννήθηκε.
Στη συνέχεια μετά την αφηρωποίηση του Παναγιώτη Κανελλόπουλου ο Μαρινάκης κάνει αναφορά με το επόμενο δοκίμιό του στον Ισπανοεβραϊκής καταγωγής δάσκαλο και τυπογράφο, ηγετική μορφή της Εβραϊκής Κοινότητας της Θεσσαλονίκης, αντισιωνιστή, και ένα από τους κυριότερους όπως τον χαρακτηρίζει παράγοντες του αδιαμόρφωτου ελληνικού σοσιαλιστικού κινήματος.
Ο συγγραφέας ως νεαρός φοιτητής στέλεχος της νεολαίας του Σ.Κ.ΕΛ.Δ είχε την ευτυχία να γνωρίσει και να συνεργασθεί μαζί του στα πικρά χρόνια του εμφυλίου και τον θαύμαζε όπως τον θαύμαζαν και οι υπόλοιποι Έλληνες σοσιαλιστές.
Στο επόμενο δοκίμιό του κάνει αναφορά στο δικηγόρο ,πολιτικό και λαϊκό μαχητή Βαγγέλη Γιαννόπουλο όπως ο ίδιος ο συγγραφέας με ακρίβεια περιγράφει το σύνολο των χαρακτηριστικών του Ευάγγελου Γιαννόπουλου. Ξεκινά από τα πρώτα χρόνια της εφηβείας του και στη στράτευσή του στις γραμμές του Λαϊκού Δημοκρατικού Κινήματος, τη συμμετοχή του στον αντιδικτατορικό αγώνα κατά της 4ης Αυγούστου, στον Ελληνοϊταλικό πόλεμο, στην Εθνική Αντίσταση, στην υπεράσπιση κάθε αδικούμενου και διωκομένου.
Ο Μαρινάκης χαρακτηρίζει το Γιαννόπουλο άξιο δικηγόρο, ατρόμητο, άκαμπτο, ασυμβίβαστο, μαχητικό με γλώσσα που τσάκιζε κόκαλα, υπερασπιστή κάθε διωκομένου δημοκράτη.
Σειρά στην ΝΕΚΥΙΑ έχει ο Ηλίας Πετρόπουλος ο ασυμβίβαστος δημοσιογράφος και συγγραφέας ο οποίος άφησε πενήντα βιβλία και 17 ερήμην καταδίκες του από ελληνικά δικαστήρια γιατί το περιεχόμενο ορισμένων έργων του είχε κριθεί άσεμνο.
Ακολουθεί η μορφή του Ευαγγέλου Αβέρωφ ο οποίος υπήρξε υπόδειγμα θαρραλέου Έλληνα δημιουργού, πνευματικού ανθρώπου, υπεύθυνου πολιτικού και προοδευτικού επιχειρηματία.
Κάνει μια συνολική αναφορά αλλά και αποτίμηση του σημαντικού έργου του Έλληνα πολιτικού ο οποίος προσπάθησε να διευρύνει τους ορίζοντες της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής, που στα χρόνια της δικτατορίας έμεινα αταλάντευτα πιστός στα δημοκρατικά ιδεώδη, συνελήφθη και φυλακίσθηκε για τους αγώνες του για την αποκατάσταση των ελευθεριών του λαού.
Υπήρξε ο κύριος οργανωτής του κινήματος του ναυτικού κατά των συνταγματαρχών και τέλος ως πραγματιστής πίστευε ότι θα έπρεπε μα βρεθεί κάποια «γέφυρα» για να οδηγηθεί η χώρα μετά την περιπέτεια της δικτατορίας σε δημοκρατική λύση.
Ο Μαρινάκης αφιερώνει ένα ακόμη δοκίμιο στον μεγάλο πολιτικό Ευάγγελο Αβέρωφ και ειδικότερα στην σημαντική προσφορά του στο Μέτσοβο τόσο από τον ίδιο με τη δημιουργία της Πινακοθήκης του όσο και στον εμπλουτισμό της από τις κόρες του με νέα αποκτήματα.
Οι μέχρις αυτό το σημείο αναφορές του Μαρινάκη έχουν προσωπικότητες που έφυγαν από τη ζωή με φυσικό θάνατο είτε ενωρίς είτε και πλήρεις ημερών.
Με την αναφορά στον δημοσιογράφο και πολιτικό Παύλο Μπακογιάννη στον οποίο αφιερώνει τέσσερα διαδοχικά μνημόσυνα-ΝΕΚΥΙΑ έχουμε πλέον μια μορφή-σκιά που έφυγε από βίαιο θάνατο, θύμα της εγχώριας τρομοκρατίας της 17 Ν.
΄ Ένας αγωνιστής της δημοκρατίας με σπάνιες ικανότητες και βαθύτατη μόρφωση. Η 17 Ν. δολοφόνησε άνανδρα έναν άνθρωπο που ολόκληρη η ζωή του υπήρξε ένας συνεχής αγώνας.
Ο συγγραφέας κάνει μια σύντομη αναφορά στη διαδρομή των σπουδών του και της εξορίας του κατά την περίοδο της δικτατορίας,,στην αντιδικτατορική του δράση με τις μαχητικές και τεκμηριωμένες εκπομπές του από την Γερμανική Ραδιοφωνία ,την ανάμειξή του με την πολιτική, την συμβολή του με την εισήγηση του για το νόμο της εθνικής συμφιλίωσης και την συνεργασία των κομμάτων της Ν. Δ. και του ΣΥΝ.
Η δολοφονία του από τη 17 Ν. χαρακτηρίσθηκε πολιτική δολοφονία και πλήγμα για τους δημοκρατικούς θεσμούς.
Ο Μαρινάκης κάνει τη δική του εκτίμηση για το λόγο δολοφονίας του Παύλου Μπακογιάννη:προσωπικά, σημειώνει, πιστεύω πως για τον ίδιο λόγο σκότωσαν και τον Νίκο Μομφεράτο. Κι αυτός είχε πιστέψει στην ανάγκη της Εθνικής συμφιλίωσης και δούλευε γι’ αυτήν.
Με το δοκίμιο που φέρει τον χαρακτηριστικό τίτλο Ο ΠΑΤΟΣ ο Μαρινάκης εκφράζει την απογοήτευση του για το ρόλο ορισμένων μέσων ενημέρωσης τα οποία παρείχαν βήμα στον εκ των δολοφόνων του Π. Μ, Σάββα Ξυρό για να εκφωνήσει ένα πραγματικό αποκρουστικό παραλήρημα υποκρισίας, κατασυκοφάντησης, γελοίας έπαρσης, αλλά και απειλών.
Το τελευταίο τούτο δοκίμιο ο Μαρινάκης το αφιερώνει εκτός από τον Παύλο Μπακογιάννη και στους Νίκο Μομφεράτο και Παναγιώτη Βερνάρδο.
Ακολουθεί το Μνημόσυνο για τον Πέτρο Ανταίο(Σταύρο Γιαννακόπουλο) τον ασυμβίβαστο αγωνιστή, στέλεχος της Ανανεωτικής Αριστεράς ο οποίος λάμπρυνε επί δεκαετίες την πολιτιστική ζωή του τόπου με την αγωνιστική του πορεία σαν ιδρυτικό στέλεχος της ΕΠΟΝ και της πολυκύμαντης μετεμφιλιακής ιστορίας της Ελλάδας.
Ο Μαρινάκης αναφέρεται στους αγώνες του Πέτρου Ανταίου και στα έργα του(ποίηση, πεζογραφία, μεταφράσεις, θέατρο, μελέτες κ.λ.π.)
Σειρά στο μνημόσυνο και στον αφηρωϊσμό του έχει ο δημοσιογράφος και για 20 χρόνια Διευθυντής συντάξεως των εφημερίδων “ΒΗΜΑ” και “TA ΝΕΑ” Λέων. Καραπαναγιώτης. Είναι μια περίπτωση δημοσιογράφου που θαυμάζει ο Μαρινάκης .
Εδώ θα σημειώσω ότι και ο ίδιος υπήρξε στα φοιτητικά του χρόνια δημοσιογράφος στην εφημερίδα “ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ” του Πάνου Κόκκα και για μια περίοδο συνεκδότης με τον συνάδελφο του δικηγόρο Ασημάκη Φωτήλα της καθημερινής εφημερίδας των Πατρών “ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑ”.
Μάλιστα σημειώνει τον συμβουλευτικό λόγο του Καραπαναγιώτη για την ύλη της εφημερίδας και τις προοπτικές της που στους νέους εκδότες αποσταλμένος του Χρήστου Λαμπράκη από τον οποίο είχαν ζητήσει σχετική βοήθεια.
Μια άλλη μεγάλη προσωπικότητα που θαύμαζε ο Μαρινάκης και στο δοκίμιο είναι έκδηλος ο θαυμασμός του είναι ο Αρχηγός του Δημοκρατικού Κόμματος Εργαζόμενου Λαού, Γεώργιος Καρτάλης ο οποίος πέθανε σε ηλικία 49 ετών. Σημειώνει γι’ αυτόν τον πολιτικό ότι χωρίς υπερβολή με τον πρόωρο θάνατο του Γ. Καρτάλη η Ελλάδα έχασε την πιο μεγάλη ελπίδα της για πολιτική ηγεσία άξια της ιστορίας της. Με τον ίδιο σχεδόν τίτλο «Χαμένη Ελπίδα» στον ίδιο πολιτικό είναι αφιερωμένο και τον αμέσως επόμενο δοκίμιο.
Μετά την αναφορά στον πολιτικό Γ. Καρτάλη ο Μαρινάκης θα μνημονεύσει-αφηρωίσει έναν ακόμη μεγάλο και δυνατό άνθρωπο του πνεύματος και της δράσης τον Κορνήλιο Καστοριάδη. Το πρώτο δοκίμιο με τίτλο: “ΕΥΨΥΧΟΣ ΚΑΙ ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ” το αφιερώνει στον Καστοριάδη.
Ο Καστοριάδης υπήρξε φιλόσοφος, κοινωνιολόγος, ιστορικός μαθηματικός ψυχαναλυτής, ένας ακούραστος γεμάτος πάθος έλληνας που αγωνιζόταν για τις ιδέες του με βιβλία, άρθρα, διαλέξεις και αγώνες μέσα από ανάλογες οργανώσεις. Χαρισματικός άνθρωπος τον οποίο ο Μαρινάκης μέσα από το “ΝΕΚΥΙΑ” και τη σκιά του θανάτου ανασύρει και παρουσιάζει.
Εκτός από το πρώτο δοκίμιο ακολουθούν άλλα τέσσερα που κι αυτά είναι αφιερωμένα στον Καστοριάδη με τίτλους ΕΥΨΥΧΟΣ ΚΑΙ ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ (Β΄ Ύμνος στην Επανάσταση) ΕΥΨΥΧΟΣ ΚΑΙ ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ(Γ΄ Αυτονομία : Όραμα ή Oυτοπία) ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ (Δ΄ Μέρος εύψυχος και ελεύθερος).
Από την όλη αναφορά ο Μαρινάκης εμφανίζεται να έχει πλήρη εγκράτεια του έργου του μεγάλου νεοέλληνα φιλοσόφου και μας δίνει λεπτομέρειες αλλά κυρίως απανθίσματα και τα κυριότερα από τα πιστεύω του αλλά και τις προβλέψεις του για τη σημερινή πορεία της πολιτικής και των ιδεολογικών ρευμάτων της στη σύγχρονη πολιτική πραγματικότητα.
Ο Μαρινάκης ακολούθως δεν μπορεί παρά να ανασύρει από τη σκιά των μακάρων τη μορφή του παλιού του φίλου συναγωνιστή Επονίτη που δολοφονήθηκε άδικα από την 17 Ν Νίκο Μομφεράτο. Τον παρουσιάζει ακμαίο και γελαστό, χωρίς μνησικακίες, με μοναδικό πάθος την πίστη στη Δημοκρατία και την κοινωνική δικαιοσύνη.
Ακολουθεί στη ΝΕΚΥΙΑ η μορφή-σκιά του Κωστή Μοσκώφ με το δοκίμιο : “ΦΑΡΜΑΚΑ ΝΑΡΚΗΣ ΤΟΥ ΑΛΓΟΥΣ”. Θα ακολουθήσει το Μοσκώφ από τις φοιτητικές του σπουδές στη Θεσσαλονίκη και θα τον παρακολουθεί διαρκώς σαν ιστορικό, δοκιμιογράφο, ποιητή και δημοσιογράφο μέχρι του θανάτου του ο οποίος επήλθε σε ηλικία 59 ετών.
Στη διαδρομή αναζήτησης και ανάσυρσης των σκιών από τον Άδη ο Μαρινάκης θα ανασύρει τη μορφή ενός Παλικαριού από τα Προσφυγικά της Πάτρας, όπου στην εκεί πλατεία θα στηθεί πρόσφατα από το Δήμο της Πάτρας ο επιβλητικός ανδριάντας του. Είναι ο αγωνιστής των βουνών της Βόρειας Ηπείρου και της Εθνικής Αντίστασης Νίκος Πολυκράτης ο γνωστός σαν Καπετάν Νικήτας.
Ένα παιδί ανδρειωμένο ένα παλικάρι όπως τον χαρακτηρίζει και ο τίτλος του αφιερωμένο σ’ αυτό δοκιμίου που καταξιώθηκε στα χρόνια της αντίστασης και χάθηκε θύμα της εμφύλιας σύγκρουσης που ακολούθησε.
Σειρά στον κατάλογο των Αγίων και Μαρτύρων που ανασύρει ο Μαρινάκης από τη χώρα των σκιών, έχει ο άνθρωπος Νίκος Πολίτης ένας καταξιωμένος δημοσιογράφος συμπολίτης μας που τίμησε το επάγγελμά του με το ν’ ασκεί όπως γράφει κι ο Σεφέρης το επάγγελμα του ανθρώπου. Μια ζωή που ξεκίνησε από τη Λευκάδα έτρεξε στους δρόμους κι αγωνίστηκε από τις γραμμές της εαμικής αντίστασης και πρόσφερε όλες τις δυνάμεις του στον αγώνα με μοναδική ανταμοιβή του στο τέλος την εξορία από το κράτος των δοσίλογων και των μαυραγοριτών.
Αντιμετώπισε με σθένος την περιπέτειά του και εργάσθηκε πλουτίζοντας τη δημοσιογραφία και τα γράμματα με τα έργα του που αναφέρονται στην ιστορία της Πάτρας, τον τύπο της, τους τύπους της, τον αθλητισμό της, της προσωπικότητές της και την πνευματική και κοινωνική ζωή της.
Ακολουθεί μια σκιά που ακούει στο όνομα Νίκος Πουλατζάς ανασύρεται από τον Άδη. Εκεί πέταξε μόνος του. Ένας φιλόσοφος του καιρού μας ένας ένθεος μαρξιστής ο οποίος δέκα χρόνια πριν από την κατάρρευση του «υπαρκτού σοσιαλισμού είχε ακούσει τη μυστική βοή των πλησιαζόντων γεγονότων όπως γράφει ο Κ. Καβάφης και προτίμησε να φύγει από τη ζωή, κρατώντας τα βιβλία που είχε γράψει.
Στο μακρύ κατάλογο των πνευμάτων-σκιών σειρά έχει για το μνημόσυνο και τις ανάλογες χοές και θυσίες ο καταξιωμένος δημοσιογράφος , ιδρυτής και ψυχή της εφημερίδας «ΗΜΕΡΑ» Χρήστος Ριζόπουλος.
Την αναφορά προξένησε ομιλία φιλολογικού βραδινού εδώ στη Βιβλιοθήκη για το Ριζόπουλο από τον φίλο δημοσιογράφο και συγγραφέα Τάκη Κωσταντινόπουλο .
Στην αναφορά του ο Μαρινάκης σημειώνει αγάπησα και θαύμασα τον Χρήστο, Όσο ζω θα παραμένει η αγάπη μου και δεν θα φεύγει από τη μνήμη μου.
Το Ριζόπουλο ακολουθεί δοκίμιο-ευλαβικό μνημόσυνο στον Εμμανουήλ Ροΐδη για τα εκατό χρόνια από το θάνατό του. Διεισδυτικός ο Μαρινάκης στο δοκίμιό του θα καταφέρει να περιλάβει ολόκληρο το έργο του Ροΐδη και θα σκιαγραφήσει τη ζωή του μέχρι τα βαθιά για τότε γερατειά.
Στη συνέχεια της ΝΕΚΥΙΑ ένας νέος αυτόχειρας θα ανασυρθεί για να γίνει και αυτού ο αφηρωϊσμός. Γιατί και ο Παντελής Σφηνιάς υπήρξε ένας πετυχημένος επιχειρηματίας κι αγωνιστής της κοινωνικής και οικονομικής ζωής του τόπου .Όμως οι ανταγωνισμοί η ανευθυνότητα των εργαζομένων στα πλοία και η κατακραυγή των μέσων ενημέρωσης τον σπρώξουν από τον 6ο όροφο στο πεζοδρόμιο σε ηλικία 55 ετών.
Ο Μαρινάκης γράφει στο τέλος του δοκιμίου του για τον Σφηνιά.
«Πέταξε το θάνατο του, σαν φτυσιά εσχάτης περιφρόνησης στα μούτρα των κερδοσκόπων. Όλων αυτών που εκμεταλλευόμενοι μια τραγωδία προσπαθούν αναίσχυντα και απάνθρωπα να κερδίσουν τηλεθεατές, ακροατές, αναγνώστες, πελάτες, ψήφους, χρήμα. Δεν καταδέχθηκε να τους αφήσει, ούτε ένα σημείωμα. Λεβέντης, άντρας, κρητικός.
Ακολουθεί ένα δοκίμιο με τίτλο: ΔΥΟ ΘΑΝΑΤΟΙ. Πρόκειται για το θάνατο ενός συγγραφέα, του Κυριάκου Σιμόπουλου και του θανάτου(διαλύσεως )ενός Κόμματος των Φιλελευθέρων, ιδρυτής και πρόεδρος του οποίου υπήρξε ο Στέφανος Μάνος.
Ακολουθεί στη συνέχεια και άλλο δοκίμιο με τον ίδιο τίτλο. Όμως αυτή τη φορά έχουμε το θάνατο μιας Ηθοποιού, της Αλίκης Βουγιουκλάκης και ενός Ιερωμένου του Πατριάρχη Αλεξάνδρειας και πάσης Αφρικής Παρθένιο τον Γ΄. Σε ένα σχετικά σύντομο αλλά περιεκτικό σημείωμα-κείμενο ο Μαρινάκης κάνει τις συγκρίσεις στην συμπεριφορά τόσο των ανθρώπων του λαού όσο και των εκπροσώπων της Εκκλησίας σε σχέση με την έξοδο από τη ζωή των δύο παραπάνω ανθρώπων.
Στην επόμενη ΝΕΚΥΙΑ ο Μαρινάκης θα αφιερώσει το επόμενο δοκίμιο με τον τίτλο: ΜΝΗΜΟΣΥΝΟ σε ένα νέο ταλαντούχο και πρόωρα χαμένο (από τροχαίο) δημοσιογράφο τον Θανάση Σταματόπουλο.
Είχε ο ίδιος ο συγγραφέας σχηματίσει εικόνα για τον χαρακτήρα, την προσωπικότητα ,τα ενδιαφέροντα, την εργατικότητα την συνέπεια και την αφοσίωση που είχε στο επάγγελμα του.
Ακολουθούν δύο δοκίμια για τον Αλέξανδρο Σβώλο, Πρόεδρο της Πολιτικής Επιτροπής Εθνικής Απελευθέρωσης, βουλευτή Αθηνών και Πρόεδρο του Δημοκρατικού Κόμματος του Εργαζόμενου Λαού, όπου γίνεται ευρύτερα από τον συγγραφέα αναφορά στη ζωή και το έργο του συνολικά.
Ο επόμενος ήρωας -Άγιος των γραμμάτων μας είναι ο Γιώργος Θεοτοκάς, ένας ελεύθερος άνθρωπος όπως αναφέρει στον υπότιτλο του δοκιμίου. Δεν είναι ποτέ αποξενωμένος διανοούμενος, ο Θεοτοκάς, γράφει ο Μαρινάκης που ζεί στο σπουδαστήριό του, μακριά από τα μεγάλα προβλήματα. Πάντοτε παρακολουθεί και παρεμβαίνει. Κατατάσσεται εθελοντής και πολεμάει στην Αλβανία το 1940-41.Στα χρόνια της κατοχής και αμέσως μετά δίνει το παρόν. Ήταν η εποχή που δημοσίευσε το γνωστό δοκίμιο για τον Μακρυγιάννη και που θέλοντας να ξεφύγει από το ζόφο της δουλείας έγραψε κυρίως θέατρο. Το Γενάρη του 1942 σε συνεργασία με τους Λ.Ακρίτα. Μ.Αυγέρη Κ.Θ.Δημαρά και Άγγελο Σικιελιανό ο Γ.Θεοτοκάς εξέδωσε μια παράνομη εφημερίδα την ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ. Αυτή η υπέροχη εφημερίδα που μετά την απελευθέρωση με διευθυντή τον αξέχαστο Πάνο Κόκκα και μέντορες τον μεγάλο Γεώργιο Καρτάλη και τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη άφησε εποχή και νοσταλγικές μνήμες.
Στον κατάλογο των αιωνίων σκιών έχει σειρά ο Μίλοβαν Τζίλας ο οποίος όπως αναφέρεει ο Μαρινάκης πέρασε από των κόσμο αυτό για να βρει τους άλλους μεγάλους προφήτες της ελευθερίας του αιώνα μας, τον Αρθρουρ Καίσλερ, τον Τζωρτζ Οργουελ, τον Αλμπέρ Καμύ και τον Αντρέ Μαλρώ.
Πίστεψε στην κοινωνική δικαιοσύνη, στρατεύθηκε και πολέμησε στην πρώτη γραμμή και που ανακάλυψε όμως πως χωρίς ελευθερία ,όχι μόνο κοινωνική δικαιοσύνη δεν πετυχαίνεις αλλά γεννάς απαίσια και απάνθρωπα τυραννικά καθεστώτα.
Είχε το θάρρος και την εντιμότητα αυτός ο Μαυροβούνιος ιδεολόγος του Κομμουνιστικού Κόμματος της Γιουγκοσλαβίας με τα υπέροχα βιβλία του και την πολιτική του δραστηριότητα να ξυπνήσει συνειδήσεις, να γκρεμίσει μύθους, να ξεσκεπάσουν πραγματικότητες και να δείξουν το σωστό δρόμο.
Στάθηκε, σημειώνει ο συγγραφέας, ο πιο πικραμένος ο πιο αδάμαστος κι αυτός που πλήρωσε πανάκριβα το θάρρος και την εντιμότητά του.
Συνεχίζει τη ΝΕΚΥΙΑ των σκιών με τον άλλο παρτιζάνο της Ελληνικής Αντίστασης τον Ανδρέα Τζίμα τον γνωστό με το ανταρτώνυμο Βασίλης Σαμαρινιώτης. Αποτελούσε το δίδυμο μαζί με τον Κώστα Καραγιώργη από την Ηγεσία του ΚΚΕ που ξεχώριζαν κατά τον Αλέξανδρο Σβώλο για την μόρφωσή τους, το ταλέντο τους και την ικανότητά τους.Είναι πιά γνωστή βέβαια η τραγική μοίρα και των δύο ,ο ένας στο Ψυχιατρείο και ο άλλος σε φυλακή της Ρουμανίας.
Δίνει με πλήρη στοιχεία την διαδρομή της αγωνιστικής του συμπεριφοράς κατά την διάρκεια της Εθνικής Αντίστασης.Υπήρξε άνθρωπος με ελεύθερο πνεύμα γι΄αυτή του την επιλογή απομονώθηκε από τους ιεροφάντες του σταλινισμού,τον έκλεισαν στο Ψυχιατρείο της Βουδαπέστης και πέθανε πικραμένος στην Πράγα το 1972.
Ακολουθεί στη σειρά των σκιών ο ηγέτης του ΚΚΕ Νίκος Ζαχαριάδης.
Χαρισματικός, ακούραστος, θαρραλέος, άκαμπτος ζεστός και συμπαθέστατος ως άτομο πέρασε στις αρχές της ηγετικής του σταδιοδρομίας πάνω από 4 χρόνια έγκλειστος στην απομόνωση των φυλακών Κερκύρας της δικτατορίας Μεταξά. Στις 30-10-1940 κήρυξε με επιστολή του συστράτευση όλων των Ελλήνων για την απόκρουση της Ιταλικής φασιστικής εισβολής.
Η επιστολή αυτή κατά τον συγγραφέα υπήρξε προανάκρουσμα της ίδρυσης ύστερα από ένα χρόνο του Ε.Α.Μ. Σημειώνει για την θητεία του στο Νταχάου και τη συνέχεια της δράσης του τόσο στην αντίσταση όσο και στον εμφύλιο. Υπήρξε ο άνθρωπος που επεχείρησε να ανατρέψει όσα είχαν αποφασίσει η μεγάλοι της εποχής.
Υπήρξε θύτης και θύμα με αποτέλεσμα να φύγει από τη ζωή ως αυτόχειρας σε ξένο τόπο.
Στη χωρία των αγίων και ηρώων του πνεύματος και των κοινωνικών αγώνων έχει σειρά στη ΝΕΚΥΙΑ η Λιλή Ζωγράφου η ΣΚΕΛΔΙΤΙΣΣΑ όπως χαρακτηριστικά σημειώνει στον τίτλο του δοκιμίου του ο Μαρινάκης.Υπήρξε οργανωμένη όπως και ο συγγραφέας στο Σοσιαλιστικό Κόμμα Ένωση Λαϊκής Δημοκρατίας, κόμμα που προήλθε από την συγχώνευση του Σοσιαλιστικού Κόμματος με αρχηγό το Χρήστο Χωμενίδη τον οποίο κρέμασαν οι Γερμανοί στα Ψηλαλώνια. Δημοσιογράφος και συγγραφέας με τεράστιο Λογοτεχνικό έργο.


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου