ΟΜΙΛΙΑ ΛΕΩΝΙΔΑ ΚΑΡΝΑΡΟΥ ΣΤΗ ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΠΑΤΡΩΝ ΣΤΙΣ 15/12/2016

ΟΜΙΛΙΑ ΛΕΩΝΙΔΑ ΚΑΡΝΑΡΟΥ ΣΤΗ ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΠΑΤΡΩΝ ΣΤΙΣ 15/12/2016

«ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΛΟΓΟΤΕΧΝΩΝ Ν. Δ. ΕΛΛΑΔΟΣ.

35 ΧΡΟΝΙΑ (1979 – 2015) ΖΩΗΣ ΚΑΙ ΔΡΑΣΗΣ»

Κυρίες και Κύριοι,

Στα πλαίσια των Φιλολογικών Βραδινών, σ’ αυτήν εδώ την φιλόξενη αίθουσα, έχουν παρουσιαστεί πολλά βιβλία διαφόρων συγγραφέων. Σήμερα όμως παρουσιάζουμε μια ξεχωριστή έκδοση που αναφέρεται στα πρώτα 35 χρόνια ζωής και δράσης της Εταιρείας Λογοτεχνών Ν.Δ. Ελλάδος. Είναι ένας εκτενής απολογισμός των πεπραγμένων όπου μέσα από τις σελίδες του βιβλίου ζωντανεύουν αγαπημένα πρόσωπα που έταξαν ως σκοπό της ζωής τους να υπηρετήσουν τον πολιτισμό, από όποιο μετερίζι μπορούσε ο καθένας τους. Στα 35 αυτά χρόνια κάτω από τη σκέπη της Εταιρείας μας παρουσιάστηκαν θέματα αρχαιολογικού ενδιαφέροντος, ιστορικά, λαογραφικά, ποίησης, λογοτεχνίας και πολλά άλλα που άνοιξαν νέους ορίζοντες και γνωρίσαμε δεκάδες πνευματικούς δημιουργούς που με τον έναν ή τον άλλον τρόπο βοήθησαν αυτήν την πόλη να αναπτυχθεί και να προοδεύσει.

Το 1999 το τότε Διοικητικό Συμβούλιο της Εταιρείας μας υπό την Προεδρία του αγαπητού και δραστήριου κ. Λεωνίδα Μαργαρίτη είχε μια καλή ιδέα: Να καταγράψει την ιστορία των πρώτων 20 χρόνων της Εταιρείας Λογοτεχνών Ν.Δ. Ελλάδος, αφού έτσι θα διασώζονταν οι δραστηριότητές της και η μνήμη της από τον αδηφάγο χρόνο. Μια τέτοια καταγραφή των δράσεων ενός πνευματικού σωματείου δεν έχει ιστορικό προηγούμενο στην Πάτρα. Μια μικρή ιστορική αναδρομή το αποδεικνύει:

Το 1869 ο Αχαϊκός Σύλλογος ίδρυσε τη «Σχολή Λαού Πατρών», ένα λαϊκό Πανεπιστήμιο ιδιαιτέρως χρήσιμο και αποδοτικό την εποχή εκείνη για την επιμόρφωση του λαού. Μεταξύ των Εφόρων της Σχολής ήταν κατά διαστήματα ο ιστορικός των Πατρών Στέφανος Θωμόπουλος, ο Ιωάννης Διακίδης, ο οποίος το 1958 δώρισε το ισόγειο του κτηρίου όπου μέχρι σήμερα λειτουργεί η Σχολή με την επωνυμία «Διακίδειος Σχολή Λαού» και πολλοί άλλοι. Την ακατάγραφη μακραίωνη ιστορία τριών αιώνων της Διακιδείου, ποιος σήμερα τη γνωρίζει;

Το 1916 ιδρύθηκε και δραστηριοποιήθηκε στην Πάτρα η «Ακαδημία Γραμμάτων και Τεχνών» που συγκέντρωσε όλο το λογοτεχνικό δυναμικό της πόλης μας και είχε πλούσια δράση αφού λειτούργησε δραματική σχολή καθώς και τμήματα μουσικής και ζωγραφικής. Εξέδωσε μάλιστα το 1918 το «Ακαδημαϊκό Ημερολόγιον των Πατρών». Τι άλλο γνωρίζουμε και γι’ αυτή την σπουδαία κίνηση;

Μετά τη Μικρασιατική καταστροφή, το 1922, συστάθηκε η «Φιλολογική Συντροφιά» όπου το μόνο που γνωρίζουμε για τη δράση της είναι οι λίγες γραμμές που φιλοξενεί στο Ιστορικό Λεξικό του ο πρώτος Πρόεδρος της Εταιρείας μας, ο αείμνηστος Κώστας Τριανταφύλλου και είναι ότι: «Η Φιλολογική Συντροφιά ζήτησε την αίθουσα της Δημοτικής Βιβλιοθήκης για τις δραστηριότητές της και ότι το αίτημά της απορρίφθηκε». Πέραν αυτού, τίποτε άλλο.

Το 1931 έχουμε την ίδρυση της «Εταιρείας Φίλων του Βιβλίου» με διοργάνωση ομιλιών σε σχολεία, εκθέσεις βιβλίου, ετήσιους διαγω-νισμούς εκθέσεων μεταξύ των αποφοιτούντων μαθητών των Πατρών. Και η ιστορία αυτού του σωματείου χάθηκε στο διάβα του χρόνου.

Το ίδιο έτος, το 1931, ιδρύθηκε ο «Μορφωτικός Σύλλογος Ελληνίδων Κυριών Πατρών», ένα δυναμικό σωματείο που υφίσταται μέχρι σήμερα και το οποίο για τις πολύχρονες δραστηριότητές του έχει βραβευθεί από την Ακαδημία Αθηνών, το Υπουργείο Υγείας, το Δήμο Πατρέων και άλλους φορείς. Μόλις αυτά τα λίγα γενικά στοιχεία είναι γνωστά στο ευρύ κοινό για τον Μορφωτικό Σύλλογο Κυριών.

Τέλος, ο αείμνηστος Κώστας Τριανταφύλλου στο Λεξικό του αναφέρει επιγραμματικά ότι έδρασαν στην Πάτρα και τα παρακάτω λογοτεχνικά-φιλολογικά σωματεία: Ο «Κάδμος» (το 1877), η «Φιλοδραματική Εταιρεία» (το 1905), «Οι Φίλοι της Διανοήσεως» (το 1932), ο «Όμιλος Λαϊκών Αναγνωστηρίων» (το 1945), το «Παράρτημα του Συνδέσμου Ελλήνων Λογοτεχνών» (το 1954), ο «Αχαιός» (το 1965) και το 1979 η «Εταιρεία Λογοτεχνών Ν.Δ. Ελλάδος». Πέραν αυτής της αναφοράς του, δεν γράφει κάτι περισσότερο.

Ίσως να σας κούρασα με τη μικρή αυτή ιστορική αναδρομή αλλά έγινε για δύο λόγους: Αφενός για να δείξω ότι λογοτεχνικές κινήσεις έχουν γίνει πολλές στην πόλη μας καθ’ όλη τη διάρκεια του νεώτερου ελεύθερου βίου της και αφ’ ετέρου για να φανεί ότι το αποτύπωμα που άφησαν πίσω τους τα λογοτεχνικά αυτά σωματεία έχει σήμερα ξεχαστεί, μόνο και μόνο γιατί κανένας δεν κάθισε να γράψει την ιστορία τους. Μοναδική εξαίρεση η Δημοτική μας Βιβλιοθήκη, αυτός ο φάρος πολιτισμού της πόλης μας, που το 2010 ο εκ των σημερινών ομιλητών, ο αγαπητός κ. Χρήστος Μούλιας, εξέδωσε το «Χρονικό της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Πατρών 1910-2010».

Αυτήν την παράλειψη των άλλων λογοτεχνικών σωματείων θέλησε να ξεπεράσει η Εταιρεία Λογοτεχνών Ν. Δ. Ελλάδος και ανέθεσε το 1999 σε δύο μέλη της, στον Σταύρο Ιντζεγιάννη και στη Σοφία Κλήμη-Παναγιωτοπούλου να ξεσκονίσουν τα αρχεία της Εταιρείας και να γράψουν, ο μεν πρώτος τη δράση της τη δεκαετία 1979-1989 και η δεύτερη για τη δεκαετία 1990-1999.

Όμως, «άλλαι μεν βουλαί ανθρώπων άλλα δε θεός κελεύει». Η πεζογράφος, δοκιμιογράφος και κριτικός, αείμνηστη Σοφία Κλήμη-Παναγιωτοπούλου, χτυπήθηκε από τον καρκίνο και μετά από μάχη με την ύπουλη αρρώστια, νικήθηκε το Σεπτέμβριο του 2001. Η εργασία των δύο άξιων λογοτεχνών, αν και είχε σχεδόν ολοκληρωθεί, έμεινε έκτοτε κλειδωμένη στο συρτάρι του Προέδρου μας, του κ. Λεωνίδα Μαργαρίτη, μέχρι και πριν μια διετία περίπου, οπότε και θέλησε να την εκδώσει.

Όμως τότε προέκυψε ένα νέο πρόβλημα: Να εκδοθεί η Ιστορία της Εταιρείας των πρώτων 20 χρόνων, τη στιγμή που η Εταιρεία βάδιζε να κλείσει μια 35ετία ζωής και δράσης; Και ειδικά όταν τα τελευταία χρόνια έλαβαν χώρα γεγονότα μιας μαχητικής και ζωντανής Εταιρείας που αγωνίστηκε ανυποχώρητα για το αυτονόητο, την κατοχύρωση του χώρου έκφρασή της όπου θα πραγματοποιούσε τα Λογοτεχνικά Βραδινά της;

Η 3^η δεκαετία 2000-2009 καθώς και η εξαετία 2010-2015 ανατέθηκε στον ομιλούντα να τη γράψει, ο οποίος για είναι ειλικρινής και για να απονείμει τα του Καίσαρος, οφείλει να ομολογήσει ότι έλαβε απλόχερη τη βοήθεια στη συγκέντρωση του υλικού από τον κ. Λεωνίδα Μαργαρίτη. Ιδιαίτερη προσπάθεια έγινε και για την πλαισίωση των κειμένων με φωτογραφικό υλικό, αφού μια εικόνα ίσον χίλιες λέξεις. Θελήσαμε να βάλουμε φωτογραφίες παλαιών και νέων μελών της Εταιρείας μας, όπου και εδώ πάλι η βοήθεια του κ. Μαργαρίτη ήταν καταλυτική, αφού από το μοναδικό και πλούσιο αρχείο που είχε κρατήσει όλα αυτά τα χρόνια, μας έδωσε έναν ατίμητο θησαυρό, που σήμερα με την έκδοση του βιβλίου προσφέρεται σε όλους μας. Οι 162 φωτογραφίες που κοσμούν τις σελίδες του θα μας θυμίζουν πολλούς από τους παλαιούς και τους νέους λογοτέχνες – μέλη της Εταιρείας μας, που πρόσφεραν τον πνευματικό οβολό τους απλόχερα στους συμπατριώτες τους.

Θεωρώ σημαντική την έκδοση του βιβλίου γιατί με την καταγραφή όλων των ομιλιών που έγιναν στα πλαίσια των Φιλολογικών Βραδινών, της παρουσίασης των εκδόσεων της Εταιρείας μας, των λογοτεχνικών διαγωνισμών και του πλούσιου φωτογραφικού υλικού, φαίνεται ανάγλυφα η δυναμική της Εταιρείας Λογοτεχνών Ν.Δ. Ελλάδος που κάλυψε ένα μεγάλο κενό της Πάτρας, ένωσε, στέγασε και ανάδειξε πολλούς από τους πνευματικούς ανθρώπους της πόλης, του νομού και της ευρύτερης περιοχής και πρόσφερε μέσα από τις δραστηριότητές της γνώση, ψυχαγωγία και δημιουργικότητα στους ακροατές της, συμβάλλοντας με τις μικρές δυνάμεις της στην ανύψωση του πολιτισμού.

Δεν θα κάνω εδώ ανάλυση του περιεχομένου των 198 σελίδων του βιβλίου. Το αφήνω στον αναγνώστη και είμαι σίγουρος ότι θα το ξεφυλλίσει, θα το διαβάσει με ευχαρίστηση, ενώ πολύ θα τον βοηθήσει το αλφαβητικό ευρετήριο των προσώπων στον εντοπισμό των συγγραφέων-ομιλητών που τον ενδιαφέρουν. Θα μείνω μόνον στο ότι η Εταιρεία Λογοτεχνών Ν.Δ. Ελλάδος είναι ένα από τα ελάχιστα δημοκρατικά σωματεία της χώρας μας που δεν αποκλείει κανέναν λογοτέχνη να γραφτεί ως μέλος της, ούτε για τις ιδέες του, ούτε για τα πολιτικά του πιστεύω.

Κλείνοντας, θα ήθελα να ευχαριστήσω:

·        το μέλος της Εταιρείας μας, την λογοτέχνιδα κα Αμαλία Κουσαδιανού, που με τη χορηγία της βοήθησε να βγει στο φως το βιβλίο μας,

·        τη Δημοτική Βιβλιοθήκη που μας παρέχει τη φιλόξενη αίθουσά της και ιδιαίτερα τον Βιβλιοθηκονόμο, τον κ. Αργύρη Μιχαλόπουλο, που στέκεται ακοίμητος φρουρός και πάντοτε με ευγένεια μας καλωσορίζει

·        και τέλος τον Πρόεδρό μας, τον κ. Λεωνίδα Μαργαρίτη για την όλη βοήθεια που μου παρείχε στην ολοκλήρωση του έργου, αλλά και για τις άοκνες και συνεχείς προσπάθειές του να κρατήσει ζωντανή την Εταιρεία μας.

Εύχομαι στους παρευρισκομένους να είσθε καλά και όλοι μαζί, σ’ αυτή εδώ την αγαπημένη πνευματική γωνιά, να γιορτάσουμε σε 14 χρόνια το «Χρυσό Ιωβηλαίο», δηλ. τα 50 χρόνια της Εταιρεία μας.

Σας Ευχαριστώ.