ΚΡΙΤΙΚΗ ΘΕΑΤΡΟΥ ΜΑΝΩΛΗ ΠΡΑΤΣΙΚΑ

ΚΡΙΤΙΚΗ ΘΕΑΤΡΟΥ

                                                                                         

ΘΕΑΤΡΟ:   «ΑΠΟΛΛΩΝ»  -ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. ΠΑΤΡΩΝ

ΕΡΓΟ :«ΜΟΝΟΣ ΜΕ ΤΟΝ ΑΜΛΕΤ»

Γράφει ο Μανώλης Πράτσικας.

Ο παλιός εκείνος συγγραφέας  Χειμωνάς ήταν μια ιδιαιτερότητα στη Λογοτεχνία. Κυρίως έδενε με μια προσωπική και αυτοδύναμη εννοιολογία την άναρχη αναζήτηση σ’ ένα πρωτοποριακής αισθαντικότητας κείμενο  «ΚΤΙΣΤΕΣ»  σε θέατρο Βουτσινά.

Κατά συνέπεια και ως μεταφραστής στέκεται στο ίδιο και στο όμοιο.

             Αυτό το ΕΓΩ και το ΕΣΥ στην προκειμένη παράσταση είναι ένας κάποιος ψεύτικος Σαίξπηρ.

Η Μοίρα και εδώ ο Αγγλικανισμός  και η παραδοσιακή κακότητα της εποχής είναι για το Χειμωνά προσωπική υπόθεση λογοτεχνικού, αρνητικού όμως οίστρου.

Αποτέλεσμα η εξαφάνιση του Σαιξπηρικού ύφους  και η αλλαγή της εσωτερικής θεώρησης στη έκφραση αλλά και στην σκηνοθετική φόρμα.

Έτσι η παράσταση παρά το μόχθο της, αληθώς επιβεβαιώνεται εκ νέου.

Χειμωνιάτικες αναζητήσεις. Και η Χιροσίμα  και το Μαρινέπαρ στον Κινηματογράφο ασχολήθηκαν και πέρασαν το ΕΓΩ και το ΕΣΥ.

Όμως το θεατρικό εύρημα ήταν η συνδιαλλαγή με το χρόνο και την έστω ολιγόστιγμη μετάβαση λεκτικά από το ένα στο άλλο.

Αυτή  είναι η φιλοσοφία του έργου και την οποία απέρριψε ως συνήθως το κείμενο του Χειμωνά και το παραμέρισμα ως σκηνοθέτηση.

Όσον αφορά τα μουσικά, ίσως εδώ και να δεχόμαστε τη λαϊκή θεατρολογία του Βίλαρ των Παρισίων.

Όμως παραδέχομαι τον προσπάθεια και την υπευθυνότητα του Χειλάκη.  Όμως οι Έλληνες ηθοποιοί βρίσκονται εκτός των τειχών όταν θεατρολογικά ασχολούνται με το Αγγλικό θεατρικό έργο.

Ο Χειλάκης δεν είχε ευκρίνεια ύψους και ήχου στην αλληλεξάρτηση των ρόλων από τον ένα στον άλλο. Σε πολλά σημεία ήταν ένας άκαμπτος αφηγούμενος. Μόνο στην Οφηλία άλλαξε στάση και φωνή.

            Στο Ξαιξπηρικό σκηνοθετικό π.χ. ρούχα, εκείνο που προκάλεσε μερική καλλιτεχνική έκρηξη ήταν η παράσταση τού ΄Ορσον Ουέλς  στη Νέα Υόρκη πιθανώς το 1938-39.

Ο ΄Αμλετ του Χειλάκη μας θύμισε άνισα  τον Λ. Ολίβιε τον Χάουρντ και το  «Οι νύχτες της Οργής» του Σαλακρού  στο θέατρο.

Ειδικότερα σημειώνω ότι η μετάφραση του Χειμωνά ως ένας φιλοσοφικός εμβολιασμός ,ψυχανάλυση  του ΕΓΩ συν ΕΣΥ. ΕΓΩ μείον ΕΣΥ καθώς και η σκηνοθετική οδηγία δεν επέτρεψαν στο Χειλάκη να πλησιάσει τα μεγέθη της γνωριμίας με το Σαίξπηρ.

Και με την ευκαιρία αναμημνίσκομαι ευσεβώς τις απλές και καθαρές μεταφράσεις του Βασίλη Ρώτα.

Το σκηνικό εύρημα με το μακιγιάζ, την παρατεταμένη σιωπή και τον καθρέπτη μας, παραπέμπει ευλόγως στην όμοια ,την παρατεταμένη και την  σχεδόν ίδια σκηνή από το έργο ΑΜΠΙΓΕΡ του Ρ. Χαρτούντ.

Σχετικά με ένα και κάποιο Σαίξπηρ αναφέρω ότι επικαλούμαι τον διαλογισμό. Διάλογος –λόγος του Β. Ρώτα όταν στο κάποτε του ανόητου εκείνου Δεκέμβρη 1944 μίλησε σε μια συγκέντρωση στο ΠΑΛΛΑΣ  του Παγκρατίου και όπου σατίρισε θεατρολογικά τις πολιτικοκοινωνικές αξιώσεις του Σκόμπι.

Τον άκουσα –Ήμουν  κι εγώ εκεί.