Ο Παλαιών Πατρών Γερμανός, ο Γαλιλαίος και ο Σάντα

Αν ο Άγιος Βασίλειος, ο ασκητικός και ελληνομαθής επίσκοπος, κοντός, μελαχρινός και εγκαταλείψας τον μάταιο τούτο κόσμο στα 49 χρόνια του, δεν μοιάζει στον κοκκινοντυμένο, προγάστορα, λευκογένη γέροντα που κοπανάει μιά κουδούνα φωνάζοντας χο-χο-χο καθώς ξεφυτρώνει από μιά διαφήμιση της Coca-Cola του μεσοπολέμου, τόσο το χειρότερο γιά τον Άγιο Βασίλη. Ουδείς θα τον αναγνωρίζει έτσι και μας επισκεφθεί.
Αν ο Ήλιος αποτελεί το κέντρο του πλανητικού μας συστήματος, αναγκάζοντας τη γη να περιστρέφεται γύρω του, τότε τόσο το χειρότερο γιά τον Γαλιλαίο. Υπάρχει και η πυρά.
Θυμάστε το επιχείρημα της Ιεράς Εξέτασης εναντίον του Γαλιλαίου; Εάν η Γη κινείται και ο ήλιος είναι ακίνητος θα έλεγε η Παλαιά Διαθήκη, "στήτω ο ήλιος κατά Γαβαών και η σελήνη κατά φάραγγα Αιλών, και έστην ο ήλιος και η σελήνη εν στάσει"; Άρα, ο ήλιος κινείται...
Θαυμάστε επιχείρημα -εκστομισθέν εν πλήρη σοβαρότητι- εναντίον του σχετικού πονήματος του Βασιλείου Λάζαρη και του Πανεπιστημίου Πατρών. "Εάν ο Π.Π. Γερμανός δεν είχε σηκώσει το λάβαρο, θα είχαμε το άγαλμα του στα Ψηλά Αλώνια να κρατά το λάβαρο"; Όπερ έδει δείξαι.
Το αστείο είναι ότι όλοι οι τιμητές του Βασίλη Λάζαρη και του επίμαχου αποσπάσματος του βιβλίου, δεν χρησιμοποιούν ούτε ΜΙΑ ιστορική πηγή γιά υπεράσπιση των ισχυρισμών τους και της επίθεσής τους. Χρησιμοποιούν τραγουδάκια, ανδριάντες, μύθους και θρύλους, πίνακες ζωγραφικής, ανακοινώσεις των Δ.Σ. Καλαβρυτινών σωματείων και επιχειρήματα Ιεράς Εξέτασης, επισείοντάς τα σαν απόλυτα ιστορικά ντοκουμέντα. Πλην ενός, θα πρέπει να σημειώσουμε. Του φίλτατου κ. Χρήστου Μούλια, ο οποίος με ένα και μόνον έγγραφο-ντοκουμέντο, μπερδεύει περισσότερο τα πράγματα.
Τι ήταν τελικά το λάβαρο; Λευκή σημαία με γαλάζιο σταυρό (η σημαία της Φινλανδίας δηλ.), που απεικονίζεται στον πίνακα του Βρυζάκη; Το παραπέτασμα της ωραίας πύλης του ναού της Αγίας Λαύρας που επιμένει ο θρύλος; Κεντητό λάβαρο με απεικόνιση της Κοίμησης της Θεοτόκου, που αναφέρεται αλλού; Η κόκκινη σημαία με τον μαύρο σταυρό του Ανδρέα Λόντου που βρίσκεται στο Εθνικό Ιστορικό Μουσείο; Η κομμάτι από το ράσο του Γερμανού σε συνδυασμό με την φουστανέλα του Ζαΐμη όπως δημοσιεύθηκε πρόσφατα και μας τρέλανε όλους;
Αρμοδιότερος όλων να απαντήσει είναι πιστεύω ο ίδιος ο Π.Π. Γερμανός. Θα πρότεινα να ακολουθήσουμε αυτή την αξιόπιστη πηγή και ξεφυλλίζοντας τα "Απομνημονεύματα" του να έχουμε μιά -κατά το μάλλον ή ήττον- αρμόδια περιγραφή των γεγονότων.
Γράφει λοιπόν ο Παλαιών Πατρών (Παλαιών Πατρών Γερμανού: Απομνημονεύματα, εκδ. Βεργίνα 1996, σελ.21): "Οι πρόκριτοι λοιπόν της Πελοποννήσου βλέποντες, ότι το πράγμα κακώς έμελλε ν' αποβή, επειδή άλλοι μεν εξ αυτών εκινούντο εις την υπόθεσιν απερισκέπτως, άλλοι δε εναντιούντο εις εν τοιούτον κίνημα, απεφάσισαν να γίνη μία συνέλευσις εκ τινων μελών της Αδελφότητος δια να συσκεφθώσι καλώς περί του πρακτέου...". Και παρακάτω: "Συσκεφθέντες λοιπόν μετ' επιστασίας και ιδόντες ότι το πλείστον μέρος της Ελλάδος μήτε ιδέαν περί τοιούτου πράγματος είχε, και ότι το να επιχειρισθή μόνη και πρώτη η Πελοπόννησος είναι μωρία, ενέκριναν άπαντες εκ συμφώνου τον καιρόν ουχ αρμόδιον..." (ό.π. σελ.22)
Αυτά ως προς την θέση του Π.Π. και των προκρίτων γιά την Επανάσταση στην περίφημη σύναξη της Βοστίτζας, όπου ως γνωστόν ο Π.Π. απεκάλεσε τον διαπρύσιο κήρυκα της Επανάστασης, αρχιμανδρίτη Γρηγόριο Δικαίο, τον επιλεγόμενον Παπαφλέσσα "απατεώνα, άρπαγα και εξωλέστατον".
Ακολουθεί η υποψία της Τουρκικής Διοίκησης και η πρόσκληση των προκρίτων στην Τρίπολη. Ας ακολουθήσουμε την αφήγηση του Π.Π. Γερμανού. "Την δεκάτην Μαρτίου μετέβησαν (οι πρόκριτοι και ο Π.Π.), εις το μοναστήριον της Αγίας Λαύρας. Εκεί συσκεφθέντες απεφάσισαν να μην δώσουν αιτία τινά, αλλά να μείνωσι παραμερισμένοι..." (ό.π. σελ.24). Τρεις μέρες μετά: "...συσκεφθέντες απεφάσισαν να μην δώσουν αιτία τινά, αλλά ως πεφοβισμένοι να παραμερίσωσιν εις ασφαλή μέρη, όθεν μερισθέντες ανεχώρησαν εκ της Λαύρας, ο μεν Π.Π., ο Κερνίκης και Ανδρέας Ζαΐμης δια τα Νεζερά, ο δε Ασημάκης Ζαΐμης και Φωτήλας δια την Κερπινήν, ο δε Σωτήριος Χαραλάμπης και Σωτήριος Θεοχαρόπουλος δια Ζαρούχλαν". (ό.π. σελ.25, υπογράμμιση δική μου).
Κι όσο κι αν το Δημοτικό τραγούδι (που ξέχασε ο κ. Πόλκας ν'αναφέρει) λέει:
"Στη μέση στα Καλάβρυτα στον πλάταν' αποκάτου
τρεις γέροντες καθόσαντε και τρεις καπεταναίοι
Ζαΐμης και Πετιμεζάς κι ο γέρο-Χαραλάμπης..."
αυτοί όχι μόνον δεν καθόσαντε, αλλά είχαν σκορπίσει "σαν του κούκου τα πουλιά", ο ένας στα Νεζερά, ο άλλος στην Κερπινή κι ο άλλος στη Ζαρούχλα. Τώρα, πως ηρωικά ξέσκισε το ράσο του ο Γερμανός και ξεσκίζοντας τη φουστανέλα του Ζαΐμη, έφτιαξε και σήκωσε λάβαρο στην Αγία Λαύρα 2 ή 3 μέρες ΜΕΤΑ τα γεγονότα στο Αίγιο, την Πάτρα και τα Καλάβρυτα, αυτό κανείς δεν κάνει τον κόπο να μας το εξηγήσει. Όπως και την εμφάνιση αυτής της άποψης 60 χρόνια μετά την επανάσταση.
Όσο για το περίφημο λάβαρο της Αγίας Λαύρας... "Παχυλόν ψεύδος" γράφει ο Φιλήμων, "παράδοσιν ποιητικήν" το αποκαλεί ο Μίλλερ, "ψευδής είναι η επικρατούσα αυτή ιδέα" υποστηρίζει ο Τρικούπης, "αυτό δεν είναι σωστόν" επιμένει ο Φίνλεϊ, "πιθανόν να χρησιμοποιήθηκε κατά την πολιορκίαν των Καλαβρύτων" καταλήγει ο Διον. Κόκκινος. Τέλος, οι «ανιστόρητοι και αγράμματοι» συγγραφείς της "Ιστορίας του Ελληνικού Έθνους", μεταξύ των οποίων οι: Κωνσταντίνος Τσάτσος, Ιωάννης Θεοδωρακόπουλος, Ανδρέας Ξυγγόπουλος, άπαντες ακαδημαϊκοί και Κων/νος Βακαλόπουλος, Αλεξ. Δεσποτόπουλος, Βασίλειος Σφυρόερας και λοιποί ιστορικοί καθηγητές Πανεπιστημίων, προφανώς απατηθέντες από τον κ. Βασ. Λάζαρη τολμούν να διαφωνούν με τον "Σύλλογο των εν Πάτραις Καλαβρυτινών", τον Σεβασμιώτατο Καλαβρύτων και Αιγιαλείας και ενίους των Πατρινών δημοσιογράφων αναφέροντες:
"Ούτε στις 25 Μαρτίου αλλά ούτε και στις 21 που έγινε η πρώτη πολεμική επιχείρηση βρισκόταν κανείς στην Αγία Λαύρα. Ειδικότερα ο Π.Π. Γερμανός έμεινε στα Νεζερά ως την ημέρα των Τουρκικών προκλήσεων στην Πάτρα (23 Μαρτίου)". (Ιστορία του Ελληνικού Έθνους. Εκδοτική Αθηνών, τομ.ΙΒ, σελ.83).
Ας μην ανησυχούν όμως και ας μην έχουν απορίες οι ερωτώντες "και τώρα; τι θα το κάνουμε το άγαλμα"; Απλά θα μείνει στη θέση του. Γιατί ουδείς ιστορικός αρνείται π.χ. ότι ο Π.Π. Γερμανός συμμετείχε στην δοξολογία της πλ. Αγίου Γεωργίου, όπου σήκωσε κάποιο λάβαρο. Ας μην ανησυχούν και οι συμπατριώτες μου Καλαβρυτινοί. Ο τουρισμός στην Αγία Λαύρα δεν πρόκειται να μειωθεί. Ούτε τα τραγούδια θα καταργηθούν.
Εξ άλλου τις γιορτινές τούτες μέρες, στις κεντρικές πλατείες σ' όλες τις πόλεις, τους προγάστορες κοκκινοντυμένους "Σάντα" συναντάς, με το άσπρο γένι και την κουδούνα κι ας τους λένε οι πιτσιρικάδες Αη Βασίληδες. Εμείς μπορεί να το ξέρουμε ότι δεν είναι, παρασυρόμαστε όμως, μπαίνουμε και μείς στο παιχνίδι και λέμε, "δες τον Αη Βασίλη!".
Αλέξης Γκλαβάς
20/12/1997

(Εστάλη ως επιστολή στην εφημ. «Πελοπόννησος» όταν η εν λόγω εφημερίδα «άνοιξε» τον διάλογο σε σχέση με το πόνημα του ιστορικού Βασίλη Λάζαρη που εξεδόθη από το Πανεπιστήμιο Πατρών το 1996. Ουδέποτε δημοσιεύθηκε. Φαίνεται ο «διάλογος» ήταν μεταξύ συμφωνούντων).

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου