Τον τελευταίο καιρό πολύς θόρυβος έγινε σχετικά με το μάθημα των θρησκευτικών μετά την αποστολή των Εγκυκλίων με αριθ.πρωτ.91109/Γ2/10-7-08 και 104071/Γ2 4-8-2008.
Η πρώτη όριζε ότι το μάθημα των Θρησκευτικών είναι για όλους τους μαθητές πλέον προαιρετικό, έτσι τουλάχιστον ερμηνεύθηκε .
Με την δεύτερη εγκύκλιο ορίζεται ότι το μάθημα των θρησκευτικών διδάσκεται σε όλες τις σχολικές μονάδες της Εκπαίδευσης σύμφωνα με τα επίσημα υποχρεωτικά αναλυτικά ωρολόγια προγράμματα. Πράγμα που σημαίνει ότι η πρώτη δεν επηρεάσθηκε από τη δεύτερη.
Αυτές οι εγκύκλιοι του Υπουργείου Εθνικής Παιδείας που καλείται και Θρησκευμάτων έσπειραν ανησυχία στους κόλπους της Εκκλησίας.
Ακολούθησαν διαμαρτυρίες ,διαβήματα και συζητήσεις πάνω στο ζήτημα. Υπήρξαν αντιπαραθέσεις μεταξύ εκείνων που τάσσονται υπέρ της προαιρετικής παρακολουθήσεως και εκείνων που τάσσονται υπέρ της υποχρεωτικής διδασκαλίας του μαθήματος.
Το ζήτημα απασχόλήσε και την Ιερά Σύνοδο της Εκκλησίας της Ελλάδος.
Σχετική εισήγηση πάνω στο θέμα έκανε ο Σεβασμιότατος Μητροπολίτης Ηλείας κ.κ. Γερμανός ο οποίος τάχθηκε υπέρ της υποχρεωτικής διδασκαλίας των θρησκευτικών και τεκμηρίωσε την άποψή του στις διατάξεις του ισχύοντος Συντάγματος και συγκεκριμένα στις διατάξεις του άρθρου 16 παράγραφο 2 και σε εκείνες του άρθρου 1 του Ν.1566/1985.
Ο Σεβασμιότατος έχει απόλυτα δίκαιο στα όσα αναφέρει στην εισήγησή του . Όντως τόσο το σύνταγμα όσο και ο βάσει αυτού ψηφισθείς και ισχύον νόμος υποχρεώνουν την πολιτεία να παρέχει παιδεία που να έχει ως σκοπό την ηθική, πνευματική, επαγγελματική και φυσική αγωγή των Ελλήνων, την ανάπτυξη της Εθνικής και Θρησκευτικής συνειδήσεως και την διάπλασή τους σε ελεύθερους πολίτες.
Ο νομοθέτης σημειώνει ότι σκοπός της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης είναι να συμβάλλει στην ολόπλευρη αρμονική και ισόρροπη ανάπτυξη των διανοητικών και ψυχοσωματικών δυνάμεων των μαθητών ώστε ανεξάρτητα από φύλο και καταγωγή να έχουν τη δυνατότητα να εξελιχθούν σε ολοκληρωμένες προσωπικότητες και να ζήσουν δημιουργικά. Ειδικότερα υποβοηθάει τους μαθητές α)Να γίνονται ελεύθεροι, υπεύθυνοι, δημοκρατικοί πολίτες και να διακατέχονται από πίστη προς την πατρίδα και τα γνήσια στοιχεία της Ορθόδοξης χριστιανικής παραδόσεως.
Αυτά επιτάσσει το Σύνταγμα και το βάσει αυτού ψηφισθέν και ισχύον σήμερα νομοθέτημα.
Η Κυβέρνηση δια του Υπουργού Παιδείας τόσο με την αρχική εγκύκλιό του όσο και την συνέχεια εκδοθείσα παρόμοια στην ουσία νομοθέτησε.
Βέβαια τα τελευταία χρόνια μας έχουν συνηθίσει οι κυβερνώντες να νομοθετούν με εγκυκλίους των υπηρεσιακών παραγόντων των Υπουργείων.
Στη συζήτηση του προβλήματος και της ερμηνείας της εγκυκλίου έλαβε μέρος και ο συνήγορος του πολίτη για να τονίσει ότι «σύμφωνα με το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο, δικαίωμα απαλλαγής από το μάθημα των θρησκευτικών για λόγους συνείδησης έχουν όλοι οι μαθητές, εφόσον αυτοί οι ίδιοι ή οι γονείς τους ανάλογα με την περίπτωση επικαλούνται εν προκειμένω λόγους συνειδήσεως. Η εγκυρότητα της δήλωσης αυτής, μας δηλώνει , δεν είναι συνταγματικώς θεμιτό να εξαρτάται από οποιασδήποτε μορφής-θετική ή αρνητική-δήλωση θρησκεύματος.
Το θέμα απασχόλησε και την πρόσφατη συνεδρίαση της Ιεράς Συνόδου κατά την διάρκεια της οποίας αναγνώσθηκε έγγραφο του συνηγόρου του πολίτη σύμφωνα με το οποίο η χώρα μας υποχρεούται να συμμορφωθεί σε σχετική απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων για την απαλλαγή των μαθητών από τη διδασκαλία του μαθήματος των θρησκευτικών.
Τέλος ήλθε ως μη όφειλε έγγραφο του Υπουργού Παιδείας(Α.Π450/20-11-08) προς τον Συνήγορο του Πολίτη με το οποίο δηλώνει ότι το μάθημα των θρησκευτικών δεν έχει ομολογιακό-κατηχητικό χαρακτήρα, αλλά είναι γνωσιολογικό.
Αν είναι όπως το χαρακτηρίζει ο Υπουργός Παιδείας τότε γιατί παρέχει το δικαίωμα εξαιρέσεως σε αλλόδοξους και αλλόθρησκους ; Αλλά ας δούμε τη σχετική διάταξη του άρθρου 16 του Συντάγματος και να κάνουμε κάποιες παρατηρήσεις μας . Η διάταξη αυτή αναφέρει επί λέξει τα εξής:
«Η Παιδεία αποτελεί βασική αποστολή του Κράτους και έχει σκοπό την ηθική, πνευματική, επαγγελματική και φυσική αγωγή των Ελλήνων, την ανάπτυξη της εθνικής και θρησκευτικής συνείδησης και τη διάπλαση τους σε ελεύθερους και υπεύθυνους πολίτες.»
Το ζήτημα όμως όπως διαμορφώνεται και με την ευχέρεια των μαθητών ή των γονέων να ζητούν την απαλλαγή τους από το μάθημα για λόγους συνειδήσεως χωρίς και να υποχρεούνται να δηλώνουν το θρήσκευμα το οποίο ακολουθούν δημιουργεί πλέον στην μαθητική κοινότητα μαθητές δύο κατηγοριών εκείνους που παρακολουθούν το μάθημα και βαθμολογούνται για την επίδοσή τους και μαθητές που είτε δεν επιθυμούν να παρακολουθήσουν το μάθημα ή όντως για λόγους συνειδήσεως δεν το παρακολουθούν. Βεβαίως εδώ μιλάμε για το μάθημα των θρησκευτικών όπως σήμερα διδάσκεται , ως μάθημα κατηχήσεως.
Είναι όμως μέσα στις υποχρεώσεις της Πολιτείας να παρέχει κατήχηση αντί για παιδεία όπως επιτάσσει το Σύνταγμα της χώρας. Εάν ναι τότε για ποίους ελεύθερους και υπεύθυνους πολίτες ομιλεί όταν μας καλεί να διαπλάσουμε την συνείδηση των νεαρών παιδιών και τους επιβάλλουμε μια συγκεκριμένη ομολογία πίστεως ; Πράγματι εδώ στη διάταξη αυτή του Συντάγματος υπάρχει μια αντίφαση. Δεν είναι δυνατό να συμβιβάζεται η ελευθερία της συνείδησης, η ανάπτυξη θρησκευτικής συνείδησης και ταυτόχρονα διάπλαση ελεύθερου πολίτη. Η θρησκευτική ελευθερία είναι απαραβίαστη και προστατεύεται από το εν ισχύει Σύνταγμα της χώρας. Κάθε πολίτης έχει δικαίωμα να εκδηλώνει τις θρησκευτικές του πεποιθήσεις ατομικά και συλλογικά δημόσια ή κατ’ ιδίαν, όπως επίσης έχει το δικαίωμα να αποσιωπά και να μη γνωστοποιεί τις θρησκευτικές του πεποιθήσεις.
Η Κυβέρνηση εάν θέλει και έχει αποφασίσει να ακολουθήσει μια πολιτική σεβασμού της θρησκευτικής ελευθερίας των πολιτών, θα πρέπει πρωτίστως να προβεί στην τροποποίηση διατάξεων του Ν.1566/1985 για τη δομή και λειτουργία της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.
Αντίθετα η Εκκλησία θα πρέπει να φροντίσει με κατάλληλα εκπαιδευμένους λειτουργούς της να αναλάβει το έργο της κατήχησης των νέων σε συνεργασία με τους γονείς και τους αναδόχους. Ξεχάσαμε εντελώς το ρόλο που επιφυλάσσει η εκκλησία τόσο στους γονείς όσο και στους αναδόχους. Η Εκκλησία θα πρέπει να αναλάβει το από αιώνων επιτελούμενο κατηχητικό της έργο και να μην αφήνει το έργο τούτο σε καθηγητές που η τύχη το έφερε να γίνουν Θεολόγοι, ενώ στην ουσία και στην καθημερινότητά τους είναι άθεοι οπαδοί του ιστορικού υλισμού.
Τώρα σε σχέση με το μάθημα των θρησκευτικών στα σχολεία, δεν είναι δυνατό άλλοι μαθητές να παρακολουθούν το μάθημα και άλλοι να ρεμβάζουν στα προαύλια ή στις καφετέριες , άλλοι να εξετάζονται στο μάθημα και άλλοι όχι.
Το μάθημα των θρησκευτικών επιβάλλεται να αλλάξει περιεχόμενο. Είναι επιβεβλημένο να διδάσκεται και να το παρακολουθούν όπως και στο παρελθόν όλοι οι μαθητές ανεξαρτήτως θρησκεύματος και δόγματος. Είναι δυνατό και μπορεί να μετατραπεί σε ένα μάθημα ιστορίας των θρησκειών. ΄Έτσι ο κάθε μαθητής θα γνωρίζει όλες τις βασικές θρησκείες του κόσμου καθώς και την ιστορική διαδρομή τους χωρίς να υπεισέρχεται ο καθηγητής στον τομέα της κατήχησης. Αυτή την αποστολή ας την αναλάβουν εκείνοι που εκ καθήκοντος με θέρμη και πίστη είναι ταγμένοι σ’ αυτό το σκοπό.
Η Εκκλησία και η ηγεσία της θα πρέπει να καταλάβει κάποτε ότι δεν θα πρέπει να συνεχίζει να βρίσκεται υπό την κηδεμονία της πολιτείας , να είναι πειθήνιο όργανο της εκάστοτε κοσμικής εξουσίας. Βεβαίως δεν μπορεί να καταφέρεται κατά του Καίσαρα αλλά και δεν μπορεί να πράττει ότι αντιστρατεύεται τα πιστεύω της τα δόγματά της και τα καθήκοντα των λειτουργών της.
Οι λειτουργοί της θα πρέπει κάποτε να καταλάβουν ότι στα καθήκοντα και τις υποχρεώσεις τους δεν είναι μόνο για τα «Κύριε Ελέησαν» οι κηδείες οι γάμοι και τα μνημόσυνα. Πρέπει να αναλάβουν πρωτοβουλίες όχι απλά να συντηρήσουν και να διατηρήσουν τα εντός της μάνδρας ποίμνιά τους αλλά να περιλάβουν στους κόλπους της και εκείνους που ευρίσκονται εκτός της μάνδρας και κινδυνεύουν από τους πάσης φύσεως λύκους.
Ούτε η Πολιτεία μπορεί να σέρνεται στα Δικαστήρια των ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και να καταδικάζεται ούτε φυσικά και η Εκκλησία να εμφανίζεται δέσμια του Καίσαρα και να χορεύει ως Σαλώμη στους σκοπούς τη εκάστοτε κανοναρχούσας Ηρωδιάδος.
Λεωνίδας Γ. Μαργαρίτης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου